Deelnemen aan het avondmaal in het buitenland?

Regelmatig gaan wij met vrienden op vakantie in het buitenland. Op de zondag gaan we meestal een keer naar een kerkdienst (Evangelisch Luthers) en een keer draaien we een bandje. In die Duitse kerkdienst werd de afgelopen keer het Heilig Avondmaal gevierd. Op enkele mensen na ging de hele gemeente aan. Bij ons ontstond de vraag wat nu bijbels is. Als je in je eigen gemeente aan het Heilig Avondmaal deelneemt, is het dan wel of niet juist om ook hier aan te gaan? Vanuit de gemeente gezien, zijn wij het er wel over eens dat er orde moet zijn. Dat een kerkenraad moet weten van leer en leven van de avondmaalgangers. Maar hoe is het nu persoonlijk tegenover Cod, verloochen je Hem als je wel aan kunt gaan, maar toch blijft zitten?

Kerkelijk en goddelijk recht

Om aan het Heilig Avondmaal te kunnen deelnemen, hebben we een kerkelijk recht nodig en een goddelijk recht. Een kerkelijk recht hebben we wanneer we belijdenis hebben gedaan en niet onder (enige vorm van) censuur staan. Over het hebben van een goddelijk recht gaat het in de voorbereidingspreek. Dan worden vanuit het Woord kenmerken genoemd van het ware leven der genade en ook kenmerken van hetgeen het niet is. In het stuk over de zelfbeproeving uit het avondmaalsformulier wordt op heldere wijze op deze dingen ingegaan aan de hand van wat Paulus daarover schrijft in 1 Korinthe 11.

Toestemming vragen

Wanneer wij nu buiten onze eigen gemeente aan het Heilig Avondmaal zouden willen deelnemen, kan dit alleen gebeuren met toestemming van de kerkenraad van die gemeente waar we te gast zijn. Toestemming hiertoe vragen moet vroegtijdig gebeuren, zodat de kerkenraad van die gemeente overleg kan hebben met de kerkenraad van onze thuisgemeente. De kerkenraad van de gemeente waar wij te gast zijn, moet immers op de reinheid van de tafel des Heeren kunnen toezien en moet dus nagaan of het gastlid niet onder censuur staat.

In het buitenland: heel verschillend

Wanneer we willen nadenken over aan het avondmaal deelnemen in het buitenland, moeten we om te beginnen een duidelijk onderscheid aanbrengen. Gaat het over onze zustergemeenten in Amerika of Canada, of over gemeenten in de (vroegere) zendingsgebieden, dan is er in principe dezelfde lijn die ook geldt ten aanzien van een zustergemeente in ons vaderland. Vroegtijdig moeten we ons dan bij de betreffende kerkenraad melden, zodat deze in elk geval de gelegenheid heeft eventueel contact op te nemen met de thuisgemeente. Gaat het over een andere situatie, bijvoorbeeld in Duitsland tijdens vakantie, dan ligt het allemaal niet zo eenvoudig. Met die kerken hebben wij geen officiële kerkelijke band. Allerlei vragen komen dan bovendien naar voren.

Verschil in belijdenis, ook over de avondmaalsleer

Hoe staat het met de belijdenis van die kerken? Is die belijdenis calvinistisch; stemt deze overeen met onze Drie Formulieren van Enigheid? Hoe is hun kerkelijke praktijk aangaande leer en leven? Hoe is hun avondmaalsopvatting? Wat onze Heidelbergse Catechismus over het avondmaal leert, is anders dan wat de luthersen daarover leren. Toen wij belijdenis deden, hebben we beloofd bij deze leer in leven en sterven standvastig te zullen blijven. Dat moeten we dus ook doen als we op vakantie zijn in Duitsland. Toen we belijdenis deden, hebben we voor het aangezicht des Heeren deze leer (waarvan de avondmaalsopvatting een wezenlijk onderdeel is) beleden als overeenkomend met de Heilige Schrift. Nu moeten we niet als we in het buitenland zijn op wezenlijke punten van de leer ineens een stuk gemakkelijker worden. Dat is toch niet eerlijk voor het aangezicht van de Heere. Aan de voorbereidingspreek ga ik verder maar voorbij. En ook aan het punt uit het avondmaalsformulier aangaande de geestelijke eenheid van de avondmaalgangers onderling in de praktijk van het leven.

Niet anderen veroordelen; wel zelf eerlijk zijn

De genoemde vraagpunten lijken mij voldoende zwaarwegend om afwijzend te staan tegenover deelname aan het avondmaal tijdens vakantie in bijvoorbeeld Duitsland. Dat betekent niet dat wij over anderen oordelen, of avondmaalgangers in het buitenland zouden miskennen. Maar het betekent wel dat wij onze eigen belijdenis voluit ernstig nemen en daar op volwassen wijze in de teerheid van de vreze Gods mee om gaan. We kunnen immers niet in oprechtheid voor het aangezicht van de Heere thuis een belijdenis helder verwoorden en met volle overtuiging aanhangen en uitdragen en tijdens vakantie deze ineens terzijde stellen. De vrees dat wij dan tijdens die vakantiezondag de inzetting van de Heere zouden verachten, lijkt mij niet terecht. Dat staat of valt niet met het eenmalig incidenteel deelnemen aan het avondmaal op een vakantieplaats waar wij "toevallig' aanwezig zijn. Maar dat zal juist blijken in het door de Heere aan ons toebetrouwde pand in leer en kerkelijk leven getrouw en in liefde te bewaren. Dat is een opdracht voor heel het jaar en heel ons leven. Laten wij de zegen des Heeren in de teerheid van Zijn vreze en in de ordelijke weg van het kerkelijke leven verwachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen