Uw wil geschiede, gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde

Welke is de derde bede? "Uw wil geschiede, gelijk in den hemel, alzo ook op de aarde." Dat is: geef dat wij en alle mensen onzen eigen wil verzaken, en Uw wil, die alleen goed is, zonder enig tegenspreken gehoorzaam zijn; opdat alzo een iegelijk zijn ambt en beroep zo gewilliglijk en getrouwelijk moge bedienen en uitvoeren, als de engelen in den hemel doen.

Wat wordt bedoeld met 'de wil van God' in het algemeen?

Gods wil is één van Zijn eigenschappen. Zoals de Heere heilig is, goedertieren en barmhartig, zo heeft Hij ook een wil. Zijn wil wordt ook wel Zijn welbehagen, raad of besluit genoemd. In Efeze 1: 11 lezen we dat de Heere alle dingen werkt naar de raad van Zijn wil. Wat de Heere besloten heeft, wil Hij ook en wat Hij wil, doet Hij ook. Er wordt wel onderscheid gemaakt in Gods geopenbaarde wil ('de wil des bevels') en Zijn verborgen wil ('de wil des besluits'), maar toch gaat het over dezelfde wil. Net als wij van de zon maar een klein stukje kunnen zien, kunnen we ook Gods wil niet helemaal overzien. 'De verborgen dingen zijn voor den HEERE onzen God, maar de geopenbaarde zijn voor ons en voor onze kinderen' (Deuteronomium 29: 29).

De Heere voert Zijn wil altijd uit. Waarom is deze bede dan eigenlijk nog nodig?

De Heere is niet van ons afhankelijk, dus voor Hem hoeven we dit ook niet te bidden, maar voor onszelf. Het betekent: Heere, geef dat wij Uw wil mogen leren kennen en begrijpen en dat we die gehoorzamen, dat we gaan willen wat U wilt en Uw bevel gaan doen.

Dit hebben we zo nodig omdat wij, die in het paradijs Gods wil kenden, ons willens en wetens van God hebben afgekeerd. En nu zijn wij eigenwillige mensen geworden. Onze wil is verdorven. Tegenover God is er alleen nog maar onwil en daarom hebben we vernieuwing en dit gebed nodig om Gods wil te verstaan en te gehoorzamen.

Hoe kunnen wij Gods wil kennen?

Als je dit gebed bidt, spreek je het verlangen uit om Gods wil te kennen. En omdat Hij Zijn wil in Zijn Woord openbaart, moet je dat onderzoeken. Bij 'Leer mij naar Uw wil te handelen' hoort ook: 'Ik zal dan in Uw waarheid (dat is Uw Woord) wandelen'. Dan zit je in de kerk en je bidt: 'Heere, mag ik het horen'. Je zoekt in de preek, op de catechisatie, in een gesprek met ouders en ambtsdragers naar wat Gods wil is, namelijk dat wij Zijn geboden doen, Hem liefhebben, voor Hem leven en aan onze naasten dienstbaar zijn. Calvijn zegt het heel kernachtig: 'Ik breng mijn geboeide geest ten offer'.

Saulus van Tarsen dacht dat hij Gods wil deed en hij vervolgde Gods gemeente. Dat is nu onze blindheid en dwaasheid: we kunnen denken dat we Gods wil doen en we zitten helemaal mis. In de ontmoeting met de Heere onderweg naar Damaskus gaan Saulus' ogen pas open. Dan bidt hij: 'Heere, wat wilt Gij dat ik doen zal?' Daarmee belijdt hij dat hij het altijd mis heeft gehad en dat de Heere altijd gelijk heeft. Dat is een gebed tegen jezelf in. Daarop moet Saulus eerst naar Damascus om te wachten op Ananias. Dat leert afhankelijkheid. Op Zijn tijd en wijze antwoordt de Heere dus, onverdiend, door Zijn knechten, door Zijn Woord en ook in de weg van Zijn voorzienigheid.

In het leven van veel Bijbelheiligen is het duidelijk dat ze Gods wil volgden, zoals Abraham, Mozes en de discipelen. Maar als je nu geen speciale opdracht van de Heere krijgt, hoe kun je dan Gods wil in je leven gehoorzamen of tegenstaan?

Van nature doen we niet anders dan tegen Gods wil ingaan. Onze wil is een slaaf van de zonde en moet vernieuwd worden, zodat onwilligen gewillig worden. Dat is vrucht van het werk van Christus.

De Heere Jezus zegt dat het Zijn spijze is om de wil van Zijn Vader te doen en wij hebben nodig te leren eten van de spijs van Christus. Dan bidden we met ons hart: 'Uw wil geschiede'. De Catechismus zegt ook: 'Geef dat wij onze wil verzaken ...', dat is: 'Heere, geef dat mijn wil eronder komt en Uw wil boven komt in mijn leven'. Dat vraagt om bekering en geloof, waardoor we een nieuwe gehoorzaamheid krijgen. Het doen van Gods wil en het volgen van Hem kan duidelijk of minder duidelijk uitkomen. Mozes gaf zijn carrière en zijn hele toekomst prijs. Toen Abraham op reis ging en de discipelen geroepen werden om vissers der mensen te worden, wisten ze niet waar de weg heenging. Maar dit wisten ze wel: dat de Heere voorop zou gaan en dat het goed is om Hem te volgen.

De Heere Jezus deed altijd de wil van Zijn Vader. Toch bad Hij tot driemaal toe of de drinkbeker aan Hem mocht voorbijgaan als het mogelijk was, maar dat bovenal Gods wil geschiedde. Is het zo moeilijk om te willen wat de Heere wil?

De Heere Jezus was waarachtig Mens. Hij heeft, behalve de zonde, ons vlees en bloed aangenomen. Als in Gethsémané het lijden zó op Hem afkomt, dan wordt Zijn benauwdheid doodsbenauwdheid. Als mens moet Hij de lijdensweg gaan, terwijl de dood de klauwen naar Hem uitstrekt.

Dan vraagt de Borg of dat nu Gods weg is, of Hij dit wil. 'Vader, indien het mogelijk is, laat dezen drinkbeker van Mij voorbijgaan; doch niet gelijk Ik wil, maar gelijk Gij wilt.' En intussen slapen de discipelen. Wat zij hadden moeten bidden, bidt Hij als hun Borg. Hij doorworstelt de strijd voor hen. Hij wordt het volmaakt eens met de wil van de Vader. Als zondaren niet op een andere manier zalig kunnen worden, zal Ik de drinkbeker drinken. Gethsémané leert ons dus hoe moeilijk dit gebed is en dat wij het alleen kunnen bidden om Jezus' wil.

Als je voor een belangrijke keuze staat, bijvoorbeeld rond studie en beroep en je wilt niet je eigen weg gaan, hoe weet je dan wat de Heere wil?

Sommige jonge mensen weten al vanaf hun kinderjaren wat ze willen (let op dat 'willen') worden, of degenen die je goed kennen vullen dat zo'n beetje voor je in of je volgt je vader op. Wat jij en anderen willen, mag een plaats hebben. Maar ook en bovenal moet je vragen: 'wat wil de Heere?'. Dat mag je in het gebed aan Hem voorleggen. Zijn wil geschiedt ook in welk beroep en welke vriend of vriendin je kiest. Als je een keuze met de Heere wilt doen, mag je kijken naar de gaven en talenten die je van Hem gekregen hebt, wat en wie bij je past, welke wegen de Heere voor je opent. Gebruik dus je eigen verantwoordelijkheid, maar neem je beslissingen wel voor Gods aangezicht. Ik sprak een predikant in Nigeria over een ingrijpende beslissing en die vroeg: "Heb je het groene licht van de Heere?" Daar moet je op wachten, want zonder dat kun je niet verder. 

Soms kom je er later achter dat de Heere iets anders wil dan wat jij gekozen hebt en dan moet je bijvoorbeeld omscholen. Hoewel zo'n weg heel moeilijk kan zijn, hoop ik dat je later, als je terugkijkt, mag zeggen: 'Heere, U hebt het toch goed gedaan, want het was niet voor niets'.

Mag je om een teken vragen als je geen duidelijk antwoord krijgt?

Ik denk wel dat het mag. De dichter van Psalm 86 vraagt ook: 'Doe een teken mij ten goede', maar je moet er voorzichtig mee zijn. Wij verwachten zo snel iets heel bijzonders, terwijl er al veel meer tekenen zijn dan wij denken: Gods Woord, de prediking, de sacramenten, de zon en de maan, de boog in de wolken! Hoe vaak zijn die tekenen er en wij zien ze niet, terwijl de Heere er wel iets mee wil zeggen. Let daar eerst maar eens op en doe er je winst mee.

Je kunt ook naar een teken verlangen omdat je de Heere eigenlijk voor je wilt laten beslissen, zodat jij er vanaf bent. Toch hebben we daarin onze eigen verantwoordelijkheid.

Als de Heere een tijd lang geen licht geeft over een keuze die je moet maken en je op Gods tijd moet wachten, valt dat niet mee. Dan wil je wel vragen: 'Heere, geeft U toch een teken, zodat ik het nu weet', maar juist dat wachten kan Gods wil zijn om jou iets te leren. En ook dan moet Zijn wil geschieden. Dat kunnen wij wel eens vergeten.

Als Gods wil geschieden moet, mogen wij dan nog bidden om dingen die wij graag willen?

De Catechismus wijst erop dat we eerst om de geestelijke en dan om de lichamelijke nooddruft vragen. De Heere Jezus leert bidden om de dingen die we nodig hebben, zoals ons dagelijks brood, maar daaraan vooraf gaat: 'Uw wil geschiede'. Ook mijn dagelijkse behoefte staat onder de beheersing van het geschieden van Zijn wil. Wat kan het moeilijk zijn om vanuit de binnenkamer, waar je bidt om Gods wil en jouw dagelijks brood, in de praktijk van elke dag tevreden te zijn met wat de Heere geeft èn niet geeft. Als de Heere anders wil, kan het een strijd zijn om te buigen onder Zijn wil en zonder tegenspreken gehoorzaam te zijn. Als je hard gewerkt hebt voor je diploma en toch gezakt bent, of bij ongeneeslijke ziekte in het gezin of in je leven... Om dan onderworpen te kunnen zijn, moeten we aan de voeten van de Heere Jezus een plaats zoeken.

Wat betekent het 'verzaken van onze eigen wil' in het leven van een jongere?

Verzaken is eigenlijk: verloochenen, afzetten, afzweren. Als een volk zijn koning verzaakt, is dat een plechtige handeling, waarbij een band verbroken wordt. Daarover gaat het hier: dat wij de macht in ons leven afzweren, namelijk het zondige dat over ons heerst. Onze wil moet in toom gehouden worden en dat kan niet met lieve woordjes. De Bijbel noemt dit het kruisigen van je vlees. Dan moet er nog wel wat weggesneden worden! Dat is de strijd in het leven van de gelovige en ik hoop ook de strijd voor jongeren. Omdat het vaak zo persoonlijk is, vind ik het moeilijk om hierbij een bepaald geval te noemen. Je moet de dag met die strijd beginnen en alles moet ervan doortrokken zijn.

Hier staat echter geen punt. Er staat veel tegenover deze strijd, namelijk de troost die de Catechismus in Zondag 1 noemt: dat ik niet meer van mijzelf, maar van een Ander ben en dat Hij over mij regeert. Zonder Zijn wil valt er geen haar van mijn hoofd. Gelukkig hoef ik dus niet zelf alles te bepalen.

'... gelijk in de hemel, alzo ook op de aarde'. De Catechismus noemt hierbij de gewilligheid en getrouwheid van de engelen in de hemel als voorbeeld voor ons. Hoe moet Gods wil in onze studie en ons beroep gestalte krijgen?

In de hemel zijn niet alleen de engelen ons tot voorbeeld, maar ook Christus Zelf als de grote Engel des verbonds. Want vergeet niet dat Hij het grootste deel van Zijn leven op aarde in de werkplaats van Jozef was en daar de dingen Zijns Vaders deed. Daarin is Hij ons voorbeeld hoe je ook in je gewone dagelijkse leven de wil van God moet doen.

We moeten het alzo uit de derde bede ernstig nemen en ons eigen leven vergelijken met de hemel. Daarbij ligt het verschil misschien niet in wàt je doet, maar hoe je het doet en voor wie. Abraham en Lot hadden hetzelfde werk, ze waren beiden grote veehouders en hadden heel wat te 'managen'. Toch had de één zelf gekozen en hij kwam in Sodom terecht, maar de ander liet het aan de Heere over en had een altaar bij zijn tent. De vraag is of wij op school, in ons beroep, of werkeloos, gehandicapt, getrouwd, alleenstaand, hoe en waar dan ook, de vergelijking met de hemel aankunnen. We zijn vaak zo aardsgezind en bezig met onszelf. Kunnen wij zeggen, al brengen we er niets van terecht: 'Het willen is wel bij mij'? En: 'U weet alle dingen, U weet dat ik U liefheb'?

Voordat wij dominee Harinck hartelijk bedanken voor dit vraaggesprek, wil hij ons afrondend wijzen op de grote Voorbidder.

De discipelen gingen naar de Heere Jezus en vroegen: 'Heere, leer ons bidden'. Mogen wij zo met hen meegaan en vragen: 'Heere, leer ons bidden: Uw wil geschiede'. Bidden is de Heere aanroepen en dat kunnen we nooit in eigen kracht. Maar bidden we niet juist daarom?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen