Parlementair logboek

Karakter

Vorige week boog de Tweede Kamer zich over de uitkomst van het onderzoek van deTCI-commissie. In de wandeling en wandelgangen staat die commissie beter bekend als de commissie- Duivesteijn, zo genoemd naar de PvdAer die de commissie voorzat en die tot taak had om te kijken hoe de besluitvorming was verlopen die leidde tot de aanleg van de Betuwelijn en andere grote projecten in de sfeer van verkeer en vervoer.Vandaar de naam TCI: tijdelijke commissie infrastructuurprojecten.

Het is bepaald geen nieuw verschijnsel dat de Kamer instemt met de aanleg van iets groots, waar achteraf beschouwd van gezegd moet worden: als we dat eerder hadden geweten, zou de beslissing wel eens heel anders hebben kunnen uitvallen. Een berucht voorbeeld uit het verleden is de Oosterscheldedam.waar het kabinet-Den Uyl (1973- 1977) na veel hangen en wurgen en ettelijke bijna-crises toe besloot. De dam kwam er, maar vraag niet hoe. En vooral niet tegen welke prijs. De kosten waren vele en vele malen hoger dan begroot. En helaas is dit niet het enige trieste voorbeeld. Ook bij de aanleg van andere projecten bleek dat de oorspronkelijk geraamde kosten slechts een fractie waren van de werkelijke uitgaven.

Lange baan

Hiernaar, en hoe regering en parlement tot die besluiten kwamen, stelden Duivesteijn c.s. een parlementair onderzoek in. Eind vorig jaar werden de resultaten gepresenteerd. Een dik rapport, op basis waarvan al heel snel één project in ieder geval voorlopig op de lange baan werd geschoven: de aanleg van de Zuiderzeelijn. Namens de SGP deed woordvoerder Van der Staaij het debat over dit onderwerp. Hij begon zijn betoog met de opmerking dat het rapport aantoont dat het hier feitelijk gaat over de verhouding regering-parlement. Concreet: hoe kwam het dat de Tweede Kamer bij de grote bouwprojecten van het Rijk steeds achter de feiten aanliep? Wat schortte er aan de inlichtingen van de zijde van de regering dan wel aan het kritisch vermogen van de Tweede Kamer?

Toen het rapport uitkwam, legde de SGP-fractie in haar eerste reactie de nadruk op het feit dat je kunt onderzoeken en rapporteren en concluderen en aanbevelen wat je wil, maar dat de hoofdoorzaak van het falen in het verleden zit in kamerfracties en kamerleden die zich aan banden laten leggen door fractievoorzitters en soms ministers. Bij geen van de projecten kan gezegd worden dat de feiten niet bekend waren. Ook kan niet gezegd worden dat er onvoldoende informatie beschikbaar was. Eerder was er een overmaat aan stukken. En in de Tweede Kamer waren er ook altijd fracties die als het op stemmen aankwam op goede gronden tegen stemden. Nee, de fout zat met name bij de coalitiefracties, die zich gebonden achtten aan een regeerakkoord of later gemaakte afspraken. De meerderheid maakte gewoon verkeerde afwegingen.

Cocktail

Van der Staaij ging hier uitvoerig op in, ook om aan te geven dat allerlei ideeën en suggesties om er nog meer bureaucratie en onderzoeksbureau's 'tegenaan te gooien' niet de oplossing kunnen zijn Van der Staaij: "We moeten vaststellen (...) dat een deel van de geconstateerde hiaten in de besluitvorming rond grote projecten min of meer eigen is aan de Nederlandse (coalitie)politiek, met voortdurende verschuivende verhoudingen in kabinet en Kamer aan de ene kant en decentrale overheden en lobbyisten aan de andere kant. En dan heb ik het nog niet eens over de cocktail van regeerakkoord, coalitiepolitiek en fractiediscipline.Van de gedane suggesties om de besluitvorming verder te technocratiseren of om de Kamer meer slagkracht te geven als tegenmacht van de departementen mag dan ook niet worden verwacht dat zij bij voorbaat alle toekomstige problemen kunnen voorkomen."

"De aanbevelingen van de commissie op het gebied van adequate procedures en efficiënte informatievoorziening vormen derhalve géén wondermiddel om politieke debacles en financiële blunders rond grote projecten definitief te voorkomen. Het verleden heeft geleerd dat het niet altijd onheldere procedures of gebrekkige informatie was die leidde tot het onverantwoord doordrukken van omstreden projecten, maar starre coalitieafspraken tussen de regeringspartijen. Dit kan niet worden opgelost met louter een formele versterking van de positie van het parlement. Het vergt -heel eenvoudig- Kamerleden met ka­ rakter die een onafhankelijke positie in durven te nemen, als het moet los van de dictatuur van het regeerakkoord. In het bijzonder rond de besluitvorming inzake de Betuweroute (waar kritische rapporten vanuit de maatschappij en de wetenschap overvloedig voorhanden waren) is dit waarheid gebleken. De loopgraven waren ingenomen om dit prestigeproject hoe dan ook tot uitvoering te brengen."

Medeplichtig

Een van de aanbevelingen van de commissie-Duivesteijn is: de Kamer moet eerder en meer intensief betrokken worden bij de besluitvorming over projecten als de Betuwelijn en de hogesnelheidslijn. Dat zou het risico op ontsporingen verkleinen - zegt men.Van der Staaij liet doorschemeren daar niet zo zeker van te zijn. Gelet op het voorgaande is het maar zeer de vraag of dit ons verder helpt. Bovendien past het niet bij de staatkundige verhoudingen. De Kamer wordt geacht het beleid en plannen van het kabinet (kritisch) te beoordelen. Dat wordt alleen maar moeilijker als de volksvertegenwoordiging al vanaf het eerste begin als het ware 'medeplichtig' wordt in de besluitvorming. Wel beschouwd staat de Kamer dan niet meer tegenover de regering, maar gaat ze naast de regering op haar stoel zitten. Bovendien is dat praktisch gezien ook weinig reëel. Juist bij de allereerste plannen ligt nog niets vast en is er slechts sprake van voorlopige aannames. Niet echt concreet dus.

Aids

Een bij uitstek deskundige op het gebied van de aidsbestrijding deed laatst in deVolkskrant een opmerkelijke oproep. Het is dr.J. van Wijngaarden, inspecteur infectieziekten bij de inspectie voor de Gezondheidszorg. Kort samengevat zei hij: de tijd van de voorlichting over aids, met name onder de risicogroepen, is nu voorbij.Wie nu nog niet weet wat vanuit het oogpunt van verspreiding van de ziekte kan en wat niet kan, die zal het wel nooit leren. Het is, aldus Van Wijngaarden, nu tijd dat de overheid wat gaat doen, en wel tegen diegenen die zich willens en wetens onveilig gedragen. De inspecteur doelde daarbij met name op gelegenheden waar homoseksuelen er maar op los leven.Van Wijngaarden: sluit die handel!

Voor de SGP-fractie in de Kamer was dit bericht aanleiding om bij de regering aan de bel te trekken. Dit soort toestanden is liederlijk, mens- en God onterend. Dat gegeven is voor opeenvolgende kabinetten echter nooit reden geweest om hier iets tegen te ondernemen. Des te meer reden om, zeker nu een alom erkend deskundige erop wijst dat de risico's enorm zijn en de hele maatschappij wordt opgezadeld met de rekening en de andere gevolgen hiervan, gewoon te komen met een verbod op feesten en 'tenten' waar deze praktijken voorkomen. Kijken of minister Donner van Justitie gevoelig is voor deze argumenten.

Borssele

Al voordat-ie er stond, is er al uitvoerig over gesproken in Den Haag: de kerncentrale in Borssele. Daarna stond 'Borssele' jarenlang in de publieke belangstelling, tot een paar jaar geleden in een tumultueus Kamerdebat werd besloten om de centrale 'af te bouwen' - wat in dit verband wil zeggen: sluiten. De toenmalige RPF-fractie gaf, na in één debat een paar keer te zijn gedraald, uiteindelijk de doorslag om Borssele dan toch maar te sluiten.

Maar het is met de opvattingen over kernenergie raar gesteld. Er is sprake van golfbewegingen: eerst was er een meerderheid om de centrale te bouwen en te kijken in hoeverre kernenergie een optie is om veilig, schone energie op te wekken. Daarna werd er veel tegen geprotesteerd en geageerd en sloeg de stemming onder invloed van de linkse milieulobby en beroepsdemonstranten om in een 'nee'. Nu lijkt het er weer op dat een meerderheid in de politiek voorzichtig neigt naar een meer positieve houding, mede in het licht van de eenzijdige afhankelijkheid die er voor onze energie is van de olie uit het Midden-Oosten. En wie zich zorgen maakt over het broeikaseffect en de gevolgen daarvan, kan niet heen om de conclusie dat kernenergie in dat opzicht een betere optie is.

WoordvoerderVan der Staaij stelde in zijn bijdrage aan het debat met minister Brinkhorst van Economische Zaken en staatssecretaris Van Geel voor milieuzaken dat de SGP op dit thema altijd een consistente lijn heeft gevolgd: als de problemen met betrekking tot het afval en de veiligheid menselijkerwijs gesproken kunnen worden ondervangen, is de SGP er voor om Borssele zo lang mo-gelijk te benutten. Dat is goed voor de energievoorziening; dat is goed om de kennis die is opgebouwd te behouden; het is goed voor het milieu en het kan, als er sprake is van een extra economisch rendement van de centrale, zelfs voor extra investeringen zorgen ten bate van alternatieve, duurzame energiebronnen. Dat is niet alleen een discussie over'Borssele open of dicht', maar een discussie die breder moet gaan; wat is de toekomst van de energievoorziening in ons land? Die discussie zal vroeg of laat opnieuw gevoerd moeten worden. Het klimaat is er rijp voor, niet alleen het politieke!

Drugsland Nederland

"Minister Bot en anderen moeten in het buitenland gaan uitleggen dat in Nederland écht niet alles door de beugel kan. Ook in Nederland kennen we morele grenzen, is de boodschap. Eén van de vooroordelen die over Nederland zouden bestaan, is dat het hier één groot drugskartel is. Gelet op de feiten zal het echter niet eenvoudig zijn om dit beeld te weerleggen. De cijfers zijn schokkend; voor cocaïne, heroïne en cannabis is Nederland voor West-Europa dé mainport. Een onbetwiste koppositie. Eenderde deel van de wereldmarkt voor XTC wordt bevoorraad uit Nederland! Op het gebeid van synthetische drugs neemt Nederland als productieland een toonaangevende positie in op de EU-drugsmarkt."

Zo begon Van der Staaij zijn bijdrage namens de SGP aan het debat over de drugsmarkt. Misschien is het zelfs nog wel erger, voegde hij eraan toe. Immers, we weten nog lang niet alles. Maar de feiten die al wel bekend zijn, spreken genoeg: het Nederlandse gedoogbeleid is gewoon failliet. Iets enerzijds door de vingers zien en zelfs faciliteren, maar anderzijds bepaalde onderdelen aanpakken, blijkt in de praktijk onhoudbaar. Veel helderder en veel beter te handhaven is een verbod op het gebruik van en de handel in verdovende middelen. Het leed dat er is, bij de verslaafden zelf, maar ook bij familie, partners en kinderen, het geweld ook dat loskomt, is gigantisch. En wat te denken van de (zware) georganiseerde criminaliteit in deze sector.

Nederland als narcostaat. Dat is ook onomwonden de conclusie die te trekken is uit het rapport'De Nederlandse drugsmarkt'.Van der Staaij hekelde de ronduit berustende reactie hierop van het kabinet.Werkconferenties en hier en daar wat intensivering van de opsporing, dat is het enige waar het kabinet mee af komt zakken. Het dubbele in de houding van de overheid wordt'mooi' geïllustreerd door de zogenaamde 'growshops'. Een hennepkwekerij starten is in Nederland verboden, maar in allerlei winkels, zogenaamde 'growshops', worden vrijelijk alle spullen aangeboden waarmee ieder die dat wil een professionele, complete hennepkwekerij kan opzetten. De hypocrisie ten top! De boodschap van de SGP moge helder zijn; het beleid moet zo snel mogelijk omgegooid worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen