Boekbesprekingen

Boeken van uitgeverij Van den Berg b.v.

Zoutverkopersstraat 7, 3334 KJ Zwijndrecht, tel. 078 - 100911.

1. Het Wilhelmus door L.M.P. Scholten.

De schrijver zegt in zijn Ter inleiding o.a. het volgende:

“In juni 1986 werden de resultaten bekend gemaakt van een onderzoek naar de bekendheid van ons volk met het Wilhelmus. De uitkomst was bedroevend. Slechts negen procent van de ondervraagden bleek in staat, het eerste vers vlot op te zeggen. Nog eens dertien procent wist zich met enige moeite nog tenminste vier regels te binnen te brengen. Dat betekende dat driekwart van de ondervraagden volledig onbekend was met zelfs het eerste vers van het Wilhelmus. (......)

De publikatie van deze gegevens heeft toch blijkbaar velen een schok gegeven, waardoor sindsdien een tegenbeweging te constateren is. Gemeentebesturen stellen geld beschikbaar, zodat scholen zich tekstboekjes kunnen aanschaffen om de leerlingen het Wilhelmus te laten zingen. Dat is belangrijk. Jong geleerd, oud gedaan. Want waar gaat het anders met ons volk naar toe. Spanje heeft een volkslied zonder woorden. Het Spaanse volkslied bestaat alleen uit een marsmelodie. Wat zou het erg zijn, wanneer het bij ons in de praktijk ook zo zou worden. Dat wij van ons volkslied alleen een wijs zouden overhouden, die dan nog wel bij gelegenheden gespeeld zou worden, maar die door niemand meer zou worden meegezongen. Dat heeft veel te zeggen over het nationaal besef. Het nationaal besef van een volk wortelt in zijn historie. Het kan zijn diepste wortels alleen maar vinden in de erkenning van de leidingen des Heeren met dat volk in de geschiedenis. Als dat nationaal besef wegslijt, blijft er slechts een land over, een stuk grond in West-Europa, tussen de Noordzee, Duitsland en België, waarop mensen wonen, zonder verbondenheid als natie. Zo’n land verwordt tot een geestelijke woestijn. (.......)

Wij mogen met verwondering vaststellen, dat juist ons volk een volkslied bezit van een geheel andere orde (dan het nationalisme, B ). Een uniek volkslied, anders dan alle andere, voorzover wij die kennen. Een lied waarvan een onbevangen onderzoeker die het vergelijkt met de volksliederen van andere natiën, vol verwondering zal zeggen: Hoe kan dat nu een volkslied zijn?

Wij willen niet zeggen dat dat volkslied ons volk tot een bijzonder volk maakt. Zo bijzonder is Nederland nu ook weer niet. Maar wel gaat er van het Wilhelmus een appèl uit op elke Nederlander. De strekking van het lied is er een die ons allen aangaat, speciaal in de grote geestelijke omwenteling die zich thans, in het laatste kwart van de twintigste eeuw, onder ons volk bezig is te voltrekken. (......)

Het Wilhelmus mag niet het partijlied worden van een bepaalde groep. Het is het eigendom van ons gehele volk. Maar daarom legt het ook verplichtingen op, aan elke Nederlander.

Dit boek is geschreven om de inhoud van het Wilhelmus dichter bij ons volk te brengen. Het mag niet zo zijn, dat wij ons volkslied als een kostbaar antiek meubelstuk in ere houden, maar zo dik onder het stof dat wij nauwelijks meer weten hoe het er uitziet. De inhoud is het zo waard gekend te worden.” Het boek van Scholten bevat na de inleiding de volgende hoofdstukken: 1. Ontstaan, 2. Vertalingen, 3. Tekst en toelichting, 4. De dichter, 5. De strekking, 6. De melodie, 7. Geschiedenis, 8. Andere volksliederen en 9. Nog eenmaal in zijn geheel.

We willen dit boek van harte aanbevelen. Het is met veel toewijding geschreven. Het brengt ons volkslied weer dichter bij ons. Het is een boek van 111 blz., dat ingenaaid ƒ 14,75 kost.

2 De vreemde jongen

Dit boek bevat een oud Duits verhaal, op schrift gesteld door J.C. Biernatzky en opnieuw bewerkt door T. Luik-Bakker. Het is geïllustreerd door H.T. de Jong.

Het verhaal is spannend. Verschillende personen komen op de voorgrond. We noemen allereerst Walter, een jonge Duitser, die naar Amerika gaat en allerlei avonturen beleeft. Hij komt in aanraking met een blanke planter en met slaven, die slecht behandeld worden, voor wie hij partij trekt, en met Indianen. Hij maakt veel mee. Hij trouwt met een gevluchte slavin en wordt vader van een dochtertje. Zijn vrouw wordt gedood en hij veronderstelt dat ook zijn dochtertje niet meer leeft. Hij komt naar Duitsland terug en komt in contact met een vervolgde Lutherse predikant, Urbanus geheten, die door het optreden van een zonderlinge jongen uit handen van zijn vervolgens blijft. Er komen nog meer personen in het boek naar voren. Tenslotte blijkt dat de vreemde jongen de dochter van Walter is. Er moet nog veel gebeuren voor het zover is dat Walter zijn dochter terug heeft. Intussen is ds. Urbanus ziek geworden. Hij gaat tenslotte in vrede heen. Walter had zijn dochter zwaar gewond aangetroffen. Ook zij gaat sterven. Walter en zijn dochter zijn allebei tot bekering gekomen.

Het verhaal lijkt soms wat ongeloofwaardig. Maar het bevat toch veel goeds vanwege de strekking. Daarom is een aanbeveling op z’n plaats.

Het boek telt 94 blz. en kost gebonden ƒ 12,75.

Boeken van Van den Berg b.v.

Zoutverkopersstraat 7, 3334 KJ Zwijndrecht, tel. 078 - 100911

1. Als een veldhoen op de bergen door H. Kingmans.

Dit boek bevat een spannend verhaal uit de tijd van het begin van de tachtig-jarige oorlog. Het begint met een paar gezinnen die van Walcheren de vlucht nemen naar Engeland. Op de voorgrond komt het gezin van Bastiaans. Moeder Bastiaans sterft al gauw. Vader Bastiaans vertrekt naar Duitsland om de Prins te helpen. Hij laat zijn kinderen. Jannetje en Arend, onder goede verzorging achter. Bastiaans maakt heel wat mee. Hij wordt stalknecht van Prins Willem. Er worden nederlagen geleden, die ontmoedigen. De Prins houdt vol. Er komt verandering. Brielle wordt door de Watergeuzen veroverd. Steden kiezen voor de Prins. Er wordt veel geleden, maar het licht van de bevrijding daagt, ook in Walcheren. Arend is intussen aan boord van een geuzenschip gekomen en heeft zijn eigen ervaringen. Vader Bastiaans verlangt naar zijn kinderen. Hij ontmoet hen na vele wederwaardigheden. In Engeland wordt het leven van de vluchtelingen moeilijk. Ze komen terug op Walcheren. Daar verliest de vijand hoe langer hoe meer terrein. Tenslotte wordt ook Walcheren voor de Prins gewonnen. Vader en zoon Bastiaans hebben zich met vele anderen moedig gedragen. Ze beleven de vrijheid wat met anderen niet het geval is. Er is veel bloed gevloeid. Alles wordt uitvoerig beschreven. Het boek leest vlot.

Het telt 169 blz. en kost gebonden ƒ 19,50.

2. Dordt voor de Prins door J. Snoep.

Het boek begint met een nachtelijke samenkomst van aanhangers van de nieuwe leer in Dordt op 16 maart 1672. Daar zucht men nog onder het juk van de Spaanse dwingelandij.

De burgemeester Arend van der Mijle is rooms en Spaans gezind, maar wordt als een edel mens getekend. Anders is het met pater Zwitgen, die veel invloed ten kwade uitoefent. Er worden allerlei moeilijke situaties getekend. Daarbij komen bepaalde personen op de voorgrond, ook een smidsleerling, Maarten Franssen, die zich zeer moedig toont en bij de bevrijding van de stad een rol speelt. Er zijn ook andere figuren te noemen, maar men leze zelf. Het boek eindigt met de bevrijding van de stad en het sterven van vader de Bruin, die kort na de bevrijding van de stad de eeuwige rust ingaat.

Het boek telt 164 blz. en kost gebonden ƒ 18,90.

3. Peden de profeet door Thomas Cameron. Dit boek gaat in hoofdzaak over Alexander Peden en zijn tijd, de 17e eeuw. In het eerste hoofdstuk lezen we o.a. van Peden: Drie en twintig jaar lang zwierf deze verbannen prediker van het Evangelie door de bergen en heidevelden van’Ayrshire, Lanarkshire en Galloway, zat hij in gevangenissen en ”heeft hij in de spelonken en holen der aarde gedoold, verlaten, verdrukt, kwalijk behandeld zijnde”. Nu wordt hij tot het verkoren volk gerekend ”welker de wereld niet waardig was”. Het geloof werd in deze gedenkwaardige strijd die 50 jaar duurde (1638-1688), meer verdiept dan in enige andere periode in de geschiedenis van Schotland. Ter wille van het geloof werden er veel offers gebracht en kwam men tot een grotere kennis van God en van Goddelijke zaken. Ongeveer 18.000 mensen leden armoe, werden gemarteld, verbannen of gedood. De heuvels werden metterdaad gedrenkt in het bloed der martelaren.

De volgende hoofdstukken van het boek gaan over: De ondertekening van het Covenant, Hagepreken, De nacht wordt donkerder, De Bass Rock, Peden als Profeet, Peden in Ierland, De oude Sandy (Peden) ontmoet de jonge Renwick.

In 1688, twee jaren na de dood van Peden, kwam er een gunstige verandering, toen onze stadhouder Willem van Oranje het Kanaal overstak met een leger van 13.000 man.

Het boek telt 60 blz. en kost gebonden ƒ 11,50.

Uitgave van Den Hertog b.v. - Houten

Christelike Doodts-Betrachting door Willem Sluiter.

De volledige titel is: Doodts-Betrachting Bestaende in verscheyden Sterf-Gesangen, En Doots-Echt-Scheydingen door Willem Sluiter. Midtsgaders Klaeg- en Troost-reden over de doot van zijn Huys-vrouw. Met inleiding en toelichting door A. J.H.G. Ronhaar.

Dit boekje is uitgegeven als deel 2 van de serie Christelijk erfgoed, onder redactie van drs. G.C. de Waard en C. Bregman. In deze reeks worden literaire geschriften van bekende en onbekende auteurs uitgegeven. Niet alleen werken waarvan geen moderne editie meer verkrijgbaar is, maar vooral teksten die nooit in een moderne uitgave zijn verschenen, worden in de serie gepubliceerd. Aan elke tekst gaat een gedegen inleiding vooraf. Voldoende annotaties maken het werk toegankelijk voor ieder die in (oude) literatuur geïnteresseerd is. De tekst zelf wordt zodanig gepresenteerd dat hij voor wetenschappelijk gebruik geschikt is. De redactie wil met name het voortgezet en het hoger onderwijs met deze reeks van dienst zijn. Willem Sluiter leefde van 1526 tot 1673.

Op de achterzijde van de omslag lezen we: ”Diep-menselijk en ontroerend is het uitvoerige gedicht Doots-echt-scheydinghe, dat Willem Sluiter, predikant te Eibergen en vertegenwoordiger van de Nadere Reformatie, schreef na de dood van zijn jonge vrouw in 1664. Het vormt samen met tien ’sterfgezangen’ de bundel Christelike Doodts-Betrachting. Bezorger van deze uitgave is A.J.H.G. Ronhaar, met medewerking van drs. C.C. de Waard en C. Bregman. De bundel is een prachtig voorbeeld van poëtische christelijke euthanasie-literatuur.”

Een verdere aanbeveling heeft dit boekje niet nodig. Het beveelt zichzelf aan.

Het boekje telt 126 blz. en kost ƒ 18,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen