Nieuw-Germaansche theologie - pagina 20

mogen zij alle, als laatste binding, gelijk zijn, materieel kan van „Gleichschaltung" geen sprake zijn. De superioriteit of inferioriteit van den eenen ten opzichte van den anderen is gegeven met de verscheidenheid der rassen en de natuurlijke en geestelijke meerderheid of minderheid van het eene ras ten opzichte van het andere en van de tot het ras behoorende enkelen. Deze natuurlijke godsdienst draagt een eigenaardig mystiek karakter, in zooverre de mensch daarin leeft van de eenheid van alles en allen. Het is niet, om de onderscheiding van Söderblom toe te passen, de persoonlijkheidsmystiek, waarbij het onderscheid tusschen het ik en het gij, bepaaldelijk tusschen het menschelijke en het goddelijke, tot eiken prijs gehandhaafd blijft, *) m a a r de oneindigheidsmystiek, die alles tot de oorspronkelijke, onderscheidslooze eenheid herleidt. Elke andere opvatting wordt beslist, bijna fanatiek afgewezen. „Der Trennungsschnitt zwischen Gott und Natur, Gott und Mensch, den die Theologen immer wieder zu machen versucht sind, überlieferte die W e l t einer Gott-losigkeit, nicht anders als der Atheismus es tat", lees ik bij M a n d e l 2 ) . Deze mystiek draagt geen quietistisch, m a a r een activistisch karakter. Met de tweeheid is alle afhankelijkheid en disharmonie principieel uitgesloten. Daarom verwerpt zij de categorie openbaring, althans in den zin van openbaar-maken en weet zij alleen van openbaar-worden. Evenzoo die van verlossing in den zin van verlost-worden. Er is alleen van zelf-verlossing sprake. De idee van verzoening valt geheel buiten de orde. Ook het besef van zonde en schuld. Hier hoort men dikwijls klanken, die aan Nietzsche herinneren. Schuldgevoel en verlossingsbehoefte worden sociologisch verklaard als gevolg van ontworteling van den bodem en verstrooiing van het ras. Telkens weer wordt in n a a m van de Germaansche religie een beroep gedaan op activi*) N. Soderblom, Religionsproblemet mom Katolicism och Protestantism, 1910; vgl. W. J. Aalders, Mystiek, 1928, bl. 23 v.v. 2 ) H. Mandel, Deutscher Gottglaube, S. 69. 82

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen