Openbaring en rede - pagina 12

14 blik op feiten en toestanden heeft, zich spoedig op een of ander terrein

oriënteeren

kan en ras weet hoe hij in een

gegeven geval te handelen heeft. Men noemt iemand geleerd, wanneer hij zijne Rede goed ontwikkeld heeft, logisch kan redeneeren, groote

denkkracht kan ontwikkelen. Een ver-

mensch is altoos nog iets anders dan een geleerd

standig mensch.

En daarom

is het zoo waar wat Prof.

BAVINCK

in zijne

Psychologie (pag. 99) zegt, dat een mensch niet alleen een lager, maar ook een hooger kenvermogen heeft, behalve den sensus ook den intellectus bezit, en dat hij daardoor in staat is om in het zienlijke het onzienlijke, in het wisselende het blijvende, in het bijzondere het algemeene, in het phaenomenon het noumenen, in de werkelijkheid het logische, de idee, de gedachte op te sporen en deze weer te geven in begrippen. En aldus spreekt deze hoogleeraar van het onderscheid tusschen verstand en rede: „Dit hooger kenvermogen werd reeds vroeg in verstand en rede onderscheiden, en wal op deze wijze. Verstand en rede zijn in den mensch

geen twee verschillende, maar

slechts één vermogen. Het verschil bestaat alleen hierin, dat rede het lagere, discursieve denken aanduidt, hetwelk langs den langen en moeilijken weg van begrippen, oordeelen en besluiten, dus van redeneeren, tot kennis komt; en verstand het bezit van de kennis dier waarheid te kennen geeft.

Bij God is er dus van geen rede maar alleen van

verstand sprake, want Hij kent de dingen niet door redeneering maar terstond en in eens, als het ware door intuitie. De menschen echter kunnen wel tot kennis der waarheid komen,

maar

alleen door redeneering;

zij zijn redelijke

schepselen. Rede staat dus tot verstand, als beweging tot rust, als verwerven tot bezitten." d) De formeele Rede is het orgaan om te redeneeren, is een 1) Dr. H. BAVINCK, B e g i n s e l e n der P s y c h o l o g i e , p a g . 99.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen