Nogmaals: de 5-daagse werkweek

RONDKIJK

Met de doorvoering van de 5-daagse werkweek hebben veel, zo niet de meeste van onze jonge lezers te maken: wij veronderstellen dat ze in grotere of kleinere bedrijven in ons land werkzaam zijn en er daarom belang in stellen wat er zoal aan die vrije zaterdag vast zit. In een vorig artikel hebben wij er een en ander over geschreven en willen nu eens een andere kant belichten.

Allereerst dit: de vijfdaagse werkweek houdt in dat men in plaats van 48 uren voortaan één of meer uren per week minder zal werken; mogelijk leidt het er toe dat men komt tot een werkdag van 9 oftewel een werkweek van 45 uren. Nu de doorvoering daarvan zo snel in zijn werk gaat, kunnen we ons afvragen, waar men nu met de oude socialistische idee van een 8-urige werkdag blijft? Daarover heeft men indertijd veel kabaal gemaakt; opeens moet dat nu worden losgelaten. De vakbeweging schrijft nu dat het een overgangsmaatregel is: uiteindelijk moet het worden 5x8 uren werken, m.a.w. een 40uirge werkweek.

Nu is arbeidstijds verkorting met behoud van gelijk loon in feite een hogere beloning, men krijgt hetzelfde loon bij minder werkuren. Dit zal moeten worden verdiend door een hogere produktie óf bijgelegd door de ondernemingen. Van het eerste zien wij niet veel terecht komen, omdat we nog altijd met een zeer krappe arbeidsmarkt zitten — begin 1961 beliep het tekort in Nederland 60.000 arbeiders — en het lijkt ons toe dat de schaarsheid aan arbeiders èn harder werken zich moeilijk met elkaar verdragen.

Als wij de bladen nagaan loopt het èn onze regering èn de ondernemingen met die vrije zaterdag wel wat uit de hand. Het gaat te snel; men had dat meer geleidelijk aan gewild, maar het gaat zo stormenderhand alsof het ene bedrijf het andere aansteekt. Arbeiders in ondernemingen die de vrije zaterdag nog niet hebben dreigen weg te gaan, wanneer men ook niet tot invoering komt. De vier centrale werkgeversbonden inspireerden hun leden om in personeelsadvertenties geen melding te maken van de vrije zaterdag, (wat zij intussen toch doen).

Er zijn zoals we reeds eerder schreven grote bedrijven die er voordeel van hebben: b.v. fabrieken die voor een paar uur werken duizenden pendelarbeiders moeten ophalen. Maar met de algehele doorvoering van de 5-daagse werkweek komt veel in de knel: neem maar eens de rijks-en gemeentepolitie, die met een schromelijk tekort zit, terwijl er sprake is van een toenemende criminaliteit. Bij de vrije zaterdag wordt er een groter beroep gedaan op de arbeidsintensieve vervoers-, horeca en recreatiebedrijven; er zullen meer verplaatsingen plaats hebben, er zal meer worden gereisd.

Zo komen er tal van zaken in het geding, o.m. overbesteding en sparen — de vrije zaterdag zal voor veel gezinnen méér gaan kosten! Ongetwijfeld zullen er zijn, die hun vrije dag ergens anders in loondienst zullen besteden; die thuis wat zullen helpen, knut-

selen of tuinwerk doen, maar er zullen er veel zijn die het weekend uitgaan, meer winkelen, meer geld uitgeven enz. Dat is dan het persoonlijke dat men in zekere zin zelf kan regelen; het nationale belang is echter veel groter. Ons land heeft een beperkte thuismarkt en het is zeer noodzakelijk om onze export, onze prijzen en valuta zo gezond mogelijk te houden. Er is altijd nog een sterke concurrentiestrijd; onze productie zal zeker niet moeten verminderen en 3 uur minder op 48 uur (straks bij de 40-urige werkweek 8 uur minder) is een tamelijk hoog percentage! Of dat op de duur allemaal zal kunnen kan uw waarnemer zo niet bekijken, maar hij vreest. Een vooraanstaand (liberaal) weekblad noemde vorige week de vrije zaterdag een gevaarlijk en duur weelde-artikel en 40 uur werken per week, 3 weken vakantie en hoger loon: meer luilekkerland dan Nederland.." Onze ouden zeiden: „wie niet werkt zal ook niet eten." Willen we dus dan aan het eten blijven, zal er tenslotte ook nog gewerkt moeten worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen