Reformeeren, niet separeeren - pagina 9

7 menschelijke overlegging, — in oorsprong en voortgang eene loutere onderneming, geene roeping" ; hier mannen, die zeggen: *) „dat zij desniettegenstaande vooralsnog blijven in het Kerkgenootschap, omdat het rechtens de voortzetting is der Nederlandsche Hervormde Kerk, rustend op den alouden grondslag onzer Bijbelsche formulieren van éénigheid en dat zoolang mogelijk stryden plicht blijft, niet wykende voor het indringend ongeloof. Een stryden, waarop zegen, zoo dan geen zege, mag worden ingewacht;" hier mannen, die zeggen: f ) „Dat de Hervormde Kerk, gelijk die zich heden ten dage in ons land bevindt, zoo niet rechtens, althans feitelijk is afgeweken van de groote beginselen van Gods eigen Woord," doch desniettegenstaande „vereeniging willen tusschen de geloovige leeraars onderling, zonder zich aan de Synode, als administratief lichaam, te onttrekken ;" en ginds mannen, die het boven reeds genoemde plichtmatig achten en zeggen „zich af te scheiden van onze Synodale Kerk of gelijk ze zichzelven noemen Liberale Kerk," §) of anders van de bestuursregeling, van de organisatie in 1816 op de kerken gelegd. Hier dus mannen als Groen, Felix, Verhoeff, en ginds mannen als Brummelkamp, Kuyper en Stelma. Dit verschil zal als tegenstelling doorloopen en de verwachting, dat de Nederlandsche Hervormde Kerk zal worden verlaten door alle gereformeerde belijders, zal waarschijnlyk zoowel falen in de eerste jaren na '86 als ze bleek ijdel te wezen na '34. Men mag conservatief noemen allen, die ook met deze eenigszins nieuwe vorm van Separatie niet meegaan; men mag zeggen, dat zij nog aan oude toestanden vasthouden ofschoon velen wel inzien, dat het zoo toch eigenlijk niet gaan kan ; men mag, erger nog, hen mammon- of baaisdienaren noemen, zij blijven, omdat zij eene andere beschouwing hebben van de kerkelijke toestanden en geenszins oordeelen schuldig te staan aan de gruwelen, die hen worden toegedicht door doleerenden öf Chr. Gereformeerden. Dr. Kuyper zegt in zijn „Het conflict gekomen" **); „Zie insteê van met ons op zulk eene nobele oplossing van het geschil aan te houden, en inmiddels de krijgsmanseer ook bij den vijand te *) Elout e. a. 1842. §) B r u m m e l k a m p '84.

f ) Groen van Prinsterer 1848. **) Pag. 80.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen