Troffel en zwaard...

"Op de omslag van ons vernieuwde blad is een symbool aangebracht, een nog niet afgebouwde muur, een zwaard en een troffel", zo meldt Rondkijker in het eerste nummer van de 19e jaargang van Daniël. We hebben dan het nummer van 19 juli 1964 in handen. Een nummer in een ander formaat, meteen nieuwe indeling en met uitbreiding van rubrieken. Kortom, een nummer met vele uiterlijke veranderingen. "Daniël in een nieuw gewaad - we zullen er allen even aan moeten wennen. We zijn aan het oude zo gewoon dat het nieuwe even vreemd aandoet." En inderdaad, dit is ook aan de omslag van dat nummer te zien. Daarop prijkt voor het eerstin fors formaat het ons inmiddels al zo bekende beeldmerk op een verder bijna lege bladzijde.

Oorsprong

Hoe heeft dit symbool in ons jeugdwerk zijn plaats gekregen? Veel is hierover niet bekend. De huidige voorzitter van de jeugdbond, ds. Driessen, kan echter enige opheldering geven. Hij heeft op een zeker moment voorgesteld om een beeldmerk binnen het jeugdwerk te gaan gebruiken. In dat beeldmerk zouden een troffel, een zwaard en een muur moeten zijn verwerkt. Een artistiek begaafd collega bij zijn toenmalige werkgever heeft dit gegeven uitgewerkt tot het bekende beeldmerk. Vanaf het moment dat het voor het eerst op Daniël voorkomt wordt het steeds meer gebruikt als herkenningsteken voor activiteiten die door de jeugdbond worden georganiseerd. Zo krijgt het grote bekendheid tijdens de actie 'Opbouw' uit 1967.

Het beeldmerk in zijn oorspronkelijke vorm houdt tot 1969 zijn plaats op de omslag van Daniël. Vanaf dat moment wordt het voorblad ingrijpend gewijzigd. Het wordt geheel gevuld met een stenen muur waarop verder nog een klein zwaardje en troffeltje zijn verwerkt. Op deze nieuwe creatie raakt men echter al snel uitgekeken. "Je kreeg teveel het gevoel datje tegen een muur opliep als je het blad opnam". Dan volgen kort na eikaar nog enkele min of meer ingrijpende aanpassingen van het symbool. Het ons bekende beeldmerk is hier vaak niet meer in te herkennen. Echter, vanaf 1980 blijkt het oorspronkelijke beeldmerk zijn plaats weer op de omslag van Daniël teruggevonden te hebben. Tot op heden.

Bijbelse -1 achtergrond

De combinatie van zwaard, troffel en een in opbouw zijnde muur heefteen bijbelse achtergrond. Het verwijst naar de bekende geschiedenis uit het bijbelboek Nehemia, waarin de herbouw van de verwoeste muren van Jeruzalem wordt beschreven. De teruggekeerde joden ondervinden bij dit werk veel tegenstand. Omliggende volken, aangevoerd door Sanballat en Tobia, proberen de herbouw te verhinderen. Aanvankelijk wordt het werk van de joden alleen bespot. Als de vijanden echter inzien dat het herstel van de muren desondanks gestaag vordert, veranderen zij van strategie. In plaats van spot zal geweld worden gebruikt. Zij zullen de bouwers overvallen en doden om zodoende de herbouw van jeruzalems muren met geweld te doen ophouden.

Als Nehemia van deze samenzwering hoort, gaan hij en het volk allereerst in gebed tot de Heere. Daarna wordt de bouw tijdelijk stil gelegd. Dag en nacht houdt men de wacht. Enige tijd later wordt de bouw van de muren weer hervat. De vijanden hebben dan inmiddels begrepen dat hun samenzwering bij Nehemia bekend is geworden. Nehemia houdt er echter rekening mee dat de vijanden alsnog een aanval kunnen wagen. Daarom blijft een deel van de mannen voortdurend

Ook de bouwers van de muren en hun helpers zijn onder het werk gewapend. Wat degenen betreft die de stenen aandroegen: een ieder (van hen was) met zijn ene hand doende aan het werk en de andere (hand) hield het geweer' (Nehemia 4:17b). En wat de bouwers zelf betreft: ij 'hadden een iegelijk zijn zwaard aan zijn lenden gegord en bouwden' (Nehemia 4:18a). Zo doen zwaard en troffel hun dienst bij de opbouw van de muren van jeruzalem.

Bijbelse symboliek

Het zwaard en de troffel worden wel gezien als symbolen van strijden en bouwen in een brede betekenis van het woord. Het zijn symbolen van zaken die dicht bij elkaar horen. Vanaf de zondeval zien we hoe in ieder mensenleven het strijden en bouwen samengaan. Enerzijds de strijd om het dagelijks brood, dat in het zweet des aanschijns gegeten zal worden. De strijd tegen de distelen en de doornen. "Heeft niet de mens een strijd op aarde? " Anderzijds ook de blijvende opdracht om de schepping te bebouwen en te beheren. Om in deze gebroken wereld het dagelijkse beroep uitte oefenen. Om ondanks strijd, zweet, distelen en doornen, zwaard en troffel samen te hanteren.

Er kan echter ook nog gewezen worden op nauwere betekenissen van deze symbolen. Ze verwijzen ook naar de opdracht tot het bouwende en strijdende leven dat Gods kinderen in het hiernumaals hebben. Op deze betekeniswijzen de kanttekenaren van de Statenvertaling bij Nehemia 4. "Met dit hun doen zeer levendig afbeeldende de toestand van de strijdende kerk op aarde, die steeds als met de ene hand moet bouwen aan het werk des Heeren, met de andere gereed zijnde tot afwering der geestelijke en lichamelijke vijanden". Het verwijst hierbij aan de ene kant naar strijd tegen de bekende 'driehoofdige vijand' maar aan de andere kant ook naar de opdracht om tot Gods eer te leven. Het is in het bijzonder deze betekenis die de dichter M. Nijsse in zijn gedicht "Troffel en Zwaard" dat op pagina 2 van dit nummer staat, heeft verwoord.

Zwaard en troffel in het jeugdwerk

Bouwen en strijden in het jeugdwerk? ja, ook in ons jeugdwerk komen we beide zaken nadrukkelijk tegen. Deze liggen in het verlengde van de doelstelling van ons jeugdwerk. Dat doel is immers om "de verenigingen behulpzaam te zijn bij en te stimuleren tot de voorbereiding van haar leden voor de taak, die deze krachtens de Heilige Schrift in alle levensverbanden hebben te vervullen". Deze leden zijn jonge mensen uit onze gemeenten, die op weg zijn om hun plaats in de samenleving in te gaan nemen. Een plaats waarin de opdracht tot bouwen geldt. Een plaats waar zij ook te maken zullen krijgen met strijd. Door middel van het jeugdwerk wordt geprobeerd om hen toe te rusten. Met behulp van cursussen, publicaties, bijeenkomsten en andere manieren van voorlichting. Hierbij mag Daniël al vijftig jaar een belangrijke rol vervullen. Bouwen en strijden. Ook om het jeugdwerk uitte breiden? Natuurlijk, het is een goede en nastrevenswaardige zaak om het jeugdwerk ook in de breedte uitte kunnen bouwen zodat het aantal jongeren dat daaraan deelneemt toeneemt. Ook daarin wordt strijd en tegenwerking ervaren. Maar dit bouwen en strijden mag geen doel in zichzelf zijn. Het gaat uiteindelijk om de bouw van en de strijd voor het 'geestelijke jeruzalem.' Om de uitbreiding van het Koninkrijk van God, ook onder de jeugd van onze gemeenten. Het moet ons hierin tenslotte om de eer des Heeren gaan.

Bij al dit bouwen en strijden gaat het niet om activiteiten waarin mensen belangrijk of onmisbaar zijn. Hierbij kunnen mensen ook niet in eigen kracht slagen of winnen. Wat dat betreft geldt nog hetzelfde als bij Nehemia. Het is niet onze kracht en wijsheid waardoor het werk en de strijd tot een goed einde gebracht kunnen worden. Maar, "De God des hemels, die zal het ons doen gelukken".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen