''Ik kan nooit fout zitten''

Eén miljoen pond per jaar, een slordige twee miljoen euro: het salaris van Jonathan Cainer, verbonden aan de Daily Mail, een Engelse krant. Niet voor niets: Cainer zorgde in z'n uppie voor een extra verkoop van maar liefst 100.000 nummers per dag. Niet met 'hot news' of interessante artikelen, maar met zijn 'Sterrenrubriek voor het nieuwe jaar'. Horoscopen: door niemand geloofd, door bijna iedereen gelezen.

De populariteit van horoscopen is enorm. Vandaar dat vrijwel ieder tijdschrift of krant - of dat nu de Fancy, Metro, Spits, Privé of de Libelle is - een horoscopenrubriek heeft. Sommige bladen, zoals de Girlzi, hebben zelfs twee horoscooprubrieken: 'jouw horoscoop' en 'zijn horoscoop'.

!n de meeste jongerenbladen gaan de horoscopen vooral in op de liefde en seksualiteit. Zo heeft de Fancy bij ieder sterrenbeeld een paar zinnen over 'love' en nog iets over 'thuis en school'.

"Een onvergetelijke maand" belooft bijvoorbeeld de Fancy. "Jouw originaliteit grenst aan het geniale en daar gooi jij hoge ogen mee. Net als met je verdraagzaamheid, je gevoel voor humor en je intelligentie. Jij bent oprecht geïnteresseerd in anderen, maar je kunt je ook prima in je uppie vermaken. Je hebt in ieder geval niets te klagen over een gebrek aan populariteit." Typisch een citaat uit een horoscoop. Inspelend op onderbuikgevoelens. Wie wil niet graag origineel, geniaal, verdraagzaam, humoristisch, intelligent en populair zijn?

Hitkrant en Fancy

Misschien zijn horoscopen en andere voorspellingen mede daarom al eeuwenoud. A! in het bijbelboek Leviticus wordt melding gemaakt van 'guichelarij'. En in het boek Daniël is sprake van 'tovenaars', 'sterrenkijkers', 'guichelaars' en 'Chaldeeën'. Ook de 'wijzen uit het Oosten' waren mogelijk zulke sterrenkijkers of astrologen: 'magoi apoanatolon', 'magiërs uit het Oosten' volgens de Griekse grondtekst. Het lijkt er op dat deze wijzen afkomstig waren uitfviesopothamië of Perzië. Landen, waar veel priestergeleerden waren gespecialiseerd in onder andere astronomie, astrologie, toekomstvoorspef-"ngen magie.

Astrologen - niet te verwarren met astronomen of astronauten - zeggen zich bezig te houden met een serieuze wetenschap'. Tussen de sterren en planeten - de macrokosmos - en de mens - ae microkosmos-zou een verband estaan: de hemellichamen beïnvfoed-J^ensen en het lot van de mens °rdt bepaald door de loop van de /ren 0f ieder geval: bekend m s «naakt door de stand van de sterren, menen astrologen op basis van de standen van sterren en planeten voorspellingen te kunnen doen, die vaak in horoscopen of almanakken worden opgeschreven.

In dat 'horoscoop trekken' speelt de zogenaamde 'Dierenriem' een belangrijke rol in. Die riem is een onderverdeling van de sterrenhemel in 12 vakken: Ram, Stier, Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaai, Schorpioen, Schutter, Steenbok, Waterman en Vissen. Afhankelijk van iemands geboortedatum 'is' hij een Stier, Maagd of Steenbok. Iemand die geboren is tussen 22 mei en 21 juni 'is' bijvoorbeeld een Tweeling.

Voor de Steenbok levert een stapel tijdschriften, gekocht in één week, afwisselende voorspellingen op. Terwijl de sterren volgens de Hitkrant-Uoroscoop "een spannende week" op relatiegebied voorspellen, heeft die van de Fancy het over "de veranderingen zullen niet wereldschokkend zijn en in grote lijnen blijft het zoals het was." Hoe kan dat?

"Dag mijnheer"

Een belrondje langs astrologen levert in eerste instantie geen antwoord op. De schrijfster van de horoscopen in Fancy, een blad voor "meiden die alles willen weten", en Flair wil niets weten van een interview. "Ik weet voldoende van het gereformeerde geloof. U vindt het toch allemaal van de duivel. En ik heb een gevoel welke richting het opgaat, want ik kan me niet voorstellen dat u tegen uw lezers zegt: 'Lees het maar eens.' Als u wat aanhaalt uit de Bijbel, dat is prima, maar ik heb er geen zin

Veel wil ze niet kwijt. "Ja, ik ben astroloog. En geen redactielid dat verhaaltjes schrijft. Dat doe ik serieus. Ik doe daar echt mijn best op. Dag mijnheer."

Frans van der Beek, die in Girlz! de horoscopen vult, is echter spraakzamer. "Ik ben geen officieel astroloog of wichelaar, maar freelance redactie-lid. Ik heb een computerprogramma en interpreteer ik zelf. Er zijn tegenwoordig computerprogramma's die vertellen hoe de stand van de sterren is cn wat je daaruit mag afleiden. Dan is het een kwestie van daar iets leuks van maken. Het is entertainment: Mensen lezen het alleen om te vermaken. Tenminste, dat denk ik."

Commentaar krijgt hij nooit. "Dat komt waarschijnlijk doordat mensen het als entertainment zien. En het is natuurlijk erg algemeen. Ik probeer m'n stukjes motiverend te maken. Positief te denken. Mensen een hart onder de riem te steken. Ik heb niet veel zin om mensen chagrijnig te maken. Bovendien gelden specifieke voorspellingen individueel. Dat is nooit voor grote groep lezers te bepalen. De sterren kunnen zo staan dat een bepaalde periode lastiger is, maar dat is nauwelijks te benoemen."

Van der Beek geeft toe dat zijn voorspellingen vaag zijn. "Het is heel compact en algemeen, het zijn heel grote schetsen. Mijn voorspellingen zijn zo vaag datje daar moeilijk van kan zeggen dat het wel of niet uitkomt. Ik kan nooit fout zitten."

'Natte vingerwerk'

De uitspraken van de G/r/z.'-astroloog kloppen aardig met een onderzoek dat in 1982 werd gedaan. Dr. Shawn Carlson van de Universiteit van Californië in Berkeley testte de theorie van 'natale astrologie': het verband tussen de stand van de planeten, de zon en de maan op het moment van iemands geboorte en de verdere levensloop. Bij dit experiment werden willekeurige personen uitgekozen, die een persoonlijkheidskaart kregen en de sterrenkaart uit moesten zoeken. De belangrijkste astrologen kregen ook de geboortedatum van deze mensen op en deden zelf een voorspelling. De resultaten kwamen dicht bij de situatie die zich had voorgedaan wanneer de toekomst had moeien worden voorspeld op grond van nattevingerwerk.

Dr. Carison zei: "Hoewel we met de beste astrologen werkten, hoewel zij hun goedkeuring hechtten aan de opzet van het experiment en minimaal 50 procent nauwkeurigheid voorspelden, kwam de sterrenkunde niet tot betrouwbaarder resultaten dan bij pure duimzuigerij. Toen de voorspellingen van de astrologen dubbelblind werden getest, bleken ze niette kloppen."

Toch lijken 'voorspellingen' soms uitte komen. Eén opvallend succes telt dan vaak meer dan duizend onopvallende mislukkingen... Horoscopen hebben bovendien vaak opvallend weinig negatief nieuws te brengen. En waar in een krant is de lezer de held?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen