Werken met strookmodel

Twee-deling
Het boek “Werken met het strookmodel” biedt twee interessante dingen: 1) gereedschap voor de leerkracht die met het strookmodel wil gaan werken, 2) onderzoeksresultaten van het werken hiermee in de praktijk. Dit is een mooie koppeling van theorie en praktijk.

Opbouw
Het boek telt vijf hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk introduceert de auteur het strookmodel. De volgende vier hoofdstukken bieden uitleg over verschillende manieren van werken met het model. De auteur doet dat consequent op zeer heldere en duidelijke wijze. Er wordt gestart met enkele voorbeeldopgaven.
Die worden mooi gevisualiseerd en ordelijk beschreven. Vervolgens worden een flink aantal oefenopgaven geboden. Ook daarvan vinden we de glasheldere uitwerkingen. Na de praktijksommen geeft de schrijver wat theoretische achtergronden. Er wordt aangegeven welke voorbeeld- en oefensommen bij welk leerniveau (groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8) passen. Het laatste onderdeel, leren van research, beschrijft de onderzoeksresultaten van (vergelijkend) onderzoek op scholen in Nederland en Singapore.

Somtypen met het strookmodel
Hoofdstuk twee behandelt zogenaamde deel-geheel sommen.
Voorbeeld 1:
Daan heeft 181 postzegels waarvan 49 buitenlandse postzegels. Hoeveel Nederlandse postzegels heeft Daan?
Voorbeeld 2:
Voor 2 appels en 1 mango betaal je € 4,-. Voor 2 appels en 3 mango’s betaal je € 9,-. Wat kost 1 mango?

Hoofdstuk drie gaat over vergelijkingsmodellen.
Voorbeeld 1:
Jens heeft 3 schelpen meer dan Kim. Samen hebben Jens en Kim 15 schelpen. Hoeveel schelpen heeft Jens?
Voorbeeld 2:
Hoeveel geld heeft elk persoon?
Jack: Wij drieën hebben in totaal € 45,-.
Kasper: Ik heb € 12,- meer dan Jack.
Linda: Ik heb € 15,- minder dan Kasper.

Hoofdstuk vier heeft als thema “voor-na” modellen.
Voorbeeld 1:
Nadat Noah 19 liedjes heeft toegevoegd aan zijn muzieklijst, staan er in totaal 217 liedjes in. Hoeveel liedjes stonden er in zijn muzieklijst?
Voorbeeld 2:
De hoeveelheden geld die Bianca en David hadden, stonden in een verhouding van 5:2. Nadat ze allebei € 17,- uitgaven om voor mevrouw Hendriks een taart te kopen, veranderde de verhouding in 4:1. Hoeveel geld had David eerst?

Hoofdstuk vijf komen meer complexe situaties aan de orde.
Voorbeeld:
De leerlingen van groep 7 hebben meegedaan met een wedstrijd. 2/3 van de meisjes en 1/2 van de jongens hebben prijzen ontvangen. 3/4 van de prijswinnaars waren meisjes. Welk deel van de klas won een prijs in de wedstrijd?

Zie voor een uitwerking van dergelijke sommen de voorbeeldopgave onder aan deze pagina.

Gebruik van het boek
Dit boek is uitermate geschikt voor iemand die zich het werken met het strookmodel eigen wil maken. Bestudeer de voorbeeldopgaven grondig. Neem pen en papier en ga zelf aan de slag. Ervaar het pittige niveau van de sommen in de moeilijkste categorie. Het consequent visualiseren met een strook is een vaardigheid die de gemiddelde leerkracht zich alleen eigen kan maken door zelf veel te oefenen. Het vraagt een behoorlijke mate van abstractie. Dit is niet iets wat je zo eventjes doet. Maar oefening baart kunst.
Verder is het interessant om kennis te nemen van de achtergronden van het Singapore rekenen. De auteur heeft een goede volgorde gekozen: eerst een introductie, vervolgens zelf oefenen en daarna de theoretische achtergrond. De kennis en vaardigheid van het werken met het strookmodel kan zich zodoende verdiepen.
Mocht je nog twijfelen over het effect van het visualiseren door middel van de strook, dan moeten de gepresenteerde onderzoeksresultaten je toch wel over de streep trekken.

Het strookmodel in de praktijk
Met groep 8 heb ik geregeld geëxperimenteerd met het strookmodel. Vooraf had ik sterk de gedachte: “Dit móét goed werken in de praktijk. Onoplosbare redactiesommen behoren straks tot de verleden tijd.”
Ik heb telkens wat voorbeelden uit het boek gekopieerd en met de klas uitgeprobeerd: eerst zelf aan de slag met de som, verzamelen van verschillende oplossingsstrategieën, enkele voorbeelden van een oplossing volgens het strookmodel en vervolgens zelfstandig aan de slag met het oplossen van sommen met visualisatie in de vorm van stroken. Ik moet zeggen: het viel nog niet mee. Het volgen van een uitgewerkt voorbeeld op het bord, lukte nog wel. Maar zelf de stroken tekenen en dat op de goede manier, dat was en bleef voor veel leerlingen toch nog erg pittig.
Uiteindelijk lukte dat alleen bij de leerlingen met een Havo/VWO-advies. De onderzoeksresultaten in het boek geven echter juist aan dat ook zwakkere rekenaars baat hebben bij de Singapore-methode.
Na verschillende Singaporese rekenlessen, ontdekte ik dan ook dat de didactiek van het strookmodel niet zomaar uit de kast te trekken is. Resultaten boeken met deze methode kan alleen als er lange tijd voor uit wordt getrokken: vanaf groep 4 consequent trainen in het visualiseren met de strook. Alleen dan acht ik deze didactiek effectvol.

Concluderend
Dit boek is verrijkend voor ieder die geïnteresseerd is in rekendidactiek. Zonder meer de moeite waard om kennis van te nemen. Wie wat wil doen aan het verhogen van eigen rekenvaardigheid kan met dit boek ook goed uit de voeten.
Of je op een Nederlandse school, met een Nederlandse methode aan de slag moet met de Singaporese Strookmodel-didactiek, is voor mij nog een moeilijk te beantwoorden vraag. Als een team daartoe zou besluiten, dan is het ontzettend belangrijk dat alle leerkrachten zich deze didactiek grondig eigen maken en ook zeer consequent inoefenen en toepassen. Dan kan dit boek daarbij zeker nuttig zijn. Het boek is zonder meer boeiend, interessant en leerzaam!

Werken met strookmodel, Dr. Ban Har Yeap. Uitgeverij Bazalt, ISBN 9789461180926, Hardcover, € 49,00.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen