Christus, Koning ook op het erf der wetenschap - pagina 26

rechtswetenschappen, 9 voor die der oude letteren, terwijl van twee het studievak niet genoemd wordt). Toch meene niemand, dat de ïïoogeschool dadelijk alle gevaar teboven was. Vooreerst bleef er eene partij, die haar gaarne van Franeker naar Leeuwarden overgebracht had gezien. Vervolgens deden het kwade leven, de ruwheid en de wanorde van verscheidene studenten een kwaden reuk van haar uitgaan. Van 1589 af moesten er steeds maatregelen genomen worden tegen ergerlijke tooneelen van de studenten, met name van hen, die op 's lands kosten studeerden. Toch baatten die in den aanvang niet veel. Eerst bij het begin der 17de eeuw, toen de oorlogtegen Spanje in het noorden ophield, toen veiligheid en welvaart weer opbloeiden, kon de overheid meer hare aandacht wijden aan de huishouding der Universiteit, zoodat hier de rust wederkeerde en jaren van bloei volgden. Die bloei was echter niet blijvend, want over der jongelingen levensgedrag viel telkens weer te klagen; bovendien was er vaak gebrek aan geld, om de Universiteit zoo in te richten, als het behoorde, èn wat hoogleeraren èn wat bibliotheek èn wat instrumenten aangaat. Vooral de oorlog der Munsterschen en Keulschen deed de Friesche hoogeschool veel schade. Doch aan het begin der 2de eeuw van haar bestaan genoot zij weer een ongekenden bloei, zoodat zij eene mededingster van Leiden dreigde te worden. Helaas, ook deze bloei ging voorbij, vooreerst door het afnemen van studenten, vooral uit den vreemde, waar men inde laatste jaren zelf vele hoogescholen had opgericht, maar ook uit het vaderland, daar de welvaart achteruitging, en menige ouder niet meer in staat was zijne zonen te laten studeeren. Eindelijk schrikte de vrijzinnige geest der hoogleeraren, met name die in de theologie, vele ouders af, hunne kinderen naar Franeker te zenden. Aan den rand van haren ondergang kwam Franekers hoogeschool gedurende de jaren 1782—1787. Het was de tijd, dat Prinsgezinden en Patriotten verbitterd tegenover elkaêr stonden. De laatsten waren te Franeker in de meerderheid, niet alleen onder de studenten, maar ook onder de hoogleeraren. Dit was geen geheim, maar gaf ook aanleiding, dat, toen de Prinsgezinden in 1787 door den steun van de Pruisen de bovenhand hadden, Franeker werd vernederd en hare hoogeschool beroofd van 4 hoogleeraren en 24 studenten, die tot ontslag en vertrek werden gedwongen, omdat hun verplichtingen werden opgelegd, waaraan zij geen gevolg wilden geven. Daar bleven toen nog slechts 41 studenten over. De Patriotten vergaten deze behandeling niet, maar hoopten op een ure deiwraak. Die ure kwam, toen de Revolutie, uit Frankrijk naar ons vaderland overgebracht, hier zegepraalde. Doch de Hoo-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen