Isaäc Ambrosius: Het zien op Jezus

fsaac Ambrosius (oorspronkelijk Ambrose) werd in 1604 geboren in Ormskirk in Engeland als zoon van een predikant. Na zijn zesjarige theologische studie werd hij in 1627 bevestigd als predikant van Castleton (Derbyshire). Van 1631 tot 1640 was hij rondreizend predikant van de koning. Daarna diende hij de gemeente van Preston. Hij overleed in 1663.

Vervolging

In Preston ontving Ambrosius ruim zijn deel van de vervolgingen van de Puriteinen en de gevolgen van de burgeroorlogen. Driemaal heeft hij gevangen gezeten en als gevolg van de vijandige houding van zijn plaatsgenoten week hij uit naar Garstang. Hij behoorde bij de ongeveer 2400 predikanten die afgezet werden op grond van hun weigering om de 'Act of Uniformity' te ondertekenen. Ambrosius was een sterke tegenstander van overheidsbemoeienis in kerkelijke zaken, en zag in de overheidsvoorschriften een streven naar een versluierd Rooms-Katbolicisme.

Werken

Zijn preken straalden een indrukwekkende ernst uit. Dat geldt ook voor al zijn andere werken en het is bekend, dat ze door velen met zegen werden gelezen.

Twee van zijn werken werden in het Nederlands vertaald. Hiervan is verreweg het bekendst: 'Looking unto jesus'. Hij schreef het boek in 1658. In 1664 werd het in onze taal vertaald. Er verschenen niet minder dan vijftien herdrukken van!

Het zien op Jezus

Het boek heeft een uitvoerige ondertitel: Een gezicht van het eeuwig Evangelie of van de zielsogen op jezus zoals Hij het grote werk van 's mensen zaligheid heeft uitgevoerd van eeuwigheid voor alle tijden, in de duistere tijd voor Zijn komst; en verder in de volheid des tijds in Zijn geboorte, leven, lijden, sterven, opstanding, hemelvaart, zitten en bidden ter rechterhand Gods, en wederkomst tot het laatste oordeel.

Het boek is voor de eerste maal in 1664 vertaald door Joannes Lampe, predikant te Obdam. De zestiende Nederlandse druk telt 912 bladzijden. Toch is het meer dan waard om van begin tot eind gelezen te worden! Hieivan wil ook de schrijver zelf ons overtuigen, als hij zich vooraf tot de lezer wendt. Hij onderscheidt in deze korte aanbeveling het voorwerp van het zien, namelijk Jezus, en de daad van het zien op Jezus. Het is verleidelijk om uit dit voorwoord nog meer te citeren, je proeft er uit, dat het hart van Ambrosius door Gods genade vervuld mocht zijn met, wat hij zelf zegt, 'een onuitsprekelijke en heerlijke blijdschap, terwijl ik bezig was met het studeren. Is er enige plicht op aarde, die de plicht der heiligen in de hemel vertoont, ik durf zeggen, dat het deze is. Ik schrijf van hetgeen ik enigermate gevoeld heb en waarvan ik nog meer hoop te gevoelen; en daarom, wie dit ook leest, ik bid u, kom en verwarm uw hart bij dit heilig vuur. Dat alle mensen in wiens handen dit boek zal komen, terstond wilden komen tot de oefening van deze Evangeliekunst, van 'het zien op Jezus'. Tenslotte geeft Ambrosius nog enkele praktische aanwijzingen om deze plicht te kunnen volbrengen, waarbij hij benadrukt dat wij het bepeinzen van één ding spoedig moe worden, tenzij dat ene alles is! Maar zegt hij dan: Christus is alles7 (Kolossensen 3 : 11)

De inhoud van het boek

Het boek bestaat uit vijf delen 1. Voorrede

2. Het zien op Jezus voor alle tijden tot de schepping

3. Het zien op jezus van de schepping tot Zijn eerste komst

4. Het zien op Jezus van Zijn eerste

komst in het vlees tot Zijn wederkomst

5. Het zien op Jezus in Zijn tweede komst

De vijf boeken zijn weer onderverdeeld in 'delen' en deze weer in 'hoofdstukken' en die tenslotte weer in 'onderdelen'.

Als je van al die 'onderverdelingen' leest, schrik je misschien. Sommige oud-vaders hadden ook de gewoonte dit toe te passen in hun preken. Dat kwam de overzichtelijkheid niet altijd ten goede. Bij Ambrosius gaat deze regel echter niet op. leder onderdeel laat zich in zekere zin als een aparte inhoud, met niet al te veel inspanning goed lezen en begrijpen. Ja, sterker, wanneer het Woord en de zaken van de eeuwigheid waarde voor je hebben, dan zal het soms moeilijk zijn om te stoppen!

Ambrosius had de gave ontvangen om boeiend te schrijven, ook over deze ernstige zaken. Hij had er iets van verstaan, dat het werk Gods eenvoudig is en zo mocht hij het ook beschrijven. Om jullie hiervan een indruk te geven, luisteren we nog even naar Ambrosius, hoe hij zijn boodschap, 'waartoe Christus hem gezonden had', eindigt:

"Zie toch op jezus! Voorwaar, Christus is genoeg om al onze gedachten, begeerten, hoop, liefde en blijdschap, of alles wat binnen of buiten ons is, te vervullen. Christus alleen omvat de gehele omloop van onze gelukzaligheid. Christus is de parel in de ruime akker van Gods Woord. Christus is het doelwit van alle schriften. Alle zaken en personen van de oude wereld zijn voorbeelden van Hem geweest. Alle profeten hebben van Hem geprofeteerd.

Alle liefde Cods is door Hem gevloeid en alle giften en genaden des Ceestes komen van Hem. Cods oog is geheel op Hem en al Zijn voornemens in hemel en op aarde lopen in Hem tezamen. Alle dingen zijn begrepen in enen Jezus Christus. Zien wij op de schepping, de gehele wereld is door Christus gemaakt. Zien wij op de Voorzienigheid, alle dingen bestaan in Christus, zij hebben van Hem hun wezen en hun welwezen. Waar kunnen wij Cod anders vinden dan in Christus? Waar kunnen wij Cod anders zien dan in deze wezenlijke en eeuwige spiegel? Christus is 'het aangezicht Cods'; Hij is het 'afschijnsel Zijner heerlijkheid en het uitgedrukte beeld Zijner zelfstandigheid'.

Op deze wijze gaat Ambrosius nog door met het voorstellen van Jezus in al Zijn heerlijkheid, deugden en majesteit. Tenslotte, bijna aan het einde van zijn boek, roept hij het als het ware uit: 'Hij is de Weg, de Waarheid en het Leven. Hij is de eer, rijkdom, schoonheid, gezondheid, vrede en zaligheid! Hij is een vergenoegend en rijk deel voor eens iegelijks ziel. Alle geestelijke zegeningen waar wij mee verrijkt zijn, zijn in en door Christus. Cod hoort onze gebeden door Christus en vergeeft ons onze zonden door Christus. Hij is de gouden spil waar al onze zaligheid om draait. O, hoe behoorden alle harten ingenomen te worden met deze Christus!

Christenen, wendt uw ogen naar de Heere; ziet en herziet telkens op Jezus. Waarom staat gij te gapen naar de beuzelingen van deze wereld, daar U zulk een Christus wordt aangeboden in het Evangelie? Kan de wereld voor U sterven? Kan de wereld U met de Vader verzoenen? Kan de wereld u helpen tot het Koninkrijk der hemelen? Celijk Christus alles in allen is, laat Hem zo zijn het volkomen voorwerp van onze begeerte, hoop, geloof, liefde en blijdschap. Laat Hem in uw gedachten 's morgens de eerste zijn en 's nachts de laatste. En tenslotte nog een woord tot U die geloof: O!, eigent uzelf in het bijzonder toe al de handelingen van Jezus Christus; gedenkt hoe Hij voor u gekomen is uit Zijn 's Vaders schoot, voor u heeft geweend en gebloed. Hoe Hij Zijn leven voor U heeft uitgestort, voor U opgevaren is in de hemel en nu aan de rechterhand Cods is en de ganse wereld regeert voor U. Hij bidt voor u en aan het einde van de wereld zal Hij wederkomen voor u en u tot Zich nemen om in alle eeuwigheid met Hem te leven. Voorwaar, indien gij zo gelooft en leeft, uw leven is troostelijk en uw dood zal zoet zijn. En, zo er enige hemel op aarde is, dan zult gij die vinden in de betrachting en oefening van deze Evangelieplicht, in het zien op Jezus!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen