Wel eens van 'de classis' gehoord?

ötructuur

Eerst iets over de structuur.

Elk kerkverband heeft een kerkelijk bestuur. Plaatselijk de kerkenraad, regionaal de classis en de particuliere synode en landelijk de generale synode. Als deze bestuurslichamen vergaderen, spreken we over mindere en meerdere vergaderingen. Niet dat de een minder of de ander meerder is, maar vanwege de samenstelling. Een classis bestaat namelijk uit (afgevaardigden van) minstens tien kerkenraden. Een particuliere synode wordt gevormd door (de afgevaardigden van) een aantal classes (meervoud) en de generale synode op zijn beurt door (de gedeputeerden van) de particuliere synodes.

Elke classis en iedere particuliere synode heeft een naam. Bijvoorbeeld: de classis Dordrecht behoort tot de particuliere synode Zuid-West.

Wil je weten onder welke classis jouw kerkenraad, jouw gemeente ressorteert en tot welke particuliere synode hij behoort, dan kun je dat vinden in het kerkelijk jaarboekje.

Vertegenwoordiging

Het is duidelijk dat een kerkenraad een gemeente vertegenwoordigt. Alle gemeenteleden kunnen niet bijeenkomen om leiding te geven aan de gemeente. Daarom is er een kerkenraad, gekozen uit en door de gemeente. Zo ook bij de classis.

Wanneer de classis vergadert, vaardigt elke kerkenraad die tot die classis behoort, twee personen af die dan namens die kerkenraad en dus namens die gemeente, vergaderen en besluiten nemen.

Heeft de gemeente een predikant, dan wordt die met een ouderling (regeerambt) afgevaardigd naar de classisvergadering. Is de gemeente vacant, dan gaan er twee ouderlingen. Bij kleine gemeenten komt het voor dat een ouderling en een diaken afgevaardigd worden. Hij treedt dan op als hulpouderling en krijgt voor een eventuele stemming 'keurstem'. Die twee ambtsdragers krijgen een lastbrief mee van de kerkenraad. Een lastbrief is het officiële document waarin staat dat beide broeders opdracht hebben om namens de kerkenraad die zij vertegenwoordigen te spreken en te handelen.

Vergadering

Een classis moet minstens tweemaal per jaar vergaderen, daartoe bijeengeroepen door een der gemeenten. Dit gebeurt bij toerbeurt. De gemeente (= de kerkenraad) die daarvoor is aangewezen, heet dan 'de roepende kerk'. De scriba van de kerkenraad, die daarmee belast wordt, stelt de agenda samen, rekening houdend met de gegevens die hij van de kerkenraden krijgt. De predikant of de consulent van de roepende kerk opent de vergadering. Na het openingswoord wordt door

de lastbrieven nagegaan of alle gemeenten wettig vertegenwoordigd zijn. Vervolgens wordt het moderamen gekozen. Moderamen is de latijnse naam voor bestuur, leiding. Het bestaat uit een preses, een assessor-preses, een scriba, een questor en een assessor. Nog meer latijnse namen, zo je ziet. De betekenis is: preses = voorzitter; scriba = secretaris; questor = penningmeester en assessor = toegevoegde. Bij toerbeurt is een predikant preses. De predikant die de volgende vergadering hoopt te leiden is de assessor-preses. De scriba en de questor worden gekozen. In de praktijk zijn dat vaak dezelfde personen van de vorige vergadering vanwege de continuïteit. Een der afgevaardigden van de roepende kerk is de assessor. Het moderamen treedt af aan het eind van de vergadering. De scriba schrijft nog de notulen en handelt eventuele zaken af. Agendapunten zijn verder: de notulen, de ingekomen en uitgegane stukken, rapporten/verslagen van andere vergaderingen of zaken, eventuele punten ter behandeling, rondvraag, verrekening van de gemaakte kosten, aanwijzing volgende roepende kerk, korte notulen en sluiting. Op de classicale vergadering voorafgaand aan de vergadering van de particuliere synode worden er afgevaardigden gekozen naar die synodale bijeenkomst. Bij elke afgevaardigde gaat het om primi en secundi. Dat betekent letterlijk: eersten en tweeden. Het houdt in dat, als een primi verhinderd is, een secundi in zijn plaats treedt.

Punt van behandeling

Als een kerkenraad iets heeft dat hij behandeld wil hebben op de classisvergadering staat dat als 'punt van behandeling' op de agenda. Dat kan een probleem zijn waarover de betreffende kerkenraad advies vraagt of een zaak waarover de classis, als meerdere vergadering, een uitspraak moet doen. Ook kan het gebeuren dat een particulier persoon het met zijn kerkenraad over een bepaald besluit of handelwijze niet eens is. Dan moet die persoon het eerst met zijn kerkenraad bespreken. Komt men niet tot overeenstemming, dan kan hij zich beroepen op de classis. Hij heeft het recht van appèl. De classis dient deze appellant te horen en zal veivolgens een besluit nemen of een advies uitbrengen. De mogelijkheid bestaat dat de appellant het ook daarmee niet eens is. Hij kan zich dan tot de particuliere synode richten. Eventueel zelfs tot de generale synode. Het komt soms ook voor dat een particulier, een kerkenraad, een classis of een particuliere synode een uitspraak of advies wil van de generale synode. Zoiets moet dan altijd via de kerkrechtelijke weg, dat wil zeggen niet rechtstreeks naar de generale synode, maar via de kerkenraad, de classis en de particuliere synode. Zaken die niet kerkrechtelijk ter tafel komen, worden niet behandeld. Alle vergaderingen zijn openbaar, maar wanneer het bij de behandeling over personen gaat, mogen alleen ambtsdragers daarbij aanwezig zijn.

Gezag

Een gemeente is in wezen autonoom, dat wil zeggen zelfstandig, onafhankelijk. Maar als een gemeente zich verbonden heeft aan een kerkverband dient hij het gezag van de meerdere vergaderingen te erkennen. Hetzelfde geldt voor de classis en de particuliere synode. Dit is nodig om als kerkverband goed te kunnen functioneren.

Approbatie

Een aparte taak is er voor de classis als een predikant het beroep naar een der classisgemeenten heeft aangenomen of als een predikant uit de classis vertrekt. In beide gevallen is approbatie (goedkeuring) van de kerkenraad en de classis nodig. Er wordt dan een classis contracta (letterlijk: samengetrokken) gevormd. Dat is een commissie die bestaat uit een aantal personen (vaak het moderamen van de laatstgehouden classis met een ambtsdrager uit de betrokken gemeente) die moet nagaan of de komst of het vertrek wettig verloopt. Dit gebeurt aan de hand van de beroepsbrief, de brief vermeldend het aannemen van het beroep, de acte van losmaking van de gemeente, de acte van ontslag van de classis, de attestatie van de verlaten gemeente. Het is dus in feite de classis die een predikant toelaat of ontslaat. Dat komt nog meer uit als een kandidaat een beroep heeft aangenomen naar een ciassisgemeente. Dan is het namelijk de classis die het peremptoir (laatste, beslissende) examen afneemt of laat afnemen en hem toelaat tot de volle bediening van Woord en sacrament.

Kerkvisitatie

Tenslotte nog iets over een taak van de classis, namelijk kerkvisitatie. Om de twee jaar of eerder wordt er door twee predikanten of een predikant en een ouderling, in opdracht van de classis, aan elke gemeente een bezoek gebracht. De visitatoren moeten nagaan of de kerkenraad zijn verplichtingen en taken die nodig zijn voor het geestelijk welzijn van de gemeente juist nakomt en uitvoert. Zij doen dat door de kerkenraadsleden vragen te stellen over alle facetten van het gemeenteleven en het controleren van de boeken van scriba en questor. De visitatie wordt vooraf in de gemeente bekendgemaakt zodat gemeenteleden zich kunnen vervoegen op die vergadering wanneer zij een probleem hebben met de kerkenraad en daarover gehoord willen worden door de visitatoren. De visitatoren hebben een adviserende stem. Het is aan de kerkenraad om besluiten te nemen.

Door God verordend

Zoals voor het maatschappelijke is ook voor het kerkelijke leven orde en tucht nodig. De handhaving daarvan ligt in handen van de genoemde bestuurscolleges. Dat is geen menselijke, maar een van God verordende instelling. Het belieft Hem de gemeenten op die wijze en door die personen te leiden. Tot eer van de Koning der Kerk en tot welzijn van de leden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen