Openbaring en rede - pagina 29
Referaat gehouden op de Meeting van de Provinciale Universiteitsdag te 's-Gravenhage op 5 februari 1902..
natuurvolken Elke
niet kennen. Maar deze pretentie is valsch.
Naturalist
handelt in strijd met zijne woorden en
maakt zich schuldig
aan eene protestatio actui contrarii,
d. w. z. aan eene daad in strijd met zijne woorden. Want hij grijpt onmiddellijk naar een of ander philosophisch stelsel. En wat is zijn philosophisch stelsel anders dan het surrogaat voor
de verworpene
bijzondere Openbaring. De natuur is
sterker dan de leer. Zegt mij, waaruit anders is de groote opgang
der machtige
phiosophen te verklaren dan uit de
innerlijke drijfkracht van de onbetwistbare behoefte naar eene bijzondere Openbaring, en uit de algemeen menschelijke ontevredenheid
en onvoldaanheid
met de algemeeflé
Openbaring 1 Zeker, Mohammed en Boeddha en Confucius hadden er duizend en tien duizend die in hen geloofden. Maar Plato en Aristoteles
hadden ook van ouds af een schare die in hen
geloofde. Cartesius en Spinoza evenzeer. Kant, Fichte, Schelling, Hegel kunnen ook op hunne geloovigen wijzen. En hoe groot is het aantal niet van hen die in den tegenwoordigen tijd hun geloof geschonken hebben aan Darwin en aan Lombroso! En toch, Darwin en Lombroso doen niets anders dan perverse, onnatuurlijke bevrediging geven aan eene natuurlijke behoefte om meerder licht, aan den dorst naar kennis, die den naam van Wetenschap mag dragen. Zij de beeldspraak
mij gegund, alhoewel zij kiesch is,
maar die ik toch om twee redenen neem, ten 1. omdat de H. Schrift ons voorgaat in de beeldspraak, dat het buigen voor de afgoden hoererij is, en ten 2. omdat deze beeldspraak zuiver
doorgaat. Yan nature heeft de mensch ge-
slachtsdrift, en die geslachtsdrift roept om bevrediging. Maar nu kan deze behoefte op drieërlei wijze bevredigd worden. Natuurlijk en goed, natuurlijk en slecht, onnatuurlijk en tegennatuurlijk. Natuurlijk en goed in het huwelijk. Natuurlijk en slecht in de hoererij. Onnatuurlijk en tegennatuurlijk is de zonde van de mannen van Sodoin en der vrouwen van Lesbos. Zoo nu zou ik willen zeggen, dat de behoefte naar
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 5 februari 1902
Brochures (TUA) | 46 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van woensdag 5 februari 1902
Brochures (TUA) | 46 Pagina's