Strafhof of hobbyclub

Wat is er aan de hand in Kenia? Na de verkiezingen van december 2007 sloeg een golf van geweld over het land. Slechts met de grootste moeite kon de rust weer hersteld worden. De gevolgen waren zwaar: 1220 doden, 3300 gewonden en ruim 300.000 ontheemden. De Keniaanse overheid is er tot dusver niet in geslaagd om een lokaal tribunaal op te richten om daders van het vermoedelijk deels georganiseerde verkiezingsgeweld te vervolgen. Ondertussen is het Strafhof tussenbeide gekomen. Begin volgend jaar zal naar verwachting de hoofdaanklager van het Strafhof Ocampo een aanklacht indienen tegen maximaal vijf hoofdverdachten.

Ontstaan Strafhof
Het Strafhof is een product van na de Koude Oorlog. De bekende Amerikaanse schrijver Fukoyama stelde in zijn in 1992 uitgekomen boek The end of history and the last man dat we wellicht aangekomen waren bij het eindpunt van de ideologische evolutie van de mensheid en bij de wereldwijde overwinning van de westerse liberale democratie. Zeker in europa begon het geloof in een conflict werende en maakbare internationale rechtsorde steeds grotere vormen aan te nemen. Diverse internationale en tot speciale zaken beperkte ad-hoc tribunalen, met Joegoslavië als bekendste, werden opgericht voor de toch maar weer telkens uitbrekende conflicten. Via de VN kreeg het streven naar de oprichting van een permanent hof zijn beslag in het zogenaamde statuut van Rome van 1998. Nadat op 11 april 2002 zestig landen het statuut hadden geratificeerd werd het hof in Den Haag opgericht. Het was feest in Brussel en men feliciteerde elkaar. toch was er ook een pijnpunt. Die vervelende Amerikanen weer. Op 6 mei 2002 liet de regering-Bush per brief weten geen partij te worden bij het Strafhof.

Kloof
De VS nemen wereldwijd veel militaire verantwoordelijkheid. Maar de diepste oorzaak van de trans-Atlantische kloof ligt misschien nog wel daarin dat de grondleggers van Amerika uitgingen van een gebroken wereld en een onvolmaakte mens, waar europeanen sinds de Franse Revolutie steeds meer uitgaan van een (te) positief mens- en wereldbeeld. De titel van Kagans in 2003 verschenen internationale bestseller Of Paradise (Europa) and Power (Amerika) drukte het verschil scherp uit. en anders wel Kagans late antwoord op Fukuyama’s boek, getiteld: The return of history and the end of dreams. een uitkomst van zo’n droomwerkelijkheid is onder meer het Internationaal Strafhof. Om verschillende redenen ben ik bang dat het op zich goede ideaal dat nagestreefd wordt met dit instrument niet verwerkelijkt kan worden.

Geschiedenis
Misschien komt het omdat ik historicus ben en geen jurist. Historici hebben de neiging om naar het verleden te kijken en van daaruit parallellen met het heden te ontdekken en lessen te trekken voor de toekomst. Het huidige Strafhof lijkt in diverse opzichten op de even machteloze Volkenbond van tussen de twee wereldoorlogen in. Deze had ook geen afdwingbare bevoegdheid om zijn mandaat uit te voeren, en zag successievelijk Japan, Duitsland en vele andere landen afhaken als lid. Verder werd sinds de tweede Wereldoorlog tot de val van de Berlijnse Muur de wereldvrede niet zozeer ‘gegarandeerd’ door het internationale recht, maar door een balans van de macht tussen met name de voormalige Sovjet-Unie en de VS. Voor de toekomst kan ik uit het verleden ook geen garanties halen dat dit patroon nu plotseling zal veranderen door een afschrikwekkende werking van een Internationaal Strafhof.

Succesloos
Tot slot nog wat specifieke zaken met betrekking tot het ICC. De keuze van wie aan te klagen is per definitie een politieke keuze. Waarom wordt bijvoorbeeld niet Achmadinejad aangeklaagd die de internationale gemeenschap, zo die al bestaat, tart met zijn atoomprogramma en Israël van de kaart wil vegen, of volgens anderen niet Bush of Blair? Het is niet waarschijnlijk dat dit zal gebeuren, mede ook omdat grote landen als de VS, China en Rusland het Strafhof niet steunen. tot nog toe zijn er alleen Afrikanen aangeklaagd. Die kunnen ze aan in Den Haag. en zelfs dat werkt niet. Oeganda voelt er niets voor om Kony uit te leveren, wil door verzoening tot een oplossing van het binnenlands conflict komen en zegt dat juist de interventie van het Strafhof een oplossing blokkeert. De Congolese warlord Lubanga werd voorgeleid en door vormfouten bijna weer vrijgelaten. En eerder dit jaar heeft Ocampo de Sudanese leider Al-Bashir in staat van beschuldiging gesteld en kan hem niet oppakken. En nu is Kenia aan de beurt. Echter, met het eventuele naar Den Haag verslepen van verdachten los je de problemen in de landen niet op en ook de slachtoffers zijn daar niet mee geholpen. En juist daar moet aan gewerkt worden. Landen, volken en hun leiders moeten met elkaar in eigen land in het reine komen.

Het plan is dat in 2014 het Strafhof zijn intrek neemt in een nieuw pand op het terrein van de Haagse Alexanderkazerne, waar ondergetekende en zijn vader hun dienstplicht nog deels vervulden. Nu wordt die afgedankt. Alsof oorlog verleden tijd is en wij patent hebben op vrede en veiligheid. Laten we juist in defensie meer investeren. ten dienste van vrede, veiligheid en recht, hier en wereldwijd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen