PARANORMAAL IETS VAN DE DUIVEL ?
„Op Palmzondag, den 11 April 1677, 's morgens tot Dordrecht in de kerk synde, voelde ik iets aan mijn hert, dat ik noyt gevoelt heb en verslont daer naer, dat mijn broeder Willem op die tijt in de bataille van Mons Kassei dodelijk gekwetst was, hoewel ik van den slag niets wist, ook niet dat de legers soo dicht bijeen waeren. Den 26 April bragt sijn sergeant Hortlon het lijk tol Dordrecht", aldus Coenraet Droste (Tenhaeff, pag. 25) in de zeventiende eeuw.
De bijbelschooljongen in Irian Jaya kwam huiverend aanlopen, toen hij het groepje mensen zag staan praten over het vliegtuigongeval. Aarzelend en met schrik in zijn ogen zei hij: „Ik heb het pas al gezien. Het vliegtuig viel neer en de mensen waren dood".
Een hedendaags getuigenis: „ Oma heeft i de oorlog gedroomd dat haar man over een weg liep met bomen erlangs en „schuilgaten'. In deze gaten kon je schuilen, als je beschoten werd. Oma herkende deze weg. Opeens sprong opa in zo'n gat, er kwam een vliegtuig aan. Dit vliegtuig beschoot deze weg en opa stierf in het gat. Oma heeft de volgende dag direkt geïnformeerd naar op Deze bleek kerngezond te zijn, maar zijn tweelingbroer bleek op die weg in hel gat en in die nacht beschoten te zijn en gedood".
Wat is paranormaal?
De bovenstaande drie fragmenten zijn beschrijvingen van wat men wel paranormale ervaringen noemt
Paranormaal is in ieder geval iets, dat niet normaal is en ook niet abnormaal. Om paranormaal af te grenzen geef ik nu eerst een korte typering van normaal en abnormaal.
Normaal en abnormaal
Normaal is het woord voor een gedrag, ervaring of gebeurtenis die volgens een bepaalde norm gebeurt Die norm kan de norm van een groep of ook wel een hele samenleving zijn. „Doe normaal", betekent gedraag je zoals we het gewend zijn.
Men spreekt ook van een norm als het gaat over gedragsregels, die het Woord van God ons voorhoudt Die norm is een ethische. Daaruit kunnen we leren wat goed en kwaad is. Als iemand zich, althans uiterlijk, volgens deze bijbelse normen gedraagt, spreken we meestal niet van normaal, maar van genormeerd: „zijn gedrag is genormeerd naar het Woord van God".
De normen, die in een bepaalde samenleving gelden, zijn vaak niet overeenkomstig de norm van de Bijbel. Er zijn bijvoorbeeld samenlevingen waar het normaal is om elkaar te bedriegen. Er zijn ook samenlevingen, waar het normaal is dat mensen vele goden n dienen.
De norm van Gods Woord staat boven de norm van een samenleving, ook die van onszelf.
Als iemand zich niet volgens de normen van de samenleving gedraagt noemen we dat abnormaal. Als iemand achterstevoren op zijn fiets rijdt zeggen we: „doe niet zo a. abnormaal". Als hij in Nederland ook nog aan de linkerkant van de weg gaat fietsen, is zijn gedrag zo abnormaal, dat er straf op deze regel-overtreding dreigt Abnormaal is buiten de norm, buiten de gewoonte, maar nog wel binnen de grenzen van ons bevattingsvermogen: we kunnen het wel begrijpen.
Paranormaal gaat boven ons bevattingsvermogen
Paranormaal nu noemen we een gedrag of ervaring die buiten de gewoonten en normen valt en ook buiten het bevattingsvermogen ligt
Nu is ons bevattingsvermogen beperkt Wij kijken vooral op de manier van de natuurwetenschappen naar de wereld rondom ons. Als ons bevattingsvermogen ergens niet bij
kan, noemen we het al gauw vreemd, onbegrijpelijk. We gaan vaak snel een stapje verden wat een paranormaal gedrag lijkt, en dus buiten de norm van de samenleving en ons begripsvermogen valt, noemen we al vlug zondig. Het gevaar daarbij is, dat we mogelijk te vlug de norm van de samenleving en ons bevattingsvermogen inwisselen voor een veronderstelde bijbelse norm. Ons bevattingsvermogen gaat als een soort norm funktionerea wat we (nog) niet kunnen begrijpen, wordt rechtstreeks toegeschreven aan God, of meestal aan de satan. Sommige mensen, die menen paranormale gaven te hebben, kunnen daar erg onder lijden: ze denken dat ze meegesleurd worden naar het „domein van de slang".
Wie het vermoedelijk voorkomen van paranormale gaven te snel verbindt met het bovennatuurlijk kwade, loopt de kans door latere ontwikkelingen gelogenstraft te wordea
Voorbeelden
In de middeleeuwen dacht men dat zgn. heksen konden vliegen. Dat was paranormaal en dus, dacht men, zondig. Want mensen kunnen zo maar niet vliegen, dus de satan is in het spel.
Nog afgezien van het feit, dat die middeleeuwers zich wel vergist zullen hebben, maakten ze ook de fout dat ze hun bevattingsvermogen in plaats van de bijbelse normen hebben gesteld. Nu immers vliegt vrijwel iedereen, niemand denkt daarbij direkt aan zonde.
Een ander voorbeeld: Toen de eerste treinen verschenen, vonden sommige mensen dat zo'n abnormaal verschijnsel, dat ze het tegelijkertijd paranormaal vonden. De snelheid van de eerste hakkepufjes ging het bevattingsvermogen van velen te boven; hun konklus ie: zondig. Ook dat idee is achterhaald. Iedereen reist wel eens met de trein, zonder daarbij direkt aan zonde te denken
Tongentaai een paranormale gave?
Nu een voorbeeld, dat veel meer rechtstreeks met hedendaagse gedachten over het paranormale te maken heeft Binnen en buiten de sfeer van christelijke kerken en groepen komt de zgn. tongentaai voor. In het Nieuwe Testament wordt het spreken in tongen als één van de gaven van de Geest genoemd. Is het verschijnsel tongentaai onbegrijpelijk en buiten ons bevattingsvermogen? Lange tijd heeft men dat gedacht Onderzoekers van taalverschijnselen, onder wie Samarin, uit de hoek van de Wycliff-Bijbelvertalers, hebben tongentaai uitvoerig onderzocht en ze denken begrepen te hebben hoe dat verschijnsel kan ontstaaa
Is het verschijnsel daarmee minder een gave van de Geest geworden? Nee, evenmin als dat het geval is met andere gaven, die mensen mogelijkerwijs ten dele begrijpen (vgl. 1 Kor. 12). Het gaat erom, of die gave in Gods diens staat, of in dienst van de satan. Ook de satan kan tongentaai gebruiken om mensen in zijn macht te krijgea Wij worden opgeroepen om alle dingen te beproeven en het goede te behoudea te onderzoeken of de geesten uit God zijn. Maar dat geldt niet alleen voor zga paranormale gaven, ook voor de meest „alledaagse" dingea De norm van het Woord van God is iets anders dan de norm van onze samenleving of ons bevattingsvermogea Alleen Gods Woord stelt de norm van goed en kwaad, niet wat mensen op een bepaald moment in de geschiedenis al of niet kunnen begrijpen
Onze natuurwetenschappelijke bril
Juist die geschiedenis heeft ons immers geleerd, hoe grandioos mensen zich kunnen vergissen in hun wetenschappelijk bedrijf. Wat vroeger onmogelijk scheen, kan vandaag werkelijkheid worden. Of iets ten goede of ten kwade gebruikt wordt, is een andere zaak. Laten we niet te min denken van de mogelijk-
heden van de mens, pronkjuweel van Gods schepping. Laten we ook niet onderschatten hoezeer ook de satan van die mogelijkheden gebruik kan maken: de mens is schepsel, maar gevallen.
Misschien wordt nog eens ontdekt, hoe bijvoorbeeld telepathie werkt, als het tenminste werkt Onze natuurwetenschappelijke bril laat niet de hele geschapen werkelijkheid zien. Wat buiten het gezichtsveld van die bril valt, is daarom nog niet het terrein van de duivel. Dat is het als de duivel er gebruik van maakt
Pas op!
Laat niemand uit wat tot nu toe geschreven is de konklusie trekken dat het wel leuk is om je met paranormale aktiviteiten bezig te houden. Waar maar een spoor van twijfel aan Christus' macht of geloof in een satanische kracht aanwezig is, heeft de menselijke suggestie in principe een onderwerping aan de macht van het kwade tot gevolg. In Jesaja 44 kunnen we lezen hoe mensen in de ban geraken van de goden en machten, die ze zelf scheppen Ook op het terrein van het paranormale zijn daarvan voldoende voorbeelden te geven. Zonde is het missen van 's mensen verheven scheppingsdoel, de eer van God. Of het terrein normaal is, of paranormaal, het afwijken van de bedoelingen van de Schepper is altijd mogelijk
Parapsychologie
Wat dan? Welke koers kan iemand aanhouden, die ongewild met het paranormale in aanraking komt? Vraag een deskundige op dit terrein. Ga niet zelf experimenteren, houd je af van aantrekkelijke schijn van het geheimzinnige.
Enige tijd geleden schreef iemand een zeer kritisch artikel over het terrein van de zgn. parapsychologie. Wat in die wetenschap verteld wordt, ondersteunt vrijwel altijd de gedachte dat het om bijzondere „gaven" gaat de verhalen kloppen bijna helemaal, vergissingen lijken uitgesloten, vage herinneringen worden opgeklopt, tijden kunnen verwisseld worden Om het geheel hangt een geheimzinnige waas, de glans van het magische. De meeste „bewijzen" zijn sterk onkontroleerbaar, je moet ze geloven of niet De mogelijkheid van bedrog, al of niet met opzet, en misleiding wordt niet vermoed.
De eerste vooronderstelling: bedrog
Toch, zo stelt genoemde schrijver, is de gedachte aan misleiding, vergissing, of in erger gevallen, bedrog de eerste vooronderstelling, die iemand moet hebben als het over het „paranormale" gaat Dat lijkt mij een wetenschappelijk deugdelijk beginpunt Wie hoort er nog van Uri Geiler, de „telekritikus", die op „afstand" lepeltjes liet „buigen" en tallozen in diepe verwondering aan de beeldbuis kluisterde? Niemand toch, sinds een beroepsgoochelaar de truc onthulde. Prof. Tenhaeff, de nederlandse parapsycholoog, werd door zijn „paragnosten" in een aantal gevallen gewoon om de tuin geleid, volgens genoemde schrijver.
Laten we in gedachten houden bij dit onderwerp, dat juist de mens in staat is tot misleiding met de schijn van eerlijkheid, leugen met de schijn van waarheid, bedrog met de schijn van hulpvaardigheid. Daarin ook wordt de zonde zichtbaar.
En als vergissing uitgesloten is, als het kontroleerbare gedragingen of ervaringen betreft? In principe kan het dan gaan om een versluierde menselijke mogelijkheid, om allerlei reden niet langer „normaal". Ook in de Bijbel blijkt dat de menselijke mogelijkheden verder gaan, dan wij op het eerste gezicht vermoeden. Daar ligt nog een groot terrein van grondig onderzoek braak Maar laten we voorzichtig zijn. Wat niet in Gods dienst staat, is voorwerp van satans werk Goede dingen kunnen slecht gebruikt worden. Dat geldt ook voor het terrein van eventuele paranormale menselijke mogelijkheden.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 26 november 1982
Daniel | 28 Pagina's