Boekbesprekingen

Voor edeler staat geschapen, door Dr. L.F. Groenendijk en Drs. F.A. van Lieburg

Uitgeverij: J.J. Groen en Zoon -Leiden

Dit boek bestaat in zeker zin uit twee gedeelten.

Eerst iets over het tweede gedeelte. Het wordt gevormd door tien opnieuw uitgegeven boekjes met levens- en sterf-bedbeschrijvingen van gereformeerde kinderen en jeugdigen uit de 17e en 18e eeuw.

Het gaat met name over Abigaël Ger-brants 1581-1600, Susanne Bickes 1650-1664, Jacob Bickes 1657-1664,

Sara Koolbrant 1658-1677, Comelis Kerkhoven eind 17e eeuw, Hendrik te Winkel 1719-1730, Comelia Laan 1733-1741, Geertruy Verbroek 17401755, Clara Maria Wagner 1784-1790 en Mechelina van Bergeyk 17801860.

We vermoeden dat dit gedeelte voor de lezers van ons blad de meeste belangstelling zal hebben. Nog steeds verschijnen er dergelijke werkjes in eerste druk of in herdruk. Zulke boekjes worden dus in onze kringen nog wel gelezen.

We vragen ons wel af of zulke boekjes in onze tijd bij jonge mensen evenveel aftrek vinden als bij jongelui en kinderen in vroeger eeuwen.

De verschijning van dit boek maakt het mogelijk in het bezit te komen van tien levensgeschiedenissen die niet meer zo gemakkelijk te verkrijgen waren. De schrijvers van dit boek hebben de werkjes onveranderd uitgegeven naar de oudste uitgaven waar ze beslag op konden leggen.

Ze hebben de leesbaarheid vergroot door de beschrijvingen te verdelen en de gedeeltes van kopjes te voorzien. We kunnen uit zo’n boek zien hoe de Heilige Geest in vroeger eeuwen werkte in de harten van kinderen. Het werk van de Heilige Geest werd in die dagen vermoedelijk meer gevonden dan tegenwoordig.

Maar we mogen toch wel constateren dat er overeenkomst is tussen het zaligmakende werk van de Heilige Geest van toen en van nu. Wat voor de wijzen en verstandigen verborgen is en blijft wordt aan de kinderkens geopenbaard.

Wat Groenendijk en Van Lieburg, beiden verbonden aan de Vrije Universiteit, afdeling historische pedagogiek, resp. nieuwe geschiedenis, in het eerste gedeelte schrijven is van grote betekenis. Dat maken zij duidelijk in hun verantwoording aan het begin van hun boek.

Het beschikbare materiaal hebben ze samengevat en vastgelegd en ze hebben een afgeronde bijdrage geleverd tot de geschiedenis van het gereformeerde protestantisme.

Verder schrijven zij dat het zinvol blijft om het besef en begrip levendig te houden dat opvoeding en kind-zijn in het verleden aan zo geheel andere godsdienstige normen en waarden waren gebonden dan tegenwoordig.

Daartoe kunnen de kinderbiografieën op een concrete en directe wijze dienstbaar zijn.

Bovendien blijkt uit deze bundel dat dit genre van kinderliteratuur rijker is dan tot nu toe viel aan te nemen.

Na de verantwoording komen de volgende hoofdstukken:

1. De gereformeerde kinderbiografie in de 17e eeuw

2. De gereformeerde kinderbiografie in de 18e eeuw

3. De tien kinderen in biografisch licht

4. De biografieën in pedagogisch licht.

In deze hoofdstukken brengen de schrijvers de tijd en de verhalen met de daarin voorkomende personen veel dichter bij ons.

Ze doen dit op een wijze die we moeten waarderen. Zij hopen en vertrouwen dat dit boek zijn weg zal vinden naar pedagogen en historici, opvoeders en onderwijsgevenden, ouderen en jongeren.... Daar willen we ons bij aansluiten.

Aan het einde van het boek vinden we een register van personen, wat bij het raadplegen uiteraard van grote betekenis is. Het boek is rijk geïllustreerd en zeer verzorgd uitgegeven.

Het telt 199 bladzijden en kost ƒ 42,50.

Het occulte is dichtbij.... invloeden op het spelende, lezende en kijkende kind door drs. R.H. Matzken, A. Nijburg en Mw. drs. V.I. Kerkhof.

Uitgeverij J.J. Groen en Zoon, Leiden.

Drs. I.A. Kole schreef een korte inleiding, waarin hij het lezen van dit boek aanbeveelt, zonder het in alles met de schrijvers eens te zijn. We zouden ons daarbij willen aansluiten.

Het boek biedt veel informatie en waarschuwt voor vele gevaren. Het ademt echter meer een remonstrantse dan een reformatorische geest. De schrijvers hebben ook geen principiële bezwaren tegen de televisie en zo zou er meer te noemen zijn. Maar toch willen we om het goede in ander opzicht de aandacht op dit boek vestigen. Ouders en vele anderen hebben voorlichting nodig. Weten we wat er in onze dagen te koop is? Weten we welke gevaren er dreigen? Weten we wat onze kinderen lezen? Weten we wat er zo al aan lektuur op de markt komt met een gevaarlijke inhoud?

In een Ten geleide lezen we o.a. dat dit boek in april 1990 in evangelische kring verscheen onder de titel: Kind en occultisme en dat al gauw bleek dat in reformatorische kring behoefte bestond aan een dergelijke uitgave. In reformatorische kringen liggen enkele zaken, aldus lezen we, wat anders dan bij de evangelische. In deze uitgave is gebruik gemaakt van de Statenvertaling.

De schrijvers zijn lid van de werkgroep “Kind en occultisme” van de stichting “Bijbel en onderwijs”. Zij zijn gaarne bereid tot nadere informatie. Aldus de uitgever.

Het boek telt 152 bladzijden en kost ƒ 24,95.

Tussen geloof en aarzeling, door Leona Lieuwes en Hanneke Metz.

Uitgeverij: Academisch Boeken Centrum, postbus 132, 2678 ZJ De Lier.

Het boek gaat over een vergelijkend onderzoek onder circa 1000 leerlingen van Utrechtse Mavo-, Havo- en VWO-scholen. Het onderzoek zou hebben aangetoond dat het traditionele Godsbeeld volledig heeft afgedaan. Er is geen onderzoek ingesteld onder leerlingen van Reformatorische scholen.

Daarvoor kreeg men geen medewerking. Jongeren verstaan de taal van het christendom niet meer. Zo lezen we in het persbericht van het Boeken Centrum. We kunnen het sterker zeggen, zoals het in Gods Woord staat, dat de natuurlijke mens niet begrijpt de dingen die des Geestes Gods zijn. Ze zijn hem dwaasheid en hij kan ze niet verstaan. De onderzoeksters nemen hun uitgangspunt in de gevoelens van jonge mensen.

Het is natuurlijk wel van belang te weten wat er onder jonge mensen in dit opzicht leeft of niet leeft en het is ontstellend te moeten constateren dat de dwaasheid en de onkunde ontstellend groot is.

De onderzoeksters hadden alles kunnen en moeten toetsen aan Gods Woord.

Daarin is ook het antwoord te vinden op de vraag wat er gebeuren moet om te komen tot het verkrijgen van rechte geloofskennis van God. We moeten allen terug naar het Woord des Heeren en we hebben allen nodig de zaligmakende, verlichtende werking van de Heilige Geest.

De Onderzoeksters staan niet op Schriftgelovig standpunt en daarom wijzen ze niet op de rechte weg. Ze beginnen met de jonge mens en ze eindigen met de mens. We hebben allen nodig dat we leren luisteren naar de Heere, Die beloofd heeft dat Zijn werk zal blijven doorgaan tot het einde toe. Daardoor is er verwachting dat ook in de toekomst jongeren de taal van het Christendom, dus de taal van Gods Woord, zullen blijven verstaan.

Met inachtneming van het bovenstaande kunnen we wel wat uit het onderzoek leren, ouders, leerkrachten, ambtsdragers.

De Opperste Wijsheid zegt: Nu dan, kinderen, hoort naar Mij, want welgelukzalig zijn zij, die Mijn wegen bewaren, Spreuken 8:32. Het boek telt 84 bladzijden en kost ƒ 25,-, exclusief verzendkosten, te bestellen bij bovengenoemd adres.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen