Grondslag en karakter van de Italiaansch-fascistische staatsleer - pagina 55

BEOORDEELING VAN DEN FASCHISTISCHEN STAAT

53

HOOFDSTUK IV. Beoordeeling van den fascistischen Staat. § 1.

Inleiding.

Als Sorel in de geschiedenis der menschheid voorbeelden zoekt om zijn verheerlijking van het tragisch-pessimistisch geweld te verdedigen, als hij wil aantoonen, dat een richting te gronde gaat op het oogenblik dat zij „(a) eu peur de la barbarie", dan is het meest sprekend voorbeeld, dat hij kan vinden, het Calvinisme van de 16de eeuw. Bezield door den tot strijd aanvurenden inhoud van het Oude Testament, heeft — zoo zegt hij — het toenmalig Calvinisme zijn kracht gezocht in geweld, tragisch-pessimistisch gestemd als het was door de dogma's van de erfzonde en de uitverkiezing, dat is door de ellende van het menschelijk geslacht en het onverbiddelijk sociaal determinisme. Zij hebben zich weerbaar georganiseerd overal waar zij er maar kans toe zagen; zij deden expedities in de katholieke landen, verdreven de priesters, voerden met dwang den gereformeerden eeredienst in en kondigden wetten af tot vernietiging der papisten. Zij wilden niet, zooals de Openbaring had geleerd, enkel toeschouwers zijn bij de uiteindelijke vernietiging van het rijk van Satan door den Christus. Zij wilden de heldendaden van het Oude Testament nabootsen, tot den aanval overgaan en het rijk Gods verwezenlijken door geweld. In alle door hen veroverd gebied verwerkelijkten zij „une véritable révolution catastrophique", en keerden alles onderste boven van top tot teen. Maar zij verloren allengs den zin voor het geweld, wilden zich aanpassen aan de rationalistische cultuur, gaven ruimte aan de philologisch-intellectualistische bijbel-critiek, vervingen de exegese van Calvijn door de cultuur der humanisten: vandaar hun ondergang. Zoo moet hun geschiedenis dienst doen om de leer van het geweld te steunen. Zoo lang zij apostelen van de geweldsleer waren, oefenden zij op de wereldgeschiedenis invloed; zoodra zij de geweldleer lieten varen, was het met hen gedaan. Naar Sorel's opvatting handelend zou het Nederlandsche Calvinisme, al doet het dan niet aan moderne bijbelcritiek, zich moeten aangorden om het fascisme

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen