God eist gerechtigheid.
Omdat wc in het bock Amos, maar ook in het hele O.T. (en N.T.) zo vaak lezen over gerechtigheid, willen we bij dat woord even stilstaan. Als we ons een beetje inspannen om het O.T.-isclie, Hebreeuwse denken te volgen, loont dat zeer de moeite. Wanneer U als lezer van uw kant zich die moeite wilt laten getroosten (zonder dat gaat het meestal niet!), en als ik van mijn kant de dingen zo eenvoudig, maar Bijbels mogelijk probeer te zeggen, kan dat een middel zijn om het Woord des Heeren beter te leren verstaan.
„Gerechtigheid", nu, betekent: recht verschaffen en het opnemen voor de verdrukte. Zoals met bijna alle woorden uit het O.T. moeten we ook dit woord niet vanuit menselijke maatstaven benaderen, maar vanuit Goddelijke. Het gaat niet om een „begrip" dat wij als mensen ons hebben gevormd over „gerechtigheid", maar het gaat om Gods gerechtigheid. Als wij als mensen gerechtigheid willen beoefenen, hebben wij ons daarbij louter en alleen te spiegelen aan Gods gerechtigheid. En wat is die gerechtigheid van God nu? Ik zei al: het opnemen voor de verdrukte. Het is dus een DAAD en geen vaag en theoretisch BEGRIP. Dat moeten we vasthouden! Het O.T. kent geen begrippen, maar woorden die ook tegelijk daden zijn (het Hebreeuws heelt maar één woord voor „woord" en „daad"!). Gods gerechtigheid is de waarborg, het onderpand, de garantie van Zijn verbond met Israël, d.w.z. dat Hij altijd zal doen wat Hij heeft toegezegd. Algemener gezegd: gerechtigheid is het geheel van Gods daden in de geschiedenis (in verleden, heden en toekomst) die Hij doet om zich daadwerkelijk de God van Israël te betonen.
Het betekent eenvoudig gezegd: sraël kan op de Heere aan. In nood en onderdrukking beroept Israël zich dan ook op Gods gerechtigheid. Let, om slechts een voorbeeld te noemen, eens op Ps. 31 : 2: Laat mij niet beschaamd worden, help mij uit door uw gerechtigheid'7 David weet dat Gods gerechtigheid er borg voor staat, dat Hij het opneemt voor de bedrukten en dat XIij opkomt voor Zijn volk omdat dat nu eenmaal Zijn volk is naar zijn belofte en welbehagen. Maar de Heere eist nu ook dat zijn volk werkelijk zijn volk zal zijn zoals Hij dat wil. En wanneer het volk deze wil veracht en God ongehoorzaam is, gaat deze zelfde Heere in zijn gerechtigheid het volk straffen. Dc ballingschap b.v. is een openbaring van Gods gerechtigheid. We moeten echter goed zien dat achter deze straf weer de oorspronkelijke betekenis van Gods gerechtigheid zit: od neemt het op voor zijn eigen volk naar zijn toezegging, door n.1. de ongehoorzamen (ongelovigen) uit te roeien en een rest — het ware Israël — door de loutering heen te behouden.
Zo is ook de vergeving der zonden niet in strijd met Gods gerechtigheid, maar juist een uiting daarvan. David zegt in Ps. 51: „Verlos mij van bloedschulden...., zo zal mijn tong uw gerechtigheid vrolijk roemen." David wil zeggen: Van mijn kant heb ik het bedorven, ik sta schuldig voor U, en ik ben in ongerechtigheid geboren; maar als Gij mij nu mijn zonden vergeeft, dan heb ik dat aan niets anders te danken dan aan uw eenzijdige wil om mij weer als uw kind op te nemen; en die eenzijdige wil is: uw gerechtigheid.
Het duidelijkst wordt Gods gerechtigheid ten toon gespreid in cle verwachte Messias: „De Heere onze gerechtigheid" (Jer. 23). In het N.T. zien wc helder en
klaar hoe Gods gerechtigheid ten volle ligt in deze Messias, Jezus Christus. U moet eens rustig Rom. 3 vanaf vers 19 lezen.
Paulus beschrijft daar hoe de gerechtigheid niet van de mens uitgaat („niemand rechtvaardig"), maar dat die volledig van God uitgaat. Eenzijdig, want God doet dat voor mensen die Gods bemoeienis-ten-goede verspeeld hebben en het oordeel verdiend hebben. Eenvoudig gezegd: od ging toch door met zijn rechtvaardigheid te bewijzen, dus: m zich naar zijn toezegging een volk te verzamelen en te redden zoals Hij dat wilde. Hij legde daarna het welverdiende oordeel op Zijn eigen Zoon („Ik voor u, daar gij anders de eeuwige dood hadt moeten sterven"!) opdat Hij door en in Christus zondaren tot Zijn kinderen zou maken. God heeft deze Christus voorgesteld tot een verzoening door het geloof in zijn bloed, tot een betoning van zijn rechtvaardigheid! (Rom. 3 : 25). In een catechetisch onderwerp of in een preek zou hier verder over gesproken moeten worden, maar het is hier voldoende wanneer we dit vasthouden: erechtigheid gaal van God uit en betekent dat God zelf zorgt voor zijn volk, hoezeer zij zich dat ook onwaardig gemaakt hebben. Waarom? Omdat Ilij een waar-maker van zijn Woord ls, de „Ik zal zijn die Ik zijn zeil."
We hebben al terloops opgemerkt dat God zich een volk verkiest dat werkelijk zijn volk is; ook, dat Israël het er schandelijk afgebracht heeft en dat God toch doorging met Zijn welbehagen te volvoeren. Maar dit laatste laten we nu rusten. God wil dus onderdanen en kinderen die om zo te zeggen op Hem zullen gelijken. Zijn volk moet naar Gods eis ook recht doen aan cle verdrukten en het opnemen voor de armen. En waar dit zich-meten-aan Gods gerechtigheid niet is, daar wordt dc Heere toornig. Amos zegt dat Hij hun feesten versmaadt en dat Hij cle hele cultus (eredienst) waardeloos en zondig acht. God offeren en tegelijk Zijn wil aangaande het maatschappelijk leven verzaken, is een onuitstaanbaar uiteenrukken van de ene wil van God. De eerste en de tweede tafel der Wet zijn in deze zin aan elkaar gelijk(waardig), vgl. Matth. 22 : 39.
Zoals we nog zullen zien — in een apart onderdeeltje — is bij een dergelijke God-verzakende levenshouding ook een beroep op Gods verkiezing en verbond ijdel. Wanneer het volk meent dat het bij voorbaat veilig gesteld is omdat Gocl het heeft uitverkoren om zijn aparte volk te zijn, clan denkt het te simpel over Gods verkiezing. Gods gerechtigheid, die zijn volk zijn volk doet zijn stapt niet over cle zonde heen, maar eist ook gerechtigheid bij het volk.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 oktober 1967
Daniel | 16 Pagina's