Calvinistische en impressionistische aesthetiek - pagina 17

En zulk een forma is het schoone het zij lichamelijk of geestelijk. Het stempel van het goddelijk schoon dankt de wereld aan Christus. De wereld van het schoon staat in nauwer betrekking tot den Zoon, dan tot den Vader. Hem komt de aanbidding van de wereld van het schoone eeuwig toe. Uit zijn formeerende werkzaamheid in de schepping komt Hem toe alle macht in hemel en op aarde. Zijn koningschap rust op zijn eigen werk. De wereld hoort bij Hem en Hij bij de wereld. Christus heeft alle schoon geschapen en zijn verschijning is één openbaring van goddelijk schoon. Door zijn vrijmaking van den geest zijn schatten van schoonheid uit het menschenhart voortgebracht. Nu is de mensch het centrum der aardsche schepping en Christus mensch geworden en als mensch aan de rechterhand des Vaders en daardoor is het schoone in Christus de rijkste ontplooiing van het menschelijk schoon. Het Calvinisme sluit dus in zich een ontologie en kosmologie waarin het schoone van Godswege zijn eere ontvangt. Nu komt de vraag: Hoe hebben de karaktertrekken van het Calvinisme het kunstleven beïnvloed? Zooals reeds werd opgemerkt, heeft Calvijn staat en maatschappij vrijgemaakt uit de boeien der staatskerk van Constantijn de Groote, die in de middeleeuwen een kerkstaat was geworden. In dat proces was de kunst veel te eenzijdig kerkelijk geworden. Calvijn heeft haar het kosmische leven in zijn geheel als object teruggegeven. Gevolg was direct de waardeering van het lichaam naast die der ziel. Door het leerstuk der uitverkiezing gingen de oogen weer open voor het kleine en geringe. Zoo ontstond de genreschool. Dat leerstuk vestigt de aandacht op de menschelijke persoon, op de menschelijke levenstaak. Daaruit werden de regentenstukken geboren. Door het indringen der uitverkiezende genade in de diepten onzer ellenden ontstonden Rembrandt's lichtstralen ïn de sombere bruine tinten. Door den huiselijken zin van het Calvinisme ontstonden de huiselijke interieurs onzer schilderscholen. Door het puriteinsch karakter van het Calvinisme ontstond de drang naar eerbaarheid en ingetogenheid. Het drama is op zich zelf niet door Calvijn veroordeeld, maar 16

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen