Gustaaf Adolf van Zweden

Groot was de nood in Duitsland. Ferdinant II trachtte met alle macht de Hervorming uit te roeien. De dertigjarige oorlog woedde in alle hevigheid. En het leek, dat het de Duitse keizer gelukken zou zijn grondgebied te zuiveren van de ketters. Doch God in den hemel zeide: „Tot hiertoe en niet verder." Hij had besloten Zijn Kerk niet te laten ondergaan, maar haar een redder te zenden. Die redder was de Zweedse koning Gustaaf Adolf.

Gustaaf Adolf werd op 9 december van het jaar 1594 op het kasteel te Stockholm geboren. Reeds vroeg was hij goed

ontwikkeld. Op twaalfjarige leeftijd verstond hij zeven talen en later sprak hij vloeiend Duits, Frans, Engels, Hollands, Latijns en Zweeds. Ook zijn godsdienstige vorming werd niet vergeten. Zijn vader en moeder voedden hem op in de vreze des Heeren. Zijn vader liet hem een herinnering na, een geschrift, dat een richtsnoer in het leven van Gustaaf Adolf was: Het luidde: „Vrees God boven al, eer uwen vader en uwe moeder, bewijs uwe broeders en zusters broederlijke liefde, houd de trouwe dienaars van uwen vader in ere, beloon hen naar omstandigheden, wees genadig voor uwe onderdanen, straf het boze, bevorder het goede, wees zacht, getrouw, openhartig, mededeelzaam, maak de wet geldig zonder aanzien des persoons en verkort niemands rechten." Zodra zijn vader gestorven was, werd Gustaaf Adolf koning en aanvaardde de regering. Zijn eerste werk was, vrede te sluiten met Rusland, Denemarken en Polen, waarmee Zweden in oorlog was.

Met grote ernst bezag Gustaaf Adolf de situatie in Duitsland en hij kwam tot de heilige overtuiging, dat het zijn dure plicht was, de arme onderdrukte geloofsgenoten van het paapse juk te verlossen. Anderzijds was er een gevaar, dat de Duitse keizer ook Zweden zou aanvallen.

In de Rijksraad werd besloten de verdrukte protestanten te helpen.

Op 25 juni 1630 landde Gustaaf Adolf met 15000 man aan de kust van Pommeren. Toen viel hij op de knieën en dankte de Almachtige God voor de behouden overtocht.

In Duitsland spotte men met de komst van de Zweden en zeide: „De sneeuwmajesteit zal al smelten, als hij naar het zuiden komt."

Nadat Maagdenburg door Tillv uitgemoord was en Saksen bedreigd werd, sloot de keurvorst van Saksen zich aan bij het Zweedse leger. De anderen aarzelden, vertrouwden het niet. Bij Leipzig stonden de legers tegenover elkaar. Toen reed Gustaaf Adolf in het midden der slagorde en bad met luide stem: „Almachtige God, van Wien overwinning en nederlaag komt, werp een blik van genade op ons, Uwe dienstknechten, zoals wij uit verre landen gekomen zijn om voor waarheid en vrijheid, voor Uw heilig Evangelie te strijden. Geef ons de overwinning om Uws heiligen Naams wille. Amen."

Tilly werd verslagen. God had gehoord. Het Duitse protestantisme was gered. Alle protestanten en ook de keurvorsten waren nu op de hand van Gustaaf Adolf. November 1632. Bij Lützen lagen de legers weer tegenover elkaar, onder aanvoering van Gustaaf Adolf en Wallenstein. (Tilly was gesneuveld).

De morgen brak aan. De Zweedse trompetters bliezen het lied „Een vaste burcht is onze God." Het was echter nog te mistig om tot de aanval over te gaan. Toen hief Gustaaf Adolf zijn lievelingslied aan en het gehele leger zong met hem mee:

„Wees niet vervaard, gij kleine stoet! Hoe luid des vijands overmoed. Zijn zegelied doet klinken; Ilij rekend' op uw ondergang. Maar voedt dien ijd'len waan niet lang. Laat gij den moed niet zinken."

Vreselijk werd het gevecht tegen de overmacht van Wallenstein en Poppenheim, desondanks sloegen zij op de vlucht. Maar deze overwinning was duur gekocht. Gustaaf Adolf was gesneuveld. Drie kogels hadden hem getroffen. Anderen zetten zijn werk voort, totdat de vrede van Munster gesloten werd.

Het protestantisme in Duitsland was gered, en naast God heeft de godvruchtige koning van Zweden, Gustaaf Adolf hierin een groot aandeel gehad.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen