Samen, samen , samen,

"Samen, samen, samen." Hij kan het niet vaak genoeg zeggen. Daarin ligt het wezen van het huwelijk. In een gesprek met ds. GJ. van Aalst komen de positieve kanten naar voren van het huwelijk zoals de Schepper dat in het paradijs bedoeld heeft. "We moeten ons geen karikaturen laten aanpraten. Wij strijden niet voor traditionele rolpatronen, maar voor het laten doorklinken van de Schrift."

Ds. Van Aalst: "Jullie hebben mij gevraagd om als predikant iets over het huwelijk te zeggen. Biologisch en psychologisch is er genoeg voorlichting over het huwelijk te vinden. Maar ook theologische 'voorlichting' is nodig: de Schrift heeft hier veel en veel moois over te zeggen. Het huwelijksformulier is hierbij een geweldig hulpmiddel: het biedt in kort bestek een bijbelse huwelijksethiek, waarin de kerk al 450 jaar eerbiedig luistert naar de Schrift." Ds.

Van Aalst heeft dit formulier in zijn geheel besproken in een boekje voor jongeren: Waar liefde woont. Ons h uwelijksform ulier.

Waar komt uw betrokkenheid op dit onderwerp uit voort?

" Naast het veie goede van de Heere in ons eigen huwelijk, wil ik noemen dat ik voor het eerst geboeid werd door het huwelijksformulier, toen ik een eerstejaarskring van de CSFR in Amsterdam leidde en we dit met elkaar doornamen. Vervolgens kreeg ik als schooldecaan te maken met vragen rond beroepskeuze, levensinvulling, huwelijk en hoe dat mannelijk en vrouwelijk gestalte moet krijgen. Ten derde werd ik, toen ik voorzitter was van wat nu het Deputaatschap Diaconale en Maatschappelijke Zorg (DMZ) heet, op een intense manier geconfronteerd met de noodvragen van huwelijk en gezin, wat een grootstempel op mij gedrukt heeft. En tenslotte voel ik mij vanuit het pastoraat gedrongen om de zorgen die je met je meedraagt, op een positieve manier naar jongelui uit te dragen, wanneer die nog geen 'verleden' hebben of zorgen vanwege het huwelijk.

Het is mijn doelstelling geweest en dat heeft de Generale Synode mij gevraagd, om in mijn boekje Waar liefde woont het huwelijksformulier samen met jonge mensen te lezen. Het formulier spreekt de Schrift na. Daarbij gaat het erom wat de Heere wil én wat Hij wil geven waar het ons ontbreekt.

Het is toch ondenkbaar datje een formulier ondertekent zonder dat je het gelezen hebt! De kerk is medeverantwoordelijk voor het huwelijk, zodat jonge mensen weten waar ze 'ja' op zeggen! Daar zijn ze op aanspreekbaar, dat mag hun geweten vormen en hun relatie sturen. Dit is echt het minste wat de kerk mag vragen als voorbereiding op de kerkelijke huwelijksbevestiging."

Wat is eigenlijk huwelijk? hei doei van hst

"Als we het bij het formulier houden, is dat: samen in alles, de kinderzegen, de seksualiteit. Het eerste doel wordt ons in Genesis 2 voorgehouden: samen voor de tijd en voor de eeuwigheid. Dat 'samen' kun je nooit genoeg benadrukken. Die twee waren, zullen tot één vlees zijn. Dit wordt vaak direct seksueel ingekleurd, maar wijst op de totale levenseenheid. Individualisme en egoïsme zijn een bom onder het bijbelse huwelijk en strijdig met het 'samen'.

Het tweede doel, direct aan het eerste verbonden, staat in Genesis 1. Mannelijk en vrouwelijk schiep Hij hen en daarop volgt: Weest vruchtbaar en vermenigvuldigt. Het derde doel, de seksualiteit, is de beleving van het in liefde één zijn, na het verlaten van vader en moeder.

Dit alles houdt bovenal liefdevolle kameraadschappelijkheid in. Hartstochtkan doven, maar jonge mensen moeten beseffen dat het zo belangrijk is om één te zijn in de meest elementaire vragen; samen alles voor de tijd en alles voor ue eeuwigheid zoeken. De ander is er niet tot meerdere ontplooiing van mij, maar ik voor die van haar (of hem). Als je niet bereid bent er altijd voor de ander te zijn, weet ik maar één oplossing en dat is: niet trouwen. Eén zijn betekent ook dat je open bent over de eeuwige dingen en je kwetsbaar moet durven opstellen: toon je gevoelens, deel je zorgen en zorgjes. Dat moet ik misschien vooral tegen de jongens zeggen."

Bent u niet te idealistisch?

"De norm is niet wat haalbaar en voorstelbaar is, maar wat God wil. De Bijbel is niet onrealistisch. Zo'n huwelijk is nastrevenswaardig, met de hulp des Heeren. Het voortdurende gebed om de Heilige Geest is dan ook onmisbaar. "

Wat maakt hei huwelijk anders dan andere samenlevingsvormen?

"De-vrijwillige belofte van levenslange liefde en trouw, met officiële getuigen. Dus niet geslachtsgemeenschap alleen. De opvatting dat een stel dat met elkaar naar bed is geweest, voor God al getrouwd is, is heidens. Genesis 2:24 spreekt eerst over het verlaten van vader en moeder, een officiële daad. Of je nu naar het stadhuis, naar het stamhoofd of naar grootvader gaat, elke cultuur, hoe primitief ook, kent een maatschappelijke erkenning en bescherming van het huwelijk. Een man zal zijn vader en zijn moeder verlaten en zijn vrouw, dat is zijn wettige, erkende vrouw aanhangen. Dit aanhangen of aankleven is de tweede fase, het element van trouw, van 'samen'.

Totdat de dood scheidt. En die twee zullen tot één vlees zijn, in alles samen. Zo zegt de Schepper het. Je gaat van de ordening van het vijfde gebod, je ouders, over in die van het zevende gebod. Dat is meer dan een 'boterbriefje' halen: er verandert echt veel in je leven."

Wat maakt een huwelijk iot een christelijk huwelijk?

"Allereerst de eerste belofte tijdens de huwelijksdienstom 'in deze heilige staat alzo te leven' en dus daadwerkelijk een christelijk leven te leiden, volgens de richtlijnen die de bijbel voorriet huwelijk voorschrijft. Maarten diepste is een christelijk huwelijk een huwelijk waarin Christus in hart en leven wordt benodigdreen huwelijk in de Heere."

Wat maakt de verkeringstijd tot een goede voorbereidingstijd op het huwelijk?

"Vaak is het begin van scheefgroei te vinden in de verkeringstijd. Een goede verkeringstijd is dan ook van wezenlijk belang voor een goed huwelijk en speciaal de eerste en de laatste periode van de verkeringstijd.

Ik zou vier zaken willen noemen die in verkeringstijd onmisbaar zijn. Ten eerste openheid in tijdelijke en eeuwige dingen, die is van groot belang binnen een goede relatie. Je moet leren praten over je vragen en gevoelens.

En wanneer dat niet lukt, schrijf elkaar dan. Ten tweede opofferingsgezindheid, een begrip dat we tegenwoordig maar weinig tegenkomen: zelfontplooiing lijkt veel belangrijker dan zelfverloochening. Het gaat hierbij echter om de bereidheid jezelf op te offeren, als levenshouding. Ware liefde zoekt tenslotte zichzelf niet, staat in 1 Korinthe 13! Ten

derde eenheid in de eeuwige dingen. Daaruit vloeit de kerkelijke eenheid voort en niet andersom. Samen bidden zal samenbinden. En tenslotte het verschil weten tussen liefde en hartstocht. Hartstocht is op zich niet verkeerd, maar van voorbijgaande aard. Daarnaast is de hartstocht vooral gericht op de bevrediging van de eigen behoeften. Ware liefde wacht met geslachtsgemeenschap, hartstocht niet. Wachten is tegelijk ook een oefenschool in openheid, opoffering en eenheid."

Wat moet je doan als je in je verkering zulke grote verschillen tegenkomt, dat er geen eenheid is?

"Je moet daar veei over praten. Is er bereidheid om naar elkaar te luisteren? Is er een basis om elkaar te vinden? Is er vertrouwen in de uiteindelijke richting die je samen opmoet? Het is ook belangrijk dat je niet te jong bent, maar dat je voor jezelf wat helderheid hebt in een heleboel vragen, zodat je de ander niet meesleept in je eigen onzekerheden. Je moet vooral eerlijk zijn en het uitmaken als het niet gaat."

Wat krijgt een bruidspaar huwelijksdienst mee? in zijn

"Een Bijbel. Het is een tastbare wens dat het Woord de gids van het bruidspaar mag zijn. Daarnaast krijgt het bruidspaar een drieërlei zegenwens voor het huwelijk mee met betrekking tot levensbeginsel, levensroeping en levensgenade. In de huwelijksdienst wordt ook met en voor het bruidspaar gebeden om de werking van de Geest"

Wat betekent het in onze tijd dat ds man hei hoofd van de vrouw is: "hem noemende haar heer"?

"Het is belangrijk om te onthouden dat het hier gaat over een orde die naar Gods Woord is en die dus geldt voor alle tijden, ook voor de onze. Als je ter discussie stelt of de man het hoofd van de vrouw is, zoals Efeze 5 zegt, stel je expliciet het gezag van de Heilige Schrift ter discussie.

De woorden uit 1 Petrus 3, waar staat dat Sara Abraham gehoorzaam is geweest, hem noemende heer - niet: haar heer-, betekent niet dat de vrouw haar man met 'meneer' moet aanspreken. Het betekent veel meer dat de man hulpvaardig en hoffelijk is en dat hij een vent is die weet wat hij wil. Als we deze accenten leggen en niet direct afgaan op de klank van de woorden, zien we hoe mooi de Bijbelse orde is. Als wij deze orde uit het huwelijksformulier wegvegen, halen we niet slechts iets traditioneels weg, maar wezenlijke elementen van wat de Schrift over het huwelijk zegt. Tot ons welzijn!

In Efeze 5:32 wordt nog een andere lijn getrokken: eze verborgenheid is groot; doch ik zeg dit, ziende op Christus en de gemeente. Deze woorden willen iedere jongen en man oproepen zich te spiegelen aan het Hoofd van de kerk. Dat heeft niets te maken met tirannie of de baas zijn. We denken daarbij aan enkele regels uit het huwelijksformulier, waar staat: Eerstelijk zult gij, man, weten dat God u gezet heeft tot een hoofd der vrouw, opdat gij haar naar uw vermogen verstandiglijk leidende, zoudt onderwijzen, troosten en beschermen, gelijk het hoofd het lichaam regeert, ja gelijk Christus het

Hoofd, de Wijsheid, de Troost en de Bijstand Zijner gemeente is.' Deze zin geeft de man de vrijmoedigheid om, ondanks alle vragen of hij dat wel kan, te zien dat er hulp is bij de Grote Onderwijzer. Om Jezus' wil. Je kunt eigenlijk pas een goede man zijn voor je vrouw en andersom, als je de Heere vreest.

De vrouw mag zich afvragen wat de bruid van Christus allemaal aan haar Bruidegom tc danken heeft: heel haar leven, alles wat ze heeft en is. Als je iets van de afhankelijkheid van de Heere Jezus kent, zal dat ook in de relatie met je man naar voren komen. Dan hoefje geen doetje te zijn; godvrezende vrouwen uit de Bijbel vreesden God en waren hun mannen onderdanig.

Moet de taakverdeling in het gezin 'traditioneel' zijn: dat de man de kostwinner is en de vrouw voor het huishouden en (grotendeels) voor de opvoeding zorgt, of zijn er andere verdelingen denkbaar?

"We moeten ons geen karikaturen laten aanpraten. Wij strijden niet voor het handhaven van een traditioneel rolpatroon, maar voor het laten doorklinken van de Schrift. Het eerste huwelijksdoel is: samen. Als de man de benen op tafel legt en commandeert, of het te druk heeft om thuis te zijn, is dat dus duidelijk niet de bedoeling van de Schrift. Als een hulpe tegenover elkaar, als twee handen. Samen aanvoelen, werken, handen vouwen geldt voor heel het leven. In het formulier wordt duidelijk op grond van Gods Woord aangegeven dat de primaire verantwoordelijkheid van de man ligt in zijn beroep en het verwerven van een inkomen: 'En naardien het Gods bevel is dat de man in het zweet zijns aanschijns brood zal eten, zo zult gij ook getrouwelijk en naarstiglijk in uw goddelijk beroep arbeiden, opdat gij uw huisgezin met God en met ere moogt onderhouden, en ook daarenboven iets hebt om de nooddruftigen mede te delen.' De primaire verantwoordelijkheid van de vrouw ligt op grond van hetzelfde Woord volgens het formulier in het huishouden: 'Gij zult ook uw man in alle goede en oprechte dingen behulpzaam zijn, op uw huishouding goede acht hebben, en in alle ingetogenheid en eerbaarheid, zonder wereldlijke pracht, wandelen, opdat gij anderen een goed voorbeeld van zedigheid moogt geven.'

In onze tijd wordt hier graag een karikatuur van gemaakt en dat hangt samen met de visie op de gezinsvorming, wat ik blijf noemen', de kinderzegen. Dat vraagt van jonge mensen geestelijke weerbaarheid om daarin gewetensvol hun eigen weg te zoeken. Kun je de waarde van de geborgenheid van het gezin ooit overwaarderen? De eerste jaren is de sfeer in het gezin cruciaal voor de ontwikkeling van een kind. Ademt dat geborgenheid, rust en eerbied voor de Heere? Daar mogen we zegen van verwachten. Of wordt er gejaagd, draait het om geld en om de eigen belangen van de twee 'partners'? Laten we waakzaam zijn in een tijd van individualisme en materialisme. Want we worden onmerkbaar meegesleept.

Het opvoeden van kinderen levert misschien financieel gezien minder op, maar het is wel een weg waar Gods zegen op rust. Bovendien is het een investering voor de rest van het leven van het kind. Waar zijn de vrouwen als Sara, Hanna en Monica, de moeder van Augustinus, die voor hun kinderen bidden? Dan komen er ook Samuëls.

Dit sluit niet uit dat ik het een goede zaak vind als meisjes zorg dragen voor een afgeronde opleiding. Een houding van: 'Ik ga toch trouwen, dus...' is daarbij onjuist. Bovendien weet je niet of je zult trouwen en weetje niet of je kinderen zult krijgen. Het huwelijk is echter een keus en een levensroeping en als je daarvan de consequenties niet kunt of wilt trekken, kun je beter niet trouwen."

Mis je het doel van je 'even als je niet tot een huwelijk komt?

"We moeten ophouden mensen een complex aan te praten, omdat ze niet getrouwd zijn. Je bent niet mislukt als je niet getrouwd bent. Het Nieuwe Testament spreekt zelfs positiever over ongetrouwd zijn, dan onderons gebruikelijk is. De Bijbel ieert ons dat ongehuwden tot grote zegen gesteld kunnen worden.

Je mist je doel als je zondigt en niet tot de eer van God leeft. De Schrift leert ons dat niet het huwelijk het einde is, maar de Bruiloft des Lams. De vraag of we aan deze Bruiloft aan mogen zitten, is veel wezenlijker dan de vraag of we getrouwd zijn of niet."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen