Ds. L.W. van der Meij (slot)

Lezing tijdens de classicale herdenking van het 100-jarig voortbestaan van de Christelijke Gereformeerde Kerken d.d. 9 mei 1992.

En toch niet met Kuyper en “zijn” Vereniging mee? Inderdaad.

En dan mede vanwege zijn opvatting dat alle uit Christenouders geboren kinderen moeten beschouwd worden wedergeboren te zijn en daarop de doop als bezegeling rust”.

De Gereformeerde Synode van 1905 heeft het probleem uiteindelijk ook wel aangevoeld. Zij sprak uit (en dat terwijl Kuyper nog leefde!) “dat het minder juist is te zeggen, dat de Doop aan de kinderen der gelovigen bediend wordt op grond van hun veronderstelde wedergeboorte, omdat de grond van de Doop is het bevel en de belofte Gods”.

Met Kuypers diagnose van het ingezonken geestelijke leven in het Nederland van de 19e eeuw zullen het spreken van de Schrift alleen iets was van die tijd. Wij willen het antwoord op vragen gestalte geven door het gezag van Gods Woord. Als wij niet meer zullen spreken, dan blijft het Woord dat ons zal richten.

Later in de vergadering sprak de synode ten aanzien van deze kerk uit dat deputaten onze zorg over de voortgaande verontrustende ontwikkelingen en besluitvorming met de CRC zo mogelijk grondig zou bespreken. De volgende Generale Synode zal dan bezien of en hoe de relatie met hen zal worden voortgezet.

Na de toespraak van twee predikanten van de Toraja Kerk op 11 september, brachten op woensdag 30 september ook twee predikanten van de GSKA in Vendaland (Synode Southpansberg) een boodschap om te groeien in langdurige en totale gemeenschap. Wederkerig wordt hen toegezegd om in broederlijke liefde hen te willen helpen.

En hen wordt toegebeden om de problemen in eigen land te kunnen weerstaan, opdat zij mogen groeien in diepte, genade en aantal.

MvdS.

ook Van Lingen en Wisse het eens geweest zijn. Maar van de therapie heeft men afstand genomen.

Dan was Kuypers redenering toch niet bijbels en confessioneel doorzichtig genoeg.

Daar moet eerst nog eens nader over gesproken worden. Vandaar het “Thans nog niet” in de 700 bezwaarschriften die op de Amsterdamse Synode van juni 1892 werden ingediend.

De bezwaarden zeiden niet: Nooit, maar “thans nog niet”.

Met andere woorden, de wil om te verenigen ontbrak niet, maar er moest meer bijbelse en confessionele duidelijkheid komen.

Omdat de visie op het Sacrament eindeloze consequenties heeft. Gevolgen voor de eeuwigheid.

De uitdrukking “veronderstelde wedergeboorte” is ontleend aan Kuypers eigen uitlatingen.

De redenering is als volgt: Wanneer ouders zich bekommeren omtrent de eeuwigheidsbelangen van hun kinderen, krijgen zij gebed voor het kind. En: “als vrucht van het gebed wekt God de Heere de geloofsbeweging in zijn ziel. En zoo grijpt ge het Woord der belofte en wetende dat dit kindeke uit “gelovigen” geboren is, maakt ge u op om voor uw pasgeboren lievelingen den Doop te vragen, onderstellende (!) (85), vertrouwende, ja gelovende, dat God uw kindeke meer schonk dan wat de geboorte bracht uit het vleesch”.

Zo was er meer.

Wat bedoelde Kuyper bijvoorbeeld met deze zinsnede: “Dat er ten zeerste in elk (!) Sacrament een aktie, een werking van Christus uit de hemel is”, en “Dat de Christus uit dien hemel door zijnen Heiligen Geest een daad volbrengt in het hart van hen, die het Sacrament van Doop of Avondmaal ontvangt”.

Ik kan heel goed begrijpen dat de 700 bezwaarden daarover nog wel eens wilden praten voordat ze hun fiat aan de Vereniging van 1892 gaven.

Helaas was de verenigingsdrift te sterk om nog eens grondig de Bijbel en de confessie hierop te bevragen. Studenten, predikanten en hoogleraren van Christelijke Gereformeerde huize lagen reeds in de armen van Kuyper. Van liefde dronken.

Die nuchter bleven, waren klein in getal. Toch meen ik dat de recente geschiedenis hun huiver voor “Kuypers” “veronderstellingen” gelegitimeerd heeft.

Al zou Kuyper zich omkeren in zijn graf, als hij zou horen dat er zoveel exemplaren van het Algemeen betwijfeld christelijk geloof verkocht zijn. Maar die teveel veronderstelt kan onbedoeld weleens meewerken aan deze de christelijke kerk verwoestende ontwikkelingen.

De kloof tussen de Gereformeerden en de Christelijke Gereformeerden van nu is dieper dan ooit. Wat valt er nog te praten als de Bijbel niet meer is dan een historisch document dat nauwelijks meer waarde bezit dan andere religieuze boeken.

We zijn blij met de volharding van de 54 die zich niet lieten meevoeren in de Vereniging.

Zij bleven op zichzelf. Of liever: ze volhardden bij de klare taal van de Schrift en de confessie, en trotseerden Abraham de Geweldige en zijn theologie.

Dat was een doordachte keuze: voor de geloofsgehoorzaamheid en tegen de theologische speculatie.

Toch is onze vreugde na 100 jaar niet onverdeeld. Want wij zijn kerkelijk nog niet een met al diegenen die de Bijbels-bevindelijke prediking liefhebben.

Nog niet een met al degenen die ervan overtuigd zijn dat het Woord, het Verbond en de beloften om beleving vragen en niet op allerlei “veronderstellingen” bouwen. Het is te wensen dat onze Christelijke Gereformeerde Synode van 1992 de lijn van 1892 zal doortrekken. De praktijk heeft bewezen dat een Bijbels-bevindelijke prediking in alle generaties vruchten afwerpt van geloof en bekering.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen