Het geluk van het verloren leven

De telefoon op het schrijfbureau van de afdelingschef ging. Pavels hart kromp ineen. Dit telefoontje klonk op één of andere manier anders dan de talloze andere telefoontjes. Met wie sprak de chef?

, , Vladykin! U moet bij de personeelschef komen!"

Pavel stond op. Rust stroomde zijn hart binnen. Werktuigelijk keek hij de laden van zijn schrijfbureau na en liep toen langzaam naar de deur, terwijl hij alle medewerkers aankeek. , , Vaarwel", ontglipte hem, toen hij over de drempel stapte. Onthutst keken de anderen hem na. De sfeer op de fabriek kwam op hem over als volslagen vreemd. , , Pavel, wacht! Breng deze tekening naar de korrektieafdeling!", riep een meisje van zijn afdeling hem na. Hij maakte een gebaar van , , laat maar" zonder zich om te keren en stapte het hoofdkantoor van de fabriek binnen.

Nadat de sekretaresse hem had aangemeld, kwam de personeelschef de wachtkamer binnen en zei zachtjes: , , Gaat u maar in 't kantoor. Er staat iemand op u te wachten. "

Pavel deed de deur open en ging naar binnen. Bij het schrijfbureau stond een magere man van middelbare leeftijd met een vale gezichtskleur in het N.K. W.D.-uniform. Vladykin stelde zich voor. Achter zijn rug hoorde hij stappen.

, , Ik ben de plaatselijke N.K. W.D.-chef. In naam der wet — u bent gearresteerd! Geef uw Bijbel maar hier!"

Pavel keek om zich heen. Bij de deur stond een soldaat met een geweer in zijn hand te wachten.

Dit aangrijpend moment is het keerpunt in de levensgeschiedenis van Pavel Vladykin. Vanaf nu zal zijn leven gekenmerkt worden door de woorden „verdrukking en strijd". De veelbelovende Pavel verloor ..een suksesvol leven", maar mocht daarmee Het Leven ontvangen en behouden. Vandaar dat de trilogie over zijn leven de enigszins bevreemdende titel „Het geluk van een verloren leven" heeft meegekregen.

Het is het verhaal van de kerk onder hamer en sikkel: het is tevens het levensverhaal van de schrijven Nikolaj P. Chrapov. Bovenal is het een verslag van de blijken van de bijzondere zorg van de Heere voor de lijdende Kerk.

Eigenlijk is het onmogelijk en onverantwoord om in enkele pagina's dit boek te beschrijven. Onmogelijk, omdat de drie delen — die samen ruim 650 pagina's beslaan — zoveel gebeurtenissen beschrijven, dat een samenvattend overzicht in drie pagina's de feiten absoluut geweld aan moet doen. Onverantwoord omdat het boek op zich een zeggingskracht heeft die wij niet kunnen evenaren. Hier vind je een betrouwbare weergave van de kerkgeschiedenis van Rusland in de vorm van een verhaal. Dat maakt ook, datje het boek in één adem uitleest! Om deze redenen wil ik in dit artikel niet zozeer ingaan op de inhoud van het boek. doch me beperken tot het geven van enige achtergronden en het maken van enkele opmerkingen over dit unieke dokument. Ik hoop dat ze voldoende zullen zijn om je „aan het lezen" te krijgen. De inhoud is het alleszins waard!

De schrijver en zijn boek

Het boek van Chrapov is o.a. het levensverhaal van hemzelf.

Nikolaj Petrovitsj Chrapov werd 17 maart 1914 geboren in een Russisch-Orthodox arbeidersgezin. Zijn ouders waren zoals zovelen slechts oppervlakkige kerkleden. Daarin kwam verandering, toen zijn vader na de terugkeer van het front in aanraking kwam met de Molokanen. Deze Russische sekte, die met hun naam „melkdrinkers" hun afkeer van alkoholisme willen duidelijk maken, onderscheidde zich van de Russisch-Orthodoxen door hun strenge levenswandel. Via hen kwam vader Chrapov in aanraking met de baptisten. Hij werd door de Unieraad van Baptisten als evangelist aangesteld. Gedurende de jaren twintig — toen de christelijke groepen, met uitzondering van de Russisch-Orthodoxe kerk. relatief een behoorlijke vrijheid genoten — mocht hij met veel zegen zijn arbeid verrichten.

Nikolaj. die in het boek Pavel of Pavloesjka wordt genoemd, is in deze jaren nauw bij het leven van de jonge baptistengemeente betrokken. Een humoristisch moment in zijn levensverhaal is, wanneer de achtjarige Pavel in de gemeentesamenkomst een gedicht mag opzeggen, maar dat niet eerder wil doen dan wanneer hij op het preekgestoelte staat.

Na 1927 veranderde de houding van de overheid ten aanzien van de christelijke kerken. Toenemende druk, die spoedig het karakter van vervolging kreeg, werd uitgeoefend op gemeenteleiders. Ook vader Chrapov kreeg dit te ervaren, met als uiteindelijk gevolg arrestatie en deportatie. Deze ballingschap mocht hij overleven, de tweede niet. Aan zijn leven kwam een einde, toen hij tijdens de Grote Terreur van Stalin een nieuwe gevangenschap moest doormaken.

Inmiddels had Nikolaj toen tweemaal een verandering in zijn leven meegemaakt: én ten kwade en één ten goede. Langzaam maar zeker was de begaafde Pavel in de ban van promotiezucht geraakt. Door studie en vrienden vervreemde hij van de gemeente. Zijn bijzondere gaven beloofden hem een suksesvolle carrière. Ijverig wijdde hij zich aan de studie en de noodzakelijke partijaktiviteiten. Zo hoopte hij zich een weg naar de top van de nieuwe Sowjet-maatschappij te kunnen banen. Op de achtergrond bleven echter de indrukken van vroeger, de vermaningen van zijn ouders en het verlangen naar de ontdekking van de zin van het leven hem bezighouden. Een diskussie tijdens een college over deze vraag werd door Nikolaj aangegrepen om zijn geestelijke nood en tegelijk zijn geestelijke bagage aan zijn docenten duidelijk te maken. Een sluitend antwoord bleef voor hem over: ohannes 3:16. Dit getuigenis voor studenten en docenten zorgde ervoor dat hij verwijderd werd van de universiteit. Maar, nog steeds waren er vezels die hem aan aards geluk bonden. Op de fabriek was hij nog een gewaardeerd arbeider. Pas toen zijn verminderde belangstelling voor de partij in het oog ging lopen, werd hij gedwongen ook daar voor zijn standpunt uit te komen. Dit had de hierboven beschreven arrestatie tot gevolg (1935). Zijn 21e verjaardag bracht hij in de gevangenis door. Hij stond aan de vooravond van een langdurige ballingschap.

, , De Vuurdoop" noemde Chrapov deze periode van zijn leven. Inderdaad, een passender titel is niet denkbaar. Ze wijst op de grote gevaren waaraan hij was blootgesteld; uitputting door honger en kou.

listen van misdadige gevangenen, maar vooral het gevaar van door de knieën te gaan voor satans pogingen hem tot verloochening te brengen. De titel wijst echter ook op het vuur van de loutering. Nikolaj Chrapov had — naar zijn eigen woorden — deze tijd nodig om zijn vertrouwen geheel op de Heere te leren stellen. Steeds weer mocht hij ervaren dat in het grootste gevaar de wonderlijkste uitreddingen kwamen. Hier in het hoge, koude noorden van het Kalyma-distrikt kwam het belangrijkste moment van zijn leven: de Heilige Doop. In een in het ijs gehakt wak. werd hij ondergedompeld.

De baptist Chrapov bracht de laatste periode van zijn eerste ballingschap door. samen met zijn vrouw Jelizaveta, waarmee hij in deze tijd in het huwelijk trad. Vanaf nu zouden ze samen de weg van lijden en strijd gaan.

Na zijn terugkeer werd Nikolaj Chrapov één der leidende voorgangers van de Evangeliechristenen en Baptisten. Een taak die hem na de eerste gevangenschap en binnenlandse verbanning nog viermaal zijn vrijheid zou doen verliezen. Chrapov kon namelijk niet toegeven aan de eisen van een atheïstische overheid. Daarom koos hij aan het begin van de jaren zestig voor de niet-geregistreerde baptisten. Liever leed hij schade, dan voor een tijd de genietingen van deze wereld. Voor hem was die „schade" achtentwintig jaar van zijn leven in gevangenissen doorbrengen.

Na zijn vierde gevangenschap schreef hij de trilogie ..Het geluk van een verloren leven". Het boek eindigt met de terugkeer uit zijn eerste gevangenschap. Een vierde deel, wat Chrapov nog wilde schrijven, kwam niet meer. Toen de eerste delen namelijk van de ondergrondse persen gerold waren, raakten de Russische autoriteiten gealarmeerd. Chrapov werd voor de vijfde keer gearresteerd op 3 maart 1980. Voor zijn vrouw was dit alles teveel. Zij overleed enkele weken later. Maar ook Chrapovs einde naderde. Tijdens deze vijfde gevangenschap namen zijn krachten snel af, onder andere omdat de hartkwaal, waaraan hij leed, onvoldoende behandeld werd. Op 6 november 1982 overleed hij op 68-jarige leeftijd.

Vraagtekens en uitroeptekens

Het boek van Chrapov plaatst ons voor vraagtekens en uitroeptekens.

Voor vraagtekens, omdat we uitdrukkingen en opvattingen tegenkomen die de onze niet zijn. Daarbij valt te denken aan de volwassendoop die Chrapov onderging, ondanks het feit dat hij als klein kind gedoopt was. Ook de opmerking die Pavel maakte tegenover de directrice van de universiteit op het moment toen hij te horen kreeg van de universiteit verwijderd te worden, is opvallend: „Ik wil nu christen zijn. Mijn bewustzijn is daar al toe bereid, alleen de stap tot Christus ontbreekt er nog aan — daartoe kan ik nog niet besluiten". Ook bepaalde gewoonten in de samenkomsten zullen deze vraagtekens oproepen. Ik besef dat hier de opmerking dat deze mensen een andere kulturele en historische achtergrond hebben waarin bijvoorbeeld de strijd tegen het arminianisme nauwelijks een rol speelde, geen afdoende verklaring biedt. Na het lezen zal men met deze vragen blijven zitten.

Het is echter ook een boek met uitroeptekens. Het boek roept ons toe. dat in de moeilijkste tijden de Heere voor Zijn Kerk blijft zorgen. Veel voorbeelden worden daarvan gegeven. Het boek wijst ons tegelijk op het grote goed van de vrijheid die wij in het Westen mogen hebben. Het plaatst ons voor een dubbele opdracht: „Vergeet de gevangenen niet!" en , .Koop de tijd — die van onze vrijheid — uit!" Daarom, ondanks kritische noties: „Tolle Lege!"

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen