Verkoop aandelen in Noord-Brabant

Als aandeelhouder krijgt de provincie hier een dividenduitkering voor, die de laatste jaren sterk is verhoogd. Omdat de energieprijzen grotendeels door de overheid worden bepaald, komt het rendement vooral door slim en op de juiste tijd gas en elektriciteit in te kopen op de europese markt.

Splitsingswet
De energiemarkt beleeft een boeiende tijd. Doordat consumenten vrij kunnen kiezen waar men gas of elektriciteit koopt, is er een europese interne markt ontstaan. Dat leidt vervolgens tot strategieën van schaalvergroting, om een speler op Europees niveau te worden. Steeds meer kleinere bedrijven worden gekocht door energiereuzen uit Scandinavië, Duitsland of Frankrijk. Een van de eerste signalen tot schaalvergroting in Nederland was de wens om een fusie te bewerken tussen Essent en Nuon. Hiermee had een nationaal energiebedrijf kunnen ontstaan met een omvang van een gemiddeld Europees schaalniveau en een bovengemiddelde inzet op duurzame energieopwekking. Helaas is deze fusie niet tot stand gebracht en hebben beide bedrijven vanaf 2008 een andere koers bepaald. Intussen was in Nederland de zogenaamde splitsingswet van kracht geworden. Deze wet bepaalt dat energiebedrijven het netwerkbedrijf moeten afsplitsen van het productiebedrijf. Netwerkbedrijven moeten in publieke (overheids)handen blijven vanwege leveringszekerheid, terwijl productiebedrijven mogen worden verkocht. De energiebedrijven waren hier mordicus tegen. Zij vreesden slagkracht kwijt te raken en bovendien was het niet zeker of andere europese landen deze lijn zullen volgen. Inmiddels zijn er splitsingsplannen gemaakt, ook door Essent. Het netwerkbedrijf gaat Enexis heten de minister zal eind mei het splitsingsplan beoordelen.

Verkoop
Provinciale Staten van Noord-Brabant hebben in juni 2008 besloten de aandelen van Essent te willen verkopen. een meerderheid vond het niet langer verantwoord aandeelhouder te zijn van een commercieel productie- en leveringsbedrijf van energieproducten. Gedeputeerde Staten kregen de opdracht om in overleg met de andere aandeelhouders hierover te spreken met de raad van bestuur van Essent en Provinciale Staten op de hoogte te houden. Dit artikel leent zich niet voor een uitputtende weergave van alle feiten. Vanaf hier maakt de lezer een tijdsprong naar de eerste maanden van 2009 en gebruik ik ook citaten van Statenlid Hermen Vreugdenhil die vanaf 2007 Christen- Unie-SGP vertegenwoordigt.

“De ChristenUnie-SGP Statenfractie Noord-Brabant heeft bij de stemming in Provinciale Staten van 24 april over de vervreemding van de aandelen essent aangegeven dat wij - alles overwegende - de verkoop op dit moment niet wenselijk vinden. een meerderheid van de Staten steunde die wens. Naar onze stellige overtuiging is het niet verstandig om nu een definitief standpunt over de verkoop te forceren. De afgelopen maanden hebben zich rond de vraagstelling ‘verkoop of niet’ onvoorziene ontwikkelingen voorgedaan. Het is daarom niet verstandig, gezien ook de reikwijdte van het besluit, om nu de definitieve keuze te maken om al of niet te verkopen.” “Met het nee van Brabant is er een moment van bezinning aangebroken. De algemene lijn hierin was dat Noord-Brabant de juiste afweging heeft gemaakt: een Nederlands energiebedrijf wordt niet verkocht, wanneer dit betekent dat politieke controle over duurzame energieproductie, prijsvorming en leveringszekerheid wordt weggegeven. Nederland is nu nog een belangrijke energieproducent en -distributeur en heeft ambities als het gaat om klimaat- en duurzaamheiddoelstellingen Het zou vreemd zijn als wij in de toekomst nauwelijks nog regie kunnen voeren over onze eigen energiesector”, aldus Hermen Vreugdenhil.

Motie
Tijdens het Statendebat van 15 mei om Gedeputeerde Staten te bevragen op uitlatingen in de pers werd een motie door CDA/D66 ingediend. De meerderheid sprak zich nu uit vóór de verkoop van essent. enkele VVD-Statenleden wa ren nu voor, terwijl ze 24 april nog tegenstemden. In dit debat bleef een cruciale vraag onbeantwoord: hoe kan het zijn dat Gedeputeerde Staten tóch beweren dat energiebedrijf RWe ook met een minderheidsbelang genoegen neemt, terwijl hierover in het verkoopcontract harde afspraken zijn gemaakt en RWe telkens heeft aangegeven geen genoegen te nemen met minder dan tachtig procent? Hierop was immers de aankoopprijs van € 9.3 miljard gebaseerd.

Het bleek dat RWE en Essent in de periode tussen de eerste en tweede Statenvergadering het verkoopcontract hebben aangepast. Deze ‘aanvulling’ is op schrift gesteld direct na een overleg met de aandeelhouderscommissie die de verkoop begeleidt onder leiding van gedeputeerde Moons (Noord-Brabant). In dit contract wordt RWe de mogelijkheid geboden om ook voor minder dan tachtig procent van de aandelen de deal te sluiten, als de prijs maar hetzelfde blijft. In een brief van GS aan de Staten, een dag na het opstellen van het nieuwe contract, noemt het college deze optie, maar informeert de Staten niet over het gewijzigde contract en de voorwaarden. Vlak voor de Statenvergadering op vrijdag 15 mei begon bleek er een brief van RWE te zijn ontvangen. Hierin meldt RWe ook genoegen te nemen met een lager percentage, als Brabant haar aandelen Essent niet zou verkopen. In dat geval zal Brabant aandeelhouder blijven met een pakket aandelen waarmee nauwelijks invloed kan worden uitgeoefend op de koers van het nieuwe bedrijf. Deze brief aan Gedeputeerde Staten was vertrouwelijk en de Staten mochten die niet inzien. De ChristenUnie-SGP Statenfractie heeft daarop een motie ingediend om het besluit tot verkoop op te schorten, totdat duidelijk zou zijn wat de feiten waren. Deze motie heeft het helaas niet gehaald. Gedeputeerde Staten trokken een deel van de weifelende VVD-fractie over de streep door te stellen dat de transactie toch door zou gaan en de waarde van het aandelenpakket van Brabant dan zou dalen.

Hoe nu verder?
Op dit moment is nog niet duidelijk wat het oordeel van minister Van der Hoeven zal zijn op het ingeleverde splitsingsplan van Essent. Vermoed wordt dat zij een hoger eigen vermogen zal eisen voor het nieuwe netwerkbedrijf enexis. Gedeputeerde Staten zal over de verkoop van de aandelen in de komende weken een definitief besluit nemen. De uiterste datum om het contract met RWE te tekenen is overigens pas begin juli 2009. Opvallend is de groeiende aandacht van de publieke opinie voor dit dossier. De krimpende economische situatie van de afgelopen maanden is hierbij medebepalend. Niet eerder hebben zowel de regionale als de nationale werkgeversorganisaties nadrukkelijk gepleit voor een pas op de plaats. Tal van inwoners uit onze provincie hebben een beroep gedaan op de fractie om niet in te stemmen met de verkoop van de aandelen. In de Tweede Kamer is op meerdere momenten gesproken over de ontstane situatie rondom de vervreemding van de aandelenkapitalen. Daarbij trok de aanpak van Essent aanmerkelijk meer aandacht dan de aanpak van Nuon. De grootste oppositiepartij, de SP, is principieel tegen verkoop van aandelen van nutsbedrijven. Deze fractie leverde weerwerk in Provinciale Staten en vroeg ook om een spoeddebat in de tweede Kamer. Zowel de minister-president als de minister van economische Zaken willen zich niet mengen in de bevoegdheid van de provincies en de gemeenten. Enerzijds is dat te billijken, anderzijds is de situatie wel bijzonder. En juist bijzondere situaties vragen om bijzondere en creatieve oplossingen! In Provinciale Staten is het debat scherp gevoerd. echt duaal. De coalitie- en oppositiepartijen waren deze keer niet in hokjes te plaatsen. er is zakelijk, maar ook sportief gestreden. De door onze fractie en anderen met urgentie bijeengeroepen Statenvergadering op 15 mei is een novum in onze provincie. Dat er bij het begin van deze vergadering een motie van CDA/D66 werd ingediend om de Statenuitspraak van 24 april teniet te doen is ook een novum. De uitslag is bekend en voor de tegenstanders van verkoop teleurstellend!

Herbezinning
Er is veel gepasseerd in de afgelopen weken. De coalitiefracties van VVD en PvdA likken hun wonden. Beide fracties blijven stevig verdeeld. De verhoudingen tussen fracties en gedeputeerden zijn gespannen. De CDA-fractie heeft discipline toegepast, maar ook daar waren de meningen niet eenduidig. D66 heeft wel de motie ingediend, maar is achteraf zeer ontevreden over het achterhouden van informatie over de wijziging van de contracten tussen Essent en RWE. De komende weken zullen we weten wat er definitief wordt besloten. Wat ChristenUnie-SGP betreft is de discussie niet geëindigd. Herbezinning is meer dan ooit gewenst! eerste over de gevolgen van het aanvaarden van de splitsingswet. De Europese Commissie geeft inmiddels ruimte aan een andere interpretatie van de splitsing van energiebedrijven. Duitse en Franse energiebedrijven zijn helemaal niet van plan zichzelf op te splitsen en prooi te worden in een Europese overnamestrijd. Den Haag is te snel geweest in het doordrukken van de splitsingswet. Het is tijd voor herbezinning. Hoe willen we in Nederland met onze energievoorziening omspringen? Waarom niet alsnog toewerken naar een stevige marktleider in Nederland op energiegebied? Wat is de beste weg om de transitie naar duurzame energie als overheid te sturen? Hebben we niet een nationale energiesector nodig om opwekking van nieuwe energie met zon, wind, water, warmtekrachtkoppeling en restwarmte te realiseren? Dit zal ook voor het Nederlandse parlement vragen om herijking van bestaande wetgeving. Alle aandacht is vereist voor nieuwe wetgeving waarin duurzame energie voorrang krijgt. Laten we op korte termijn vaststellen wat echt in Nederlandse handen moet blijven!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen