Christus, Koning ook op het erf der wetenschap - pagina 39

Niet altijd heerschte er vrede en eensgezindheid onder de hoogleeraren , en het twistvuur sloeg dan over op de studenten, die daardoor in twee partijen verdeeld werden. Nu eens was het jaloezie, die de professoren tegen elkaêr in het harnas joeg, dan Weer verdacht men elkaêr van allerlei leelijks. Maar meer dan dit gaven het Cartesianisme en Coccejanisme aanleiding tot bitteren strijd tusschen de professoren in de theologische en philosophische faculteiten of tusschen de theologische professoren onderling. I n 1665 begon een theologische strijd tusschen de hoogleeraren Sam. Maresius en Jacobus Alting, die in 1673 met den dood van eerstgenoemde eindigde. Alting kreeg echter na dit jaar geen ambtgenoot, en toen hij in 1679 stierf, bleef de theologische faculteit gedurende vijftien maanden onbezet. Op aandringen van de Provinciale Synode van Groningen werd eindelijk in 1680 Braunius tot hoogleeraar in de godgeleerdheid benoemd. Hij was een ijverig Cartesiaan en Coccejaan en kwam reeds spoedig in strijd met' den strengen Yoetiaan Bertling, hoogleeraar in de wijsbegeerte. Deze strijd werd voortgezet, toen Joh. ä Marek in 1682 van Franeker naar Groningen geroepen werd in de faculteit der godgeleerdheid. Zelfs in de Statenvergadering kwam de verdeeldheid. Twee partijen ontstonden, die tegen elkander opwogen in getalsterkte. Aan de zijde van de rechtzinnigen stonden de Ommelanden, die in 1681 ten landdage voorstelden, „om te voorzien tegen de nieuwigheden in de religie, die in de academie zouden gemoveerd worden". I n 1682 werden zelfs de curatoren vanwege de Staten uitgenoodigd, zorg te dragen, „dat geen theologische stellingen, strijdig tegen de Synode van Dordt of de Nederlandsche geloofsbelijdenis, werden geventileerd", ä Marek vertrok in 1689 naar Leiden en werd opgevolgd door Paulus Hulsius, een Yoetiaan, die echter den strijd tegen Braunius niet voortzette. I n 1771 kwam in den Senaat een aanklacht in tegen den hoogleeraar in de rechten F. A. van der Marek, en wel van de classis van Groningen. In een door den hoogleeraar uitgegeven werk waren door deze „leerstellingen" gevonden, „die, naar het haar voorkomt, van de aangenomen leer der Hervormde kerk en de formulieren van eeniglieid schijnen af te wijken". Die leerstellingen betroffen den tegenwoordigen staat des menschen, welke de aangeklaagde professor niet voor zoo "bedorven hield, of de mensch had nog genoeg bij zich over, om godzalig en waarlijk gelukkig te leven. Van der Marek waagde zich niet aan een volledige verklaring van zijn gevoelen, maar wierp de exceptie van niet-competentie der aan-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen