BETROUWBARE GIDS NAAR DE HEMEL

Dit boek heeft een aantrekkelijke titel. Het wil een gids zijn. Een gids naar de beste plaats die er is: de hemel. En tegelijkertijd pretendeert het een betrouwbare gids te zijn, een gids waarvan gezegd kan worden dat je er op aan kunt... Wat zou een mens nog meer wensen! Als de inhoud van zo’n boek de titel ook echt waar maakt, dan moet het wel één van de allerbeste boeken zijn. Welnu, zo is het ook! Tegelijkertijd moet ik zeggen dat de oorspronkelijke titel van ditzelfde boek een andere is. Het is ooit in het Engels geschreven. En toen heette het: ‘An alarme to unconverted sinners’. Dus: een alarm tot onbekeerde zondaren! Dat klinkt wel even anders. En toch maakt het niet zo veel verschil. Dat alarm, gericht tot die onbekeerde zondaars, dat wil ze terugroepen van hun weg naar het verderf. Want daar gaan onbekeerde zondaars heen. Het wil dat ze een omkeer van 180 graden maken. Niet meer op weg naar het allerergste, maar op pad naar het meest volmaakte. Dus toch - en tegelijkertijd: een gids naar de hemel!

De schrijver van dit boekje, Joseph Alleine, leefde in Engeland van 1634 tot 1668. Hij werd maar 34 jaar. Wij zouden zeggen: dat leven was veel te kort. Maar Joseph Alleine was na 34 jaar bij de poort van de hemel aangekomen. En toen nam God hem weg. Hij mocht naar binnen! De weg die hij anderen had gewezen, was hij door genade ook zelf gegaan. En het bleek de goede weg te zijn. Hij is in zijn boek dan ook een betrouwbare gids! Joseph Alleine was een prediker in Engeland. Hij was van puriteins gevoelen. Dat wil zeggen: hij kwam op voor de zuivere (= ‘pure’) leer en kerkregering. Dat leverde hem tegenstand en zelfs gevangenschap op. Zijn gezondheid raakte daardoor ontwricht. Korte tijd daarna stierf hij.

Het alles beheersende thema in dit boek is de noodzaak van de bekering en wat die bekering inhoudt. Ik zal u eerst de titels boven de zeven hoofdstukken van dit boek noemen. Dan hebt u tegelijkertijd enig inzicht in wat Alleine in dit boek zijn lezers zeggen wil.

1) Wat bekering niet is.

2) Wat bekering wel is.

3) De noodzaak van bekering.

4) De kenmerken van de onbekeerden.

5) De ellende van de onbekeerden.

6) Aanwijzingen tot bekering.

7) Beweegredenen tot bekering.

Opmerkelijk is dat Alleine het betoog van zijn boek vooral gebouwd heeft rond het begrip ‘bekering’. Iemand zou kunnen denken dat dat toch wel wat eenzijdig is. Spreekt de Bijbel, als het gaat over de weg naar de hemel, ook niet over geloof? En heeft ook het wonder van de wedergeboorte er niet mee te maken? Ik moet u zeggen dat Alleine al deze aspecten ter sprake brengt. Daar is Hij een voldoende bijbels theoloog voor. En toch gaat het in dit boek vooral om de bekering. Het is denk ik vooral hierom, dat Alleine duidelijk wil maken dat er een grondige, een radicale verandering van de mens nodig is. Zo lees ik op pag. 50: “Bekering is een diep werk, een hartenwerk. Zij keert alles ondersteboven en doet een mens aan een nieuwe wereld beginnen. Zij gaat geheel door een mens heen, door de gedachten, door de leden van het lichaam en door de gang van het gehele leven.” Ze heeft haar effect op de binnenzijde van de mens, als namelijk zijn verstand verlicht, zijn hart vernieuwd, zijn weerstanden gebroken en zijn wil veranderd wordt. Maar ook de buitenkant wordt zodoende veranderd. Wat ik tot heden niet wilde, dat ga ik willen. En omgekeerd! Mijn gebed wordt. “Heere, wat wilt U dat ik doen zal?”

Alleine zou geen puriteins prediker zijn als hij niet telkens het werk en de betekenis van Christus centraal stelde. Maar hij laat daarbij wel zien dat zonder bekering Christus niet tot nut zal zijn. Alles wat Hij gedaan en geleden heeft, zal dan voor u nutteloos zijn, zegt hij. “Christus stierf voor zondaren!”, zo zeggen velen en laten dit de grond voor hun hoop zijn, aldus Alleine. En hij vervolgt: “Maar ik moet u zeggen dat Christus nooit stierf om onboetvaardige en onbekeerde zondaars die daarin volharden, te behouden!” Hij haalt in dat verband een collega van hem aan. Die stelde in zijn pastoraat altijd twee vragen: 1) “wat heeft Christus voor u gedaan?” en 2) “wat heeft Christus in u gewerkt?” Dat eerste moet natuurlijk wel zichtbaar worden in het tweede. Met andere woorden: toon mij de vruchten van uw leven en ik zal u zeggen waarin uw leven geworteld is!

Met name de twee laatste hoofdstukken zijn heel persoonlijk toegespitst. Beide staan boordevol met aansporingen om zich te bekeren. Ja, als ik het goed lees, reikt Alleine hier zelfs zoiets als een methode aan. Zover gingen deze praktikale schrijvers. De eerste zinnen van hoofdstuk 6 luiden als volgt: “Voordat u deze aanwijzingen leest, raad ik u, ja, beveel ik u voor God en Zijn heilige engelen, te besluiten deze te volgen (...) en ik roep Zijn bijstand en zegen in dat zij mogen gelukken.” Hij wijst erop dat hijzelf eerst die weg is gegaan en het is hem tot zegen geweest. Alleine, die door heel dit boek heen uiterst scherp is in zijn vermaningen en daarbij het vuur van de hel niet onbesproken laat, is in zijn appèl ruimhartig en gul. Hij laat een hartelijke en onbekommerde nodiging horen. Tot allen en een ieder! “De God Die u schiep, nodigt u zeer genadig. (...) De deuren van de hemel zijn voor u opengedaan. De eeuwige poorten zijn voor u wijd opengezet en een overvloedige ingang in het Koninkrijk der hemelen wordt u verschaft. (...) Let slechts op wat u aangeboden Is. O, gezegend Koninkrijk! Het is een Koninkrijk der heerlijkheid, een Koninkrijk der gerechtigheid, een Koninkrijk van vrede en een eeuwig Koninkrijk!”

Aan het slot van zijn boek legt hij zijn lezers een keus voor. Laat het me maar weten, watje voornemen is! Wil je verder gaan op de weg van de dood of wil je je toeleggen op bekering en naar het eeuwige leven grijpen? Denk eraan, zo zegt Alleine, aan de Heere Jezus ligt het niet als je zover niet komen zult. Hij strekt Zijn armen wijd uit om je te ontvangen. De laatste bladzijde behelst een gebed. Het

Info secretariaat: Kerkewijk 158, 3905 JJ Veenendaal eindigt als volgt: “... ik smeek u, Heere God, laat het eens ontdekt worden dat sommige zielen door deze arbeid (hij bedoelt zijn boek) bekeerd werden. En laat sommigen in staat zijn om op te staan en te zeggen dat zij door deze overredingen zijn ingewonnen voor U...”

N.a.v.: Joseph Alleine, Betrouwbare gids naar de hemel. Vertaald en ingeleid door drs. J. Versloot. Uitgeverij Den Hertog te Houten. Gebonden. 201 pagina’s. Prijs € 16,50.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen