Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Islam (2)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Islam (2)

24 minuten leestijd Arcering uitzetten

Allah in de Koran
Mohammed heeft via Joden en christenen heel wat gehoord over God en Zijn Woord. Daarom is het niet verbazingwekkend, dat ook Mohammed spreekt over God als Schepper, over Jezus, over geloof, over we derkomst en over bijbelheiligen als Abra ham, Izak, Jakob en David. Voor ons is het belangrijk te weten hoe de Koran spreekt over Jezus en hoe Moham med denkt over God. Naast de Koran heeft men binnen de Islam nog andere gezag hebbende bronnen, waaronder de Hadith, de islamitische traditie. Daarin staan een aantal dingen over het einde der tijden en over Jezus. Wij baseren ons vooral op de Koran, omdat de Koran de openbaring van de wil van Allah claimt.

Isa
Net als Noach, Abraham en Mozes is ook Jezus voor de islam een belangrijke pro feet. Hij heeft zelfs een bijzondere plaats in de Koran. Jezus is de laatste profeet voor Mohammed. Jezus draagt als enige de titel Messias, niet minder dan 11 keer in de Koran. Echter, de betekenis van het woord Messias is niet gelijk aan die van het Oude Testament. Betekent het woord Mes sias in het Oude Testament 'gezondene', in het Arabisch kan het ook 'aanraken' bete kenen. Dan zou het zien op de genezings wonderen die Jezus doet door aanraking of door magie. Van het woord Messias komt ook de naam Isa. Niemand weet de afleiding van deze naam. Sommige leiden Isa uit een Syrische tussenvorm van het Hebreeuwse woord Yeshua af. Anderen veronderstellen dat Isa teruggaat op het Hebreeuwse Esau. James Bellamy neemt aan dat Isa ontstaan is uit een schrijffout van Masiyya. Hoe dan ook, Isa staat voor Jezus.
Hoe beschrijft de Koran Jezus? De Koran beschrijft de geboorte van Jezus twee keer, in soera 3 en in soera 19. We begin nen bij de geboorte zoals deze in soera 19:22-25 beschreven wordt. Wanneer we de soera doorlezen, dan vallen een paar dingen op. In de eerste plaats lezen we in dit hoofdstuk een aantal bekende na men. Zacharias, Johannes de Doper, Maria, Abraham, Mozes en Ismael. Maar belang rijker is de opbouw van het hoofdstuk. Het is geen doorlopend verhaal, maar het zijn allemaal losse dia's. Losse bouwstenen, die duidelijk moeten maken dat het oordeel komt en Mohammed de juiste boodschap brengt. Soera 19 sluit af met de opmerking dat Allah niet genoodzaakt is om een zoon te nemen, (soera 19:88-96). Dit geeft de geboorte van de Isa een heel andere we ging dan Gods Woord geeft. De geboorte van de Isa heeft niets met de vleeswording van het Woord te maken. Hoe beschrijft de Koran de geboorte van de Isa? Maria, nog maagd, trekt zich in een oostelijke plaats (tempel?) terug voor me ditatie. Daar zegt de engel Gabriel haar de geboorte van een zoon aan. (:20). Maria is daar zeer verwonderd over. Ze gelooft het eigenlijk niet. Ik ben geen onkuise vrouw!" zo werpt zij tegen. Gabriel wijst haar op het besluit van Allah. Door de almacht van Allah zal het gebeuren. (Soera 19:22-25) De weeën zijn erg sterk. Maar, de pasgebo ren Isa roept haar luid en duidelijk toe: er stroomt een beek in de buurt en er groeit een dadelpalm. Als ze daarvan schudt, kan ze dadels nemen ter versterking. Dat is in het kort de geschiedenis. Wanneer we de tekst analyseren, vallen een paar dingen op. Jezus is duidelijk van uit de wil van Allah geboren geworden. Het is een maagdelijke geboorte. Vervol gens verricht Jezus wonderen. Het eerste is dat Hij pratende geboren wordt. Dat is voor de islam belangrijk. Jezus huilt niet, hij praat. Het huilen van de baby is het teken dat de demonen het pasgeboren kind aanraken. Die 'inname' moet zoveel mogelijk tegengestaan worden. Onder an dere door het kind als eerste in het oor te fluisteren dat Allah groot is. Jezus huilde niet. De demonen huizen niet in Hem. Hij is zondeloos.
Dat komt heel dicht bij de christelijke belij denis dat Jezus de Zoon van God is. Echter, een islamiet zal dat nooit zeggen. Waarom niet? Een gedeelte van het antwoord lezen we in Soera 3, het andere verhaal over de geboorte van Isa. "De erbarmer heeft zich een kind genomen! Jullie hebben echt iets afgrijselijks gedaan. Bijna zou de hemel ervan openbarsten, de aarde splijten en de bergen ineenstorten. Het past niet bij de erbarmer dat hij een kind neemt (Soera 3:88-93). Zo ook Soera 4:169: verre is het van zijn lofprijzing dat hij zonen zou heb ben". Dat God een Zoon heeft vinden ze een godslasterlijke gedachte. Waarom? Een citaat uit een preek, enkele jaren gele den uitgesproken in de Marokkaanse mos kee te Amsterdam: Hoe stellen zij zich voor en maken zij melding, dat de heer der we reldzeeën en de schepper van de hemelen en aarde van zijn troon is neergedaald. En de buik van een vrouw is binnengegaan, een aantal maanden, vervolgens als kind geboren werd? (NRC 22 juni 2002) Men kan het niet rijmen dat de Schepper een Zoon genereert uit een mens, de maagd Maria. Dat is niet het enige bezwaar. Daarnaast stelt de Koran dat we niet één, maar drie goden belijden. Het polytheïsme wordt in heel de Koran duidelijk veroordeeld als een van de ergste zonden. Er kan maar één God de Almachtige, Schepper van hemel en aarde zijn.
Isa is dus niet de Zoon van God. Wel is Isa een heel bijzondere profeet. Geboren uit een maagd. Zondeloos. Welke consequen tie heeft die zondeloosheid? Jezus doet wonderen, zoals het maken van vogels uit klei. Dergelijke wonderen lezen we echter nergens in de Bijbel. Hoogst waarschijnlijk put Mohammed uit de apocriefe boeken. Bijvoorbeeld het Evangelie van Thomas. Jezus maakte vogeltjes van klei bij de ri vier, klapte opgetogen in de handen en ... de mussen vlogen weg. In de Koran wor den behalve deze nog twee andere won deren verhaald. Isa heeft blinden genezen. Hij heeft doden opgewekt.
Deze wonderen trekken Isa heel dicht bij Allah. Zo worden alle wondertekenen met een vaste formule ingeleid, die duidt op de sterking door de Heilige Geest. En ze ker ook het opwekken van de doden is iets wat doorgaans alleen aan Allah wordt toe geschreven. Echter, Soera 5:110 geeft heel duidelijk aan waarom Isa wonderen doet. Ze worden in dit vers alle drie genoemd. Waarom mocht Isa deze doen? Toen hield ik (=Allah) de kinderen Israëls terug toen u met duidelijke tekenen tot hen kwam, doch de ongelovigen onder hen zeiden: "Dit is niets dan toverij". Wonderen zijn bewijzen van de bijzondere roeping van de Isa voor de ongelovige Joden. De wonde ren overtuigen de moslims. Zij geloofden de Isa. En ter bevestiging van hun geloof, richt Isa een tafel toe met een feestmaal. Ter bevestiging dat de Islam de waarheid is. Opnieuw bewijst dit wonder de bijzon dere taak van de Isa. Ze zijn om ongelovi gen te overtuigen. Meer niet. In het doen van wonderen stijgt Christus boven Mo hammed uit. Van hem zijn geen wonderen beschreven. Dan alleen de teboekstelling van de openbaring van Allah en een reis door de lucht. Wonderen, zij onderstrepen de bijzondere taak van Isa. Ze onderstre pen zijn zondeloosheid.
Opvallend genoeg heeft de zondeloosheid van Isa voor Mohammed verder geen func tie. Isa verlost niet van de zondeschuld en zondesmet. In Soera 4 beschrijft Moham med min of meer Goede Vrijdag en Pa sen. De bewuste passage is gericht tegen de Joden. Zij menen dat ze de Isa gedood hebben. Maar dat is een dwaling. Leuge naars zijn het. "Maar, niet hebben ze hem gedood" (Soera 4:157)
Waarom ontkent Mohammed de kruisi ging? Hij heeft toch van iedere christen kunnen horen dat het lijden en sterven van de Christus het centrale geloofsartikel is? Sommigen denken dat Mohammed de tri omfalistische joden de les wil lezen. Zij, die de zonde van het gouden kalf begingen, profeten doodden, boeken vervalsten, dachten wel dat ze Jezus, de boodschap per van Allah, gedood hadden, maar ze vergisten zich. Er werd slechts een schijn beeld van hem gedood.
Letten we nog op een zinswending uit deze vierde Soera. Daar lezen we: Voor hen werd een schijnbeeld van hem gemaakt (in Arabische sjoebbiha la hoem) Dat is ook te vertalen met: alleen een beeltenis van hem werd getoond. Met andere worden: het lichaam van Jezus is niet echt. Wan neer deze interpretatie juist is, merken we het doorwerken van het docetisme. Chris tus heeft een schijnlichaam. Soms wordt ook wel gedacht dat een ander gestorven is aan het kruis. Het was donker, wie weet wat er allemaal gepasseerd is? De een zegt dat Judas stierf, de ander beweert dat Simon van Cyrene aan het kruis stierf. Waar schijnlijk heeft Mohammed dergelijke ge dachten geput uit apocriefe Evangeliën, bijvoorbeeld het Evangelie van Barnabas. Wat er ook nog meer over te zeggen valt, met deze gang van zaken past Isa in het patroon van profeten, mensen van vlees en bloed. Ze prediken, ze worden afgewe zen, ze worden vervolgd en gedood. Zo gaan de Joden met hun profeten om. Zo gaan ze ook met Isa om. Allah is goed en wijs, hij beschermt degenen die voor hem zijn, voor hem strijden. Hoe Isa is gestor ven wordt niet exact gezegd.
Deze passage heeft echter ook een theo logische boodschap. Isa is niet gekruisigd. Waarom hebben de joden hem niet ge dood? Dat konden ze gewoonweg niet. Allah verijdelt de plannen van de vijan den van de Isa (soera 3:54). En Allah zal hen die hem helpen, zeker helpen. Allah is krachtig en machtig," zo lezen we in Soe ra 22:40. Waarom konden de Joden Jezus niet doden? Wel, dan zouden de vijanden zegevieren en het geloof zou het onder spit delven. Daarom waren de Joden niet in staat om hem te doden. De kruisiging zou de belijdenis van de trouw van Allah ter discussie stellen. Uit dit alles is duidelijk dat er binnen de is lam geen plaats is voor het Borgtochtelijke lijden en sterven van de Christus. Waarom is daar geen plaats voor? Binnen de theo logie van de islam is het Borgtochtelijke werk van de Christus niet nodig.

Mensbeeld
Waarom niet? Vanuit de Koran zijn een paar antwoorden te geven. Letten we al lereerst op het beeld dat van ons mensen getekend wordt in de Koran. Beginnen we bij de zondeval. Ook die geschiedenis komt in de Koran voor. Wanneer we de ge schiedenis van de zondeval lezen uit Soera 7, vallen ons een paar dingen op. Wanneer we letten op de aard van de zonde, dan valt de verwevenheid met het lichame lijke op. Zonde is doelmissen? Dat wordt niet heel duidelijk. Wanneer Adam en Eva voor Allah staan, gaat het initiatief uit van Adam en Eva. Zij komen met het voorstel tot vergeving. Zij beiden zeiden: OAllah, wij hebben onszelf kwaad gedaan en als gij ons niet vergeeft, behoren wij waarlijk tot de verliezers" (Soera 7:23). Ze staan op verlies. En als Allah hun voorstel naast zich neerlegt, dan is het werkelijk verloren. Maar gelukkig, Allah is genadig. Hij maakt een scheiding tussen Adam / Eva en de sa tan. En hun kinderen moeten oppassen en zich tegen de verleidingen van satan wa penen (Soera 7:27). Samengevat kunnen we zeggen dat er geen sprake is van een zondeval die doorwerkt in alle mensen. De mens blijft goed. Hij is uitgerust met een fitra, die hem in staat stelt om goede daden te doen. Door die fitra is de mens geen slaaf van de zonde. De mens is zwak, slecht, maar niet door en door verdorven. Daarom wordt de verlossing door een an der ook radicaal afgewezen. Binnen de Is lam leeft de gedachte dat het christendom een goedkope religie is. Mensen zondigen en Isa maakt het in orde. Nee, dat is laf. J AA RG AN G37 NR . 1 JA NU AR I2 0 0 8 Wie zondigt, die maakt het in orde. Wij mensen zijn zelf verantwoordelijk. Hoe maak je de verhouding met Allah weer in orde? Door overgave (islam) aan Allah ontvang je vergeving van de zonde. Dr. J. Verkuyl verhaalt van een man, die in een weekblad zijn levensvraag neerlegt: "Hoe kan het weer goed worden tussen Allah en mij? Het antwoord luidde: Begin een nieuwe bladzij in je leven, nadat je uit de gevangenis ontslagen bent en bouw dan een saldo op aan goede werken. Ver vul alle plichten die Allah voorschrijft. En dan is er insjaaaAllaa als Allah het wil een kans dat de poorten van het para dijs opengaan. Zeker is het niet, er is een kans". Treffend stukje uit de praktijk van de Islam. Isa wordt niet genoemd. Allah is vergevingsgezind. Inderdaad, zo lees je keer op keer in de Koran dat Allah barm hartig is en de zonden vergeeft. "Zie waar lijk ik (=Allah) ben vergevend tegen hem die zich bekeert en gelovig wordt en zich leiden laat" (Soera 20:84).

Godsbeeld
Allah heeft Isa niet nodig. Hij vergeeft aan wie hij wil. Hij brengt ook tot dwaling wie hij wil (Soera 16:93). Vergeven heeft dus geen andere grond dan het besluit van Al lah. De ene wel, de andere niet. Allah is barmhartig. En genadig. Hij draagt vele namen die al deze goede eigenschappen aanprijzen. Maar, ten diepste is vergeven een daad van willekeurige gunst. Vergeven is hetzelfde als de zonde door de vingers zien. De zonden worden door de vingers gezien, wanneer men zich laat leiden. Allah is de barmhartige, jawel, hij vergeeft. Maar hij heeft geen zonen. Dat typeert ge lijk ook de verhouding waarin Allah staat tot de mensen. Hij heeft geen zonen. Er is geen sprake van een vader kind relatie, maar van een heer knecht verhouding. Daarmee heeft Allah de trekken van een oosterse despoot. Hij doet dwalen die hij wil en hij vergeeft die hij wil. Maar dat al les is niet ingekaderd in een verbond en in beloften.
Dit brengt ons tot het beeld dat binnen de islam leeft omtrent Allah. Wie is Allah? Is hij een persoon? Naar de naamgeving niet. Allah komt van al-illah, wat letterlijk de god betekent. Dat is geen eigennaam, maar een soortnaam. Daarnaast worden aan Allah vele eigenschappen toegeschre ven. Heel centraal is de gedachte dat Allah tawhid is, uniek, enige is. Kort en krachtig wordt in de soera De Toewijding (Al-ichlas) gesteld: "Hij is Allah als de enige, Allah als de bestendige. Hij heeft niet verwekt en is niet verwekt en niet een is aan Allah gelijk waardig". Deze korte soera is een van de meest populaire, die door Moslims meerde re keren per dag herhaald wordt. En in elke dienst het liturgische hoogtepunt vormt. Allah heeft dus geen zonen. Hij staat op een eenzame hoogte, onvergelijkbaar met mensen. De enigheid van Allah, dat is het J AN UA RI 2 0 0 8 JA AR GA NG 37 NR. 1 grote verschil met de schepselen.
Eventjes heeft Mohammed gewankeld aangaande de eenheid van Allah. Althans, volgens een bepaalde overlevering heeft hij in Soera 53:19-21 op laten schrijven dat Allah drie godinnen heeft, Al-laath, Al Oezza en Manaat, die voorspraak doen voor mensen bij Allah. Toen dat bekend werd, vielen vele tegenstanders samen met de aanhangers in aanbidding ter aarde. Ech ter, Mohammed heeft deze tekst herroe pen. De duivel heeft hem deze woorden ingefluisterd. Duivelsverzen zijn het. En de tekst werd veranderd. Allah gaf hun geen macht. Nooit heeft Mohammed de een heid van Allah ter discussie durven stellen. De eenheid van Allah is een centraal punt in de prediking van Mohammed. Luidt niet de geloofsbelijdenis van de islam la llaha lila llahoe (er is geen god dan Allah)? Alom stemt men in met de gedachte van de bekende arabist Richard Bell dat het mo notheïsme de dragende idee in de Koran is. Er is geen groter zonde mogelijk, dan iemand op gelijke hoogte naast Allah te stellen. Dan maak je je schuldig aan "sjirk". In soera 4:4 lezen we duidelijk: "Allah ver geeft niet als men aan hem metgezellen toevoegt. Maar afgezien daarvan, hij ver geeft aan wie hij wil". Polytheïsme is een onvergeeflijke zonde. Goed om dat te we ten in het contact met moslims.
Tawhid van Allah heeft ook alles te maken met het afwijzen van Isa als Zoon van God. Isa is geen zoon van Allah. Waarom niet? In de oren van Moslims klinkt het blas femisch om te zeggen dat Jezus de Zoon van God is. Hoe kan Allah omgang heb ben met een vrouw en dan een zoon op aarde verwekken? Die nog zou lijden en sterven? Dat zijn ongepaste gedachten. Hij eet zoals alle mensen eten. (Soera 19:35). Isa sterft als alle mensen. Nee, hoe zou het ook mogelijk zijn. Hij is slechts (!) de bood schapper van Allah en Zijn Woord (Soera 4:169). Let op het woordje 'slechts'. Hij is niet meer dan dat. Echt niet. Uit deze Soera blijkt ook dat Mohammed een heel andere voorstelling van de Drie eenheid heeft, dan christenen belijden. Dan moeten we letten op :169. Het woord is geworpen op Marjam en een Geest van Hem. Eigenlijk staat er: op Marjam, een Geest van Hem. De Drie-eenheid bestaat dan uit Allah, Marjam en Isa. Hoe komt Mohammed bij deze gedachte? Wel, het Syrische woord Geest is van het vrouwe lijke geslacht. Het apocriefe evangelie van de Hebreeën heeft Jezus laten zeggen: mijn moeder, de Heilige Geest".
Echter, de manier waarop de Koran de eenheid van Allah beschrijft, is een verkil ling ten opzichte van het joodse en christe lijke belijden. Waarom? Omdat de belijde nis van de eenheid van Allah een protest is tegen de vleeswording van het Woord. God-met-ons wordt afgewezen. Het is Al lah boven ons. Groot, verheven. Zo groot, dat Allah groter is dan zichzelf. Zo wordt de bekende roep Allahoe akbar, Allah is groter, de kernbelijdenis van de islam. Maar met die belijdenis is Allah onkenbaar voor stervelingen. Zo schrijft Al-Ghazali in zijn boek over de negen-en-negentig na men van Allah onder andere: "Aangezien er niets is dat op Allah lijkt, worden Al lah en zijn natuur door niets gekend dan door hemzelf. Alleen Allah kent Allah". Dat blijkt ook uit de geloofsbelijdenis van de islam. In het Arabisch La ilaha illa Allah, grammaticaal een tautologie. Inhoudelijk betekent dit, dat Allah door niets buiten hem kan worden gekend.
Is Allah dan niet uit zijn openbaring, de Ko ran, te verstaan? Hij maakt zijn wil bekent, Hij beschrijft zichzelf in zijn negenenne gentig namen? Wie een tekst leest van een schrijver, kent de schrijver nog niet. En toch kent hij de schrijver wel. De schrijver leeft, heeft een vaardige pen en weet wat hij wil. Dat is af te leiden uit het stukje tekst. Ook dat is waar. Maar volgens Al-Ghazali minder waar dan dat we de schrijver niet kennen. Zo is het met ons mensen ook. Uit de schepping weten we dat Allah bestaat. Maar niemand heeft een persoonlijke band met hem. Alleen Allah kent Allah. Te vergeefs zoeken we naar een tekst in de trant van : Wie Isa gezien heeft, heeft Al lah gezien. Ja, zelfs de naam Allah is geen persoonsnaam, maar een begrip. Dat leidt tot de conclusie dat Allah zich niet werkelijk openbaart. Dat de islam men senwerk is, waarin geen geheiligd contact met God tot stand kan komen. Want Allah kan zich niet werkelijk openbaren. Iemand als H. Kraemer, een groot kenner van de Islam, noemt dit het oververhitte theocentisme van de islam. De macht en majesteit van Allah worden overgeaccentueerd, ten koste van de verhouding tussen Allah en de moslim. De moslim is overgeleverd aan de macht van een onbekende macht. Daar om neemt iemand als Hanna Kohlbrugge duidelijk afstand van de islam als een reli gie uit God.

Onze houding
Wanneer we alles samenvatten, dan kun nen we zeggen dat het in de Islam gaat om de overgave aan Allah, zodat gelovigen het oordeel ontlopen. De overgave uit zich in het gehoorzamen van Allah. Is dit positief in te schatten? We zouden kunnen wijzen op Mohammed, een man van formaat. Stichter van een wereldgods dienst. Meer dan eens wordt zijn levens werk positief ingeschaald. Naar de mening van Abraham Kuyper een bolwerk tegen verloedering en heidendom. Iemand als Colin Chapman wil Mohammed als een Gideon inschalen. Net als Gideon, begon Mohammed goed. Beiden streden tegen het dienen van afgoden. Maar ze eindig den verkeerd. Ze richtten beiden een ei gen heiligdom op.
En inderdaad is het verleidelijk om naar de overeenkomsten te zoeken. Abraham wordt genoemd, Allah is heilig, rechtvaar dig en barmhartig, er is een oordeelsdag, men weet van zonde en vergeving. Maar... Mohammed annexeert Abraham, noemt hem uitdrukkelijk noch jood, noch chris ten. Is er dan sprake van een gemeenschap pelijke basis? Nee! Mohammed annexeert Isa, maar berooft Jezus van Zijn Borgwerk. Is er dan sprake van een gemeenschap pelijke basis? Nee! Mohammed annexeert God als Allah, maar berooft Hem van Zijn kinderen. Is er dan nog sprake van een ge meenschappelijke basis? Nee!
Een stap verder. Op verschillende plaatsen in de Koran zegt Mohammed, Allah cite rend, dat de mensen van het boek (joden en christenen) gedood moeten worden, omdat zij vijanden van Allah zijn. Allen die hen doden zijn helpers van Allah. Zij zul len beloond worden. Als nu een christen een vijand van Allah is, wie kan deze Allah dan zijn? Dezelfde als de God der Schrif ten? Nee toch! Dan kan Allah toch nooit instemmen met de woorden van God de  Vader: "Deze is Mijn Geliefde Zoon, hoort Hem?" (Matth.3:17)
De islam heeftantichristelijketrekken. Heel duidelijk is het afwijzen van de Christus als Borg en Middelaar. Waarom Mohammed dat afwijst is uit het bovenstaande duide lijk geworden. De tawhid van Allah laat het niet toe dat hij zonen heeft. En men sen hebben van nature een fitra, die hen kracht geeft om het goede te doen. Doch er is meer te zeggen over de afwijzing van het plaatsvervangende lijden en sterven van de Christus. Het is ook heel wel moge lijk dat een lijdende en stervende Isa niet past in het denken van Mohammed. Hij stelt zich een triomferende Christus voor. Mohammed was een veldheer, die over winningen interpreteerde als goedkeuring van God.
Nauw samenhangend met het afwijzen van de Christus is de andere visie op de Drie-eenheid. Luid en duidelijk wordt de Drie-eenheid afgewezen. Zie bijvoorbeeld de tekst op de ingang van de El Aksa Mos kee te Jeruzalem: "Zeg niet dat God een zoon heeft, God heeft geen zonen. Hij behoeft geen metgezel. Aanbidt Hem al leen". Dat is een duidelijk signaal. Ook in de prediking anno 2003 in de Nederlandse Moskee klinkt dit door. Zie bijvoorbeeld het citaat uit het NRC dat eerder in dit ar tikel genoemd is.
De islam plaatst bijbelse noties in een heel ander daglicht. De ontkenning van Chris tus als Borg en Middelaar, het afwijzen van de Drie-eenheid, het niet erkennen dat mensen in zonden gevallen zijn, heeft ver gaande consequenties. Zo ver, dat zaken die gemeenschappelijk lijken te zijn, zoals de schepping van de wereld, het oordeel dat komt, de heiligheid van God, uiteinde lijk onvergelijkbaar anders zijn dan de Bij bel ons voorhoudt. Al deze zaken maken het gesprek niet gemakkelijker, maar juist moeilijker. We noemen dezelfde zaken. maar we bedoelen iets anders. Juist daar door is de Koran, voor ons christenen, heel moeilijk te doorgronden. Uit al deze zaken komen we tot de slotsom dat de Allah onvergelijkelijk is met de le vende God der Schriften. Wie Jezus niet als Zoon van God erkent, wie de Drie-eenheid afwijst, wie God de Vadernaam onthoudt, ontneemt God zulke wezenlijke zaken, dat het blasfemisch wordt om Allah gelijk te stellen met de God der Schriften. Wie stelt dat Allah en onze God gelijk zijn, over treedt het eerste gebod van de wet waar in ons gezegd wordt geen andere goden naast God te dienen. Dat brengt ons tot de conclusie van G. Voetius, die zegt dat de Is lam een ontkenning is van de ware God en een bederf van de leer van het verbond. Ja, het is een volkomen afvallige gods dienst, een verdraaiing van Bijbelse noties. Het is een post-christelijke religie, waarin de afwijzing van het christendom niet per ongeluk plaats vindt, maar welbewust. 

Conclusie
Kunnen wij lesgeven over de Islam? Ja, ten allen tijde! Echter, wel onder twee voor waarden:
• Methodisch zal er grote aandacht moe ten zijn voor het verschil tussen Christen dom en Islam. En dan belicht vanuit de Bijbel.
• Pedagogisch moeten we alles in het werk stellen om geen vijandbeeld op te bouwen. Christus houdt ons voor om onze vijanden lief te hebben. We zullen heel gericht aan attitudevorming moe ten werken.

Een aanscherping over de attitudevorming. Onze leerlingen moeten we naastenliefde bijbrengen. Letten we eerst op de naas tenliefde, vervolgens op het bijbrengen daarvan. Wat is naastenliefde? Het is een centraal onderwerp; wanneer Christus de wet sa menvat gaat het om liefde tot God en liefde tot de naaste. Op vele plaatsen gaat Christus in op de naastenliefde, we nemen als uitgangspunt de Bergrede. We vinden in twee van vier de evangeliën daarvan een weergave. We zoomen in op de versie van Lukas. Nadrukkelijk lezen we in Lukas 6: 27 "Hebt uw vijanden lief, doet wel degenen die uhaten". Vervolgens komen een aan tal concrete voorbeelden. En dan lezen we opnieuw: "Maar hebt uw vijanden lief en doet wel", (vs. 35).
We krijgen dan de volgende opbouw: hebt lief, doet wel ... hebt lief, doet wel. De naastenliefde omkranst het doen en la ten van de ander. Wat doet de ander? Hij praat niet, nee hij slaat... op de wang! Dat is zeer vernederend, minachtend. En dan is het toekeren van de andere (rechter) wang een uiting van naastenliefde. Gods kinde ren lopen niet weg voor de confrontatie, maar ze laten met hun daden zien dat pijn lijke beledigingen hen als het ware niet gebroken hebben, de mond niet gesnoerd hebben. Nee, ze gaan het gesprek aan, vanuit de naastenliefde. Ze doorbreken de spiraal van geweld, die door de ander in gang gezet wordt..
Er is nog een punt op te merken in de be schrijving van Lukas. Lukas was een Jood. Hij heeft ongetwijfeld het hebreeuws ge lezen. Bijvoorbeeld in de Psalmen. Die zijn geschreven in de vorm van poëzie. Bij ons rijmt poëzie. In het Hebreeuws ook, maar op een heel andere manier. Daar rijmen niet de klanken, maar de gedachten. De zelfde gedachte wordt in een tweede re gel met andere woorden herhaald. Nu gaan we naar de woorden van Christus: "Hebt uw vijanden lief, doet wel". Ook hier een gedachterijm." Het liefhebben van de naaste is gelijk aan wel doen. Zo laat Christus zien dat liefhebben niet ver bonden is aan emoties, maar aan daden. Christus verplicht niet tot gevoelens, zie maar de Samaritaanse man uit een van de gelijkenissen. De Samaritaanse man doet goed, daar valt de nadruk op. Dat hij met innerlijke barmhartigheid bewogen was, staat niet op de voorgrond. Het vertaalt zich door in de daad.
Zo komen we bij de attitudevorming. Pe dagogisch gezien moeten we alles in het werk stellen om een vijandbeeld te voor komen. Hoe kunnen we dat voorkomen? Door niet te generaliseren over de Mos lims. Door in contact te laten komen met de individuele Moslims via verhalen, e.d. En, dat moeten we onze leerlingen voor houden, ook al voel je niets voor Moslims, je gaat niet mee in de spiraal van geweld. Naastenliefde is geen emotie, naastenlief de is een daad.

We sluiten af. Hoe om te gaan met de Islam in de klas? We kunnen het met de woorden van W. aBrakel zeggen: "Is men bij mensen van een religie vol dwalingen? Dan moet men tonen, zonder gemaakt heid, zonder trots, maar door het gesprek over zulke zaken, dat iedere rechtvaardige voortreffelijker is dan zijn naaste en dat de rechtvaardige van een uitnemender geest zij. Men moet zeggen dat er een grote af stand tussen die twee is, als tussen licht en duisternis, tussen het leven en de dood, tus sen de kinderen Gods en die der wereld. In die gestalte moet men nederigheid tonen, verloochening, een grote liefde, beschei denheid, gedienstigheid, opdat men, als men van hen weggaat (een langdurig ver blijf is daar niet goed, omdat het daar niet veilig is) een overtuiging in hun harten zal nalaten. (uit: Wa Brakel Drie brieven over de opwekking tot geloof, Kampen 1992, pag. 90, 91)

(Dit artikel is het tweede deel van de work shop die gehouden is op de laatste onderwijsdag van hetds. G.H. Kerstenonderwijs centrum, d.d. 2 november 2007)

Dit artikel werd u aangeboden door: KOC Visie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2008

Criterium | 76 Pagina's

Islam (2)

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 2008

Criterium | 76 Pagina's