Christus, Koning ook op het erf der wetenschap - pagina 24

om Spanjes juk af te werpen. Doch eerst in 1578 gelukten zij. Friesland werd weer vrij en ontving met open armen de mannen der Reformatie. Desniettemin was de tegenstand des Pausdoms niet dadelijk gebroken. De Gereformeerde beginselen drongen langzaam maar toch zeker door. Jammer dat bet aan geschikte dienaren des "YVoords ontbrak; een kwaad, dat niet weggenomen kon worden, zoolang er eene goede opleidingsschool voor herders en leeraars gemist werd. Een van Frieslands trouwste zonen , Jelle Hotzes van Sneek, meer bekend onder den naam van Gellius Snecanus, vestigde de aandacht der Staten op het gevaar, dat uit dit gebrek voor de kerk van Christus moest voortkomen. En hij sprak niet tevergeefs. De overtuiging vestigde zich alomme, dat voor de predikanten niet alleen moest gezorgd worden, maar ook een inrichting tevoorschijn geroepen moest, waar jongelieden van goeden aanleg tot leeraars opgeleid konden worden. Bovendien wendde zich de Provinciale Synode van 1583 tot de overheid met het verzoek, „een zeker seminarie op te richten, waaraan ettelijke geleerde professoren geroepen moesten worden, om de jeugd hooger onderwijs te geven''. Aan dit verzoek werd den 14den April 1584 op den landdag te Franeker gevolg gegeven door het besluit, „ten spoedigste een seminarie en college binnen dezen lande op te richten". Onder seminarie moeten wij hier een kweekschool voor aanstaande predikanten, onder college een inrichting, waar onvermogende studenten op 's lands kosten geherbergd en onderwezen werden, verstaan. W e l is waar had men met dat alles nog geen universiteit, maar toch was de belangstelling opgewekt voor hooger onderwijs. Toch gingen er nog verscheiden maanden voorbij, eer de Staten het genomen besluit uitvoerden. De onzekerheid ten aanzien van den uit- en inwendigen toestand des lands was zeer groot; de vijand stond nog op de grenzen, en binnen de grenzen was er verdeeldheid. Geen wonder dus, dat de overheid aarzelde. Toch was deze aarzeling niet schadelijk voor de gewenschte inrichting voor hooger onderwijs. De noodzakelijkheid werd dieper en levendiger gevoeld, niet slechts een seminarie, maar een universiteit op te richten. Tot dit laatste kwam het dan ook eindelijk in het jaar 1585, vooral onder de krachtige leiding van den 16 October 1584 benoemden stadhouder "Willem Lodewijk van Nassau. Franeker werd verkozen tot zetel der universiteit. De magistraat der genoemde stad stond gaarne het kruisbroedersklooster met zijne aanhoorigheden kosteloos af voor academiegebouw. Den 15den Juli 1585 werd in den lande bekend gemaakt, dat

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen