Boekbespreking

BESTUREN IN VERANDERING van dr. H. Klifman; Uitg. Kok, Kampen; pb.; 231 pag; 1994, prijs ƒ 47, 50.

In een aantai artii< eien wii de auteur iiet patroon ontdeW< en dat zichi in de steri< in beweging zijnde onderwijswereld voordoet. Begrippen ais professionalisering, kwaliteit, identiteit en waarde spelen daarbij een sleutelrol.

Dr. Klifman iieeft wel nagedacht over de verschijnselen en geeft daarvan soms een scherpe analyse. Zo constateert hij, schrijvend over de verzuiling, een ambivalentie ten aanzien van de Verlichting: enerzijds maakte de verzuiling de emancipatie van de kleine luyden mogelijk en anderzijds verengde zij het wereldbeeld. Hij waardeert de verzuiling niet uitsluitend positief: het bevat tendensen tot fundamentalisme in zich als steeds gerefereerd wordt aan de grondslagen van de eigen organisatie. Je zou haast denken dat hij hier een klein zuiltje (op gereformeerde grondslag) op de korrel neemt. Dat het wereldbeeld verengd werd door de verzuiling is niet zo negatief geweest als Klifman wil doen voorkomen. Dat zien we nu wel, nu de verbrokkeling van de zuilen o.a. door voortschrijdende secularisatie in volle gang is. Dat proces van secularisatie wordt niet zonder meer afgewezen: Het rationaliseringsproces heeft veel geluk gegeven en allerlei materiële en immateriële onzekerheden weggenomen (p. 32). De mens als maat der dingen wijst hij af. De mens is verantwoordelijk, zo schrijft hij terecht, niet veroorzaakt door de vrije keus van de mens, maar een verantwoordelijkheid die in onze geschapenheid vervat zit (p. 168). Het gaat hier alleen over de verantwoordelijkheid van de mens voor de Schepping. De verantwoordelijkheid tegenover de Schepper mis ik in dit verhaal en dat maakt het allemaal toch weer een kwestie van de gemeenschap die uitmaakt wat behoort en niet behoort.

De schrijver geeft een samenvatting van de nieuwe sturingsfilosofie van de overheid. De overheid bestuurt nu op afstand. Deregulering (vermindering van regels) en autonomievergroting zijn hierbij trefwoorden. Dit behoeft niet te betekenen een vermindering van overheidsinvloed. Een overheid die op hoofdlijnen stuurt, kon wel eens invloedrijker zijn! De overheid verwacht namelijk dat een vergroting van de verantwoordelijkheid van de burger en diens samenlevingsverbanden in combinatie met een daarop afgestemd sturingsinstrumentarium effectiever zal zijn voor het bereiken van haar doelstellingen. Deze analyse van dr. Klifman moeten we wel in onze oren knopen. Hij beschrijft dan dat de overheid naast het zich bepalen tot het aangeven van kaders (de kaderstellende overheid) een bedrijfsmatige invulling wenst van de vergrote autonomie van de scholen. Denk aan kerndoelen, maatregelen die leiden tot begunstiging van grotere instellingen zoals Formatiebudgetsysteem, Weer Samen Naar School. Hij plaatst kritische kanttekeningen bij deze besturingsfilosofie: de school is een pedagogisch instituut, meer vrijheid voor scholen is positief, maar sommige risico's zijn te groot, de grotere vrijheid is er voornamelijk voor beheerstaken, terwijl bijv. kerndoelen het risico in zich hebben dat scholen een verengd kwaliteitscriterium gaan hanteren.

Bij de meerwaarde van de christelijke school noemt hij de taak van zo'n bestuur na te gaan hoe de school uitwerking geeft aan de visie op kinderen, zoals neergelegd is in het schoolwerkplan. Het bestuur kan een moreel appèl doen op het team, opdat aan de technocratische aanpak grenzen worden gesteld. Klifman veronderstelt die technocratische neiging bij onderwijsgevenden.

omdat ze deskundigen zijn. Het bestuur vult de directie en het team aan; de beide verantwoordelijkheden zijn complementen van één geheel! Hij ziet de school als een verlengstuk van de opvoeding in het gezin. De school moet zich niet voortdurend aanpassen aan en compromissen sluiten met de ouders. Ze moeten een eigen gezicht tonen. Voor het toetsingskader van het protestants-christelijk onderwijs heeft hij tien gulden regels. Daar kun je in contacten met de gemeente bijv. wel iets aan hebben, maar toch raakt het belangrijkste toetsingskader, namelijk Gods Woord met gezaghebbende, niet aan tijd gebonden normen in dit boek wel erg op de achtergrond.

L. Vogelaar

DYSLEXIE, door J.J. Dumont, uitg. Lemniscaat-Rotterdam; p.b.; 245 pag.; prijs ƒ 52, 50

Dyslexie is een grondige vernieuwing van het boek Lees-en spellingproblemen van d middels overleden auteur, dat in 1984 verscheen. Belangrijke ontwikkelingen die zich in de jaren tachtig met betrekking tot dit onderwerp hebben voorgedaan, zijn in dit nieuwe boek verwerkt. De schrijver staat garant voor een gedegen behandeling van de problematiek, waarmee volgens dit boek 5 tot 10 procent van de schoolkinderen te maken heeft.

Degenen die zich in dit onderwerp willen verdiepen kunnen niet om dit boek heen. Er is een schat aan informatie in te vinden.

Het is belangrijk te weten dat de definitie van dyslexie zoals Dumont die in dit boek verwoordt, onder kritiek staat. Zo is Ruyssenaars als reactie op Dumont gekomen met de volgende defintie: 'De automatisering van de woordherkenning komt onvolledig of zeer moeizaam tot stand'. Deze werkdefinitie is bij het werk binnen scholen voor BAO en SO beter te hanteren dan de definitie van Dumont.

LEESPROBLEMEN BIJ KINDEREN, door Saskia van der Stoel (red.), uitg. Lemniscaat-Rotterdam; p.b.; 166 pag.; prijs ƒ 26, 50

Leesproblemen bij kinderen is een bewerking van Ouders over dyslexie. Het is e boek dat met name geschikt is voor degenen die voorlichting aan ouders willen geven over dit onderwerp. We denken bijvoorbeeld aan een lezing voor een ouderavond, aan gesprekken met ouders die een dyslectisch kind hebben.

Het boek kan ook aan deze ouders ter lezing worden gegeven. Dezen zullen in de praktijkverhalen uit dit boek, die worden afgewisseld met commentaren van deskundigen, vast wel bekende zaken tegen komen. Het boek is heel goed te hanteren in combinatie met Dyslexie van Dumon Het is populair wetenschappelijk van karakter, terwijl het boek van Dumont een wetenschappelijk werk is.

R.A. van der Garde

WITTER DAN SNEEUW, door D.Martyn Lloyd-Jones; vert. mevr. G. van Velzen-de Kleuver; oorspr. titel Out of the Depths; uitg. De Groot Goudriaan - Kampen; pb.; 79 pag.; prijs ƒ 17, 50

Dit boekje bestaat uit een viertal preken naar aanleiding van Psalm 51 van de in 1981 gestorven Engelse predikant D.M. Lloyd-Jones.

Het boekje is het best te typeren door te citeren over het wezen van deze Psalm 51: ' Ik zou U er nog eens op willen wijzen, dat ik niet slechts Uw aandacht vraag voor deze Psalm, omdat het de klassieke exegese is voor het gehele leerstuk van de bekering, maar omdat deze Psalm ons ook op duidelijke en indringende manier wijst op enkele stappen en stadia, die ieder mens beslist moet doormaken, wil hij een ware christen worden.'(pg.45). Zoals hier aangegeven is, tracht de predikant verschillende facetten van de bekeringsweg te belichten naar aanleiding van Ps.51. Dat hij dit in een andere stijl doet dan onder ons gebruikelijk is, komt doordat het kerkelijk leven in Engeland anders is ingericht dan in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan een man als J.C.Philpot.

Persoonlijk betreur ik het dat er geen verantwoording van de vertaler opgenomen is. Bij vertalen van christelijk werk speelt toch altijd weer het probleem: 'In hoeverre moet een letterlijke vertaling wijken voor een vertaling van het juiste begrip? '

ZWERFGEDICHTJES, door ds J.J.Poort; uitg. De Groot Goudriaan - Kampen; pb.; 91 pag.

Zwerfgedichtjes. Wat moeten wij ons daarbij voorstellen? De uitgever brengt ons op een spoor als hij in een woord vooraf, overigens niet als zodanig benoemd, de bundel typeert: 'Deze gedichtjes zijn niet met opzet verzameld, maar zoals iemand opmerkte : bewust nooit weggegooid'.' Dat het gedichtjes zijn die nooit verzameld zijn, maar als het ware als sprokkelhout bij elkaar geraapt zijn, moge blijken uit de bonte mengeling van onderwerpen en herkomst. Naast gedachten over alledaagse dingen ('n viool, dauw) vertolkt het merendeel van de gedichten een religieuze gedachte. Hierin is echter alles wat voorhanden was opgenomen, zonder wezenlijk kommentaar. Pijnlijk is het dat een gedicht over de Tien Geboden dat weergeeft hoe de moderne mens over Gods wet denkt, niet meer kommentaar krijgt dan: 'Een wrang, maar daarom zeker niet onjuist gedicht. Ik vrees dat 't de mentaliteit onverbloemd weergeeft die niet wil weten van God en zeker niet van gebod'. Is dat dan alles? Is de wet dan geen regel meer voor ons leven? Moet de wet ons dan niet uitdrijven tot gebed? Gelukkig zijn er boeken op de markt die meer waar voor hun geld bieden.

WIEROOK EN MIRRE, door C.H.Spurgeon; vert.A.T.v.Blijderveen; oorspr. titel The most holy place; uitg. De Groot Goudriaan-Kampen; pb.; 124 pag.

Dit boekje bevat enkele meditaties over teksten uit het bijbelboek Hooglied. Het Hooglied is een boek dat al vele gedachten beroerd en vele pennen in beweging gebracht heeft. In dit boek komt duidelijk het standpunt naar voren dat het boek Hooglied een beschrijving is van hoe de Heere met Zijn volk handelt. De teksten die besproken worden, worden woord voor woord als het ware uiteengerafeld. Woorden waar vaak bijna overheen gelezen worden, blijken dan toch van een diepe inhoud te zijn. Aanbevolen.

H. Verhelst

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen