Bijbellezen: in wijsheid?

Vaak wordt in de Bijbel het woord wijsheid genoemd in verband met het leven van Gods kerk. Wijsheid houdt ook verband met bijbellezen en schriftgebruik. Maakt Gods Woord ons wijs? En, gaat de studie van het Woord met echte wijsheid gepaard?

Want wijsheid, die opkomt uit het menselijk hart. kan opgeblazen maken. Ware wijsheid is 'van boven', zoals de apostel Jakobus schrijft (3:17). Zo vinden we minstens twee soorten wijsheid: én die ontspringt aan het menselijk hoofd cn één die van God afkomt. Het is van groot belang het onderscheid tussen die twee goed in gedachten te houden, ook bij het bijbellezen. En uiteraard ook in andere levensomstandigheden.

In de brief van Jakobus wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen dc aardse wijsheid en het echte verstand. Lees daarvoor hoofdstuk 3. in het bijzonder dc verzen 13-18.

De wijsgeer

In de wereld van de eerste eeuw was wijsheid een bekend begrip. Tenminste, dat dachten velen. Vanuit dc griekse kuituur was dc figuur van de 'wijsgeer' vertrouwd geworden, dc 'filosoof. Het woord filosoof betekent 'liefliebber van wijsheid". Maar de griekse wijsheid was een menselijke. Voor veel Grieks-denkenden was het evangelie zelfs dwaasheid, zoals het voor veel Joods-denkenden een ergernis was.

Dc griekse wijsheid startte bij het menselijk verstand. Het denken zou tot waarheid moeten leiden. Maar hel menselijk denken is. net als het handelen, bedorven. Menselijke wijsheid in dc studie van de Schrift kan daardoor tol dwaalwegen leiden. Jakobus, die zijn brief richt aan de 'twaalf stammen' in de verstrooiing, noemt ccn aantal kenmerken van de aardse wijsheid.

Psychische wijsheid

Wijsheid, die niet leidt tot een christelijke levenswandel. maar tot nijd. leugen, twistgierigheid en verwarring. is 'aards'. De apostel gebruikt daar een woord, dat inderdaad naar de aarde verwijst. Dergelijke wijsheid gaat uit naar wereldse zaken, hoort thuis op de aarde, en wijst van de hemel af.

Aardse wijsheid is ook 'natuurlijk". Ze hoort bij wat we van nature zijn. Dc apostel gebruikt daar een woord, dat we herkennen in ons woord "psychisch'. Aardse wijsheid vloeit voort uit onze "psychische' gesteldheid. Dan wordt belangrijk wat ik voel, wat ik denk, wat ik vind. Dan kan mijn gevoel en mi jn denken dc baas gaan spelen over de Schrift. Dan leg ik mijn oor te luisteren bij wat uit mijzelf opkomt. Dan ontplooi ik mijzelf.

Wat het gevolg kan zijn van zo'n 'psychische' wijsheid kunnen we lezen in de voorgaande verzen, over het misbruik van de tong. In het spreken van de mens wordt zijn hart openbaar. Wat kan dat leiden tot geweldige tegenstellingen!

De natuurlijke mens kan de geestelijke dingen niet verstaan. omdat die laatste door Gods Geest geleerd worden. In het Nieuwe Testament zien wc vaak dat de dingen van de Heilige Geest tegengesteld worden aan die van het "vlees". Dat woord betekent niet alleen dc broosheid en vergankelijkheid van de mens, maar

vaak ook zijn zondigheid. Het onderzoek van de Schrift, dat uit een 'psychische' bron voortkomt, kan dan zelfs 'resultaten' opleveren, die niet naar de zin cn mening van de Heilige Geest zijn. Schriftstudie is een verantwoordelijke zaak!

Aardse wijsheid is. naar het woord van de apostel, geïnspireerd door de satan, 'duivels'. We lezen daar het woord, waarvan ons woord 'demonisch' is afgeleid. Aardse wijsheid is speelbal van verleidende geesten.

Demonische inblazing veroorzaakt allerlei wind van leer. vreemde leringen met vreemde handelingen als gevolg.

Wijsheid van boven

Hoe anders is de wijsheid, die van boven is. De bron ervan is hemels. Daarom is het zo belangrijk schriftstudie te verrichten met een biddend hart en een luisterend oor. Het gaat niet om wat wij van een bijbeltekst vinden, maar om wat God ons door Zijn Woord daarin zegt. de lessen die Hij ons wil leren, het licht over ons levenspad dat Hij wil geven. Wijsheid, die van boven is. maakt ons behoedzaam en oplettend. We kunnen zo gemakkelijk vervallen tot ccn zekere oppervlakkigheid in ons omgaan met dc Schrift. Onze eigen vanzelfsprekendheden gaan dan de plaats innemen van schriftuurlijk onderwijs. De wijsheid van boven is ook zuiver. Gereinigd en niet vermengd met insluipsels van menselijke oorsprong. De wijsheid van boven wijst ons naar de Heere Jezus Christus. Die Zijn broeders gelijk geworden is. maar zonder zonde. En het is juist de zonde, die zo'n inbreuk maakt op dc zuiverheid van de ware wijsheid. Christus heeft ook laten zien. toen Hij door dc satan verzocht werd. dat het Woord zo'n belangrijk middel is om verleiding tc weerstaan.

Schrift met Schrift vergelijken

We kunnen daaruit ook leren, dat dc gids voor de uitleg van de Bijbel niet gezocht moet worden in allerlei theorieën van mensen, geleerd of niet. In de Reformatie is het beginsel van 'Schrift met Schrift vergelijken' steeds hoog gehouden. Dat beginsel is ook nu ccn vruchtbaar uitgangspunt.

Wie een bepaalde tekst niet goed begrijpt, moet niet zelf aan het fantaseren slaan, maar liever zoeken naar andere schriftplaatsen, die verduidelijking kunnen geven.

Het is wel goed om er hier nog eens op te wijzen hoe belangrijk de kanttekeningen bij de Statenvertaling

zijn voor het bestuderen van de Bijbel. We vinden daarin veel verwijsplaatsen, soms ook korte aantekeningen met betrekking tot dc grondtalen, andere vertaaimogelijkheden. korte uitleggingen. En. wat daarbij zo belangrijk is. de kanttekeningen getuigen van een luisterende eerbied voor het Woord en de wens om dat Woord in getrouwheid door te geven. Wie. met betrekking tot het Nieuwe Testament, geen Grieks kan lezen, zal sommige fijne nuances in de grondtekst, bijvoorbeeld in de verschillende werkwoordsvormen. niet opmerken. Des te belangrijker is het om voorgelicht te worden door een getrouwe gids. De kanttekeningen kunnen daarbij zeer behulpzaam zijn.

Woorden én daden

Ware wijsheid komt niet tot uitdrukking in mooie woorden. Die waren er genoeg bij de oude Grieken. Men had zelfs speciale scholen voor mensen die wilden leren om mooi te praten. In de brief van Jakobus wordt echter gewezen op het belang van wijsheid metterdaad. Wijsheid blijkt in de levenswandel, in de goede vruchten. Wc lezen van vreedzaamheid, van bescheidenheid. van gezeggelijkhcid, b armha rti gh e id, o npa rt ij d igheid, ongeveinsdheid. In de kanttekeningen wordt van verschillende van deze woorden een nadere uitleg gegeven.

In wijsheid bijbellezen kan dus niet alleen maar op een eiland van studie geschicden. Wijsheid heeft gevolgen voor de praktijk van het dagelijks leven. Wie zegt wijs te zijn. maar een bitter hart heeft, draagt onzuiverheid om. Leugenachtigheid in bijbelse zin is niet alleen maar een kwestie van woorden, waarmee de feiten onjuist worden weergegeven. Leugenachtigheid is er ook als een tegenstelling bestaat tussen woorden en daden.

Wijsheid houdt waarheid in zich. Ook waarheid in bijbelse zin is niet alleen maar een zaak van woorden of gedachten. Waarheid moet blijken, ook in de praktijk van het leven. Waarheid moet niet alleen gezegd, maar ook gedaan worden.

Er is een grote belofte weggelegd voor wie ware wijsheid uit een gelovig hart betracht. De apostel schrijft daarover in het laatste vers van hoofdstuk 3. Daar blijkt opnieuw hoe belangrijk het handelen is. Lees daarover meer in de kanttekeningen. Wijsheid houdt ook verband met vrede, rechtvaardigheid, gerechtigheid en zoveel andere zaken. Bijbellezen: in wijsheid!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen