Eerst trouwen, dan gemeenschap

Arie en Judith (beiden 35 jaar) studeerden nog allebei toen zij 'moesten trouwen'. Hij was vijfdejaars, zij derdejaars. Ze kenden elkaar zo'n anderhalfjaar, hadden allebei een studie die veel vrije tijd overliet en brachten veel tijd samen door. Arie: "Op een gegeven moment ga je dan te ver." Judith vult aan: "Voor mij kwam er ook een stuk nieuwsgierigheid bij. En je niet gebonden willen weten aan de geboden van de Heere, die ook op dit terrein juist goed voor je zijn. Dat wilde ik niet zien." Toen de menstruatie uitbleef, was het duidelijk: zwanger. Nog diezelfde dag vertelden zij het aan hun ouders, die "liefdevol, behulpzaam en zorgzaam" reageerden. "Zij hebben voor ons klaar gestaan en ons op alle mogelijke terreinen geholpen. Zij hebben er ook voor gezorgd, dat we een heel mooie bruiloftsdag hebben gehad."

Het leven van Arie en Judith stond op z'n kop. "Je toekomstbeeld valt in elkaar. Opeens moetje van student met een leventje waarin je toch min of meer alleen voor jezelf verantwoordelijk bent, een huwelijk en een gezin gaan vormen. Iets waarmee je nog helemaal niet zo bezig bent. Huisvesting moet worden geregeld, hoe moet de kost worden verdiend? Allerlei keuzes, waar je als het goed is, samen naartoe groeit, moeten in heel korte tijd worden gemaakt. Vragen als: waar gaan we wonen, naar welke kerk gaan we? " Voor Judith was "het moeder worden ook erg ingrijpend." Financieel kon het stel aardig rondkomen. "We moesten het redden met een aanvullende studiebeurs en een studentenbaantje. Het inkomen lag bij

elkaar boven bijstandsniveau en het was dan ook redelijk te doen. En gelukkig werden wij geregeld door ouders geholpen."

Winkeltje

Ook de omgeving reageerde meelevend. "We kregen relatief goedkope woonruimte aangeboden en van de aangeboden meubels hadden we een winkeltje kunnen beginnen. We werden van alle kanten geholpen. Maar links en rechts zal er wel aardig gegnuifd zijn. Later hebben we begrepen, dat er over gepraat en gelachen is." Voor Judith's gevoel was dat "erger voor de ouders dan voor ons." 'Moeten trouwen' betekent ook schuldbelijdenis afleggen voor de kerkenraad. Voor Arie en Judith betekende dat eerst "een gesprek met de plaatselijke predikant, daarna schuldbelijdenis op een kerkenraadsvergadering. Eerlijk gezegd komt er in de korte periode tot de trouwdatum zoveel over je heen dat het schuldbelijdenis doen geen bijzondere indruk heeft achtergelaten. Overigens reageerde de predikant en kerkenraad begripvol."

Dat jongeren moeten trouwen, is geen uitzondering. Harde cijfers zijn niet bekend, aldus drs. P.M. Wagenaar, seksuoloogen verbonden aan Eleos. "Cijfers hierover zijn mij niet bekend. Ik houd ook niet bij hoeveel maanden geleden een echtpaar is getrouwd als hun eerste kind wordt geboren." De vraag of 'moeten trouwen' nu minder vaak voorkomt dan vroeger, doordat veel meisjes de pil slikken, durft hij niette bevestigen. "Wanneer een jongen en een meisje op de voorste bank in de kerk zaten en aan het einde van de dienst staande schuldbelijdenis aflegden vanwege overtreding van het zevende gebod, was het voor iedereen duidelijk: deze jongen en dit meisje hebben niet met geslachtsgemeenschap kunnen wachten tot zij getrouwd waren. Tegenwoordig wordt in de meeste gevallen de schuldbelijdenis afgelegd voor de kerkenraad. Dat vandaag de dag ieder meisje in haar verkeringstijd een anticonceptiepil zou gebruiken, is beslist niet juist. Het zal wel zo zijn dat jongeren uit de gereformeerde gezindte tegenwoordig vaker anticonceptiva gebruiken dan vroeger. Toch zijn er naar mijn inschatting veel jonge mensen die dat niet doen. Zij geven niet toe aan hun seksuele verlangens en komen pas na hun huwelijkssluiting tot geslachtsgemeenschap.

Er zijn natuurlijk allerlei omstandigheden aan te wijzen, die ertoe leidden dat jongeren zo ver komen dat zij moeten trouwen. Hoofdzaak is echter of jonge mensen in hun jeugdjaren zich erin geoefend hebben niet toe te geven aan hun begeerten. Daarbij is het gebed nodig. Ouders dienen hun kind de houding mee te geven, dat het goed kan zijn bepaalde verlangens uit te stellen. Als jongere is het belangrijk je aan te leren de bevrediging van bepaalde behoeften uit te stellen. En dat geldt niet alleen voor seksuele behoeften. Er kan een link liggen met de seksuele opvoeding. Die kan ontbreken, of er wel zijn, maar niet gaan over dit soort thema's, omdat die vaak moeilijk openlijk bespreekbaar zijn. Maar de invloed van de maatschappij waarin wij leven, lijkt mij zeker van even groot belang. In de media wordt doorgaans een visie op seksualiteit aangereikt die absoluut in tegenspraak is met de Bijbelse visie."

Misvattingen

Overigens ziet Wagenaar wel verschil tussen 'moetje's'. "Ik noem twee uitersten, Het ene is, dat een jongen en een meisje elkaar nog maar nauwelijks kennen, en seksueel contact aangaan met een zwangerschap en een 'gedwongen huwelijk' tot gevolg. Het andere is, dat twee jongen mensen al jarenlang een vaste relatie met elkaar hebben. In de tijd waarin zij hun huwelijksplannen smeden, hebben zij seksueel contact, met als gevolg dat de trouwdatum vervroegd moet worden omdat het meisje zwanger is. In het eerste geval wordt de voorbereiding op het huwelijk gemist. Wanneer zij al getrouwd zijn en ook al vaderen moeder zijn, moeten zij elkaar nog leren kennen. Dat kan een goede aanpassing aan elkaar ernstig bemoeilijken."

De seksuoloog ziet dat "een lange verkeringstijd bij veel jongeren seksuele spanningen oplevert. Het heeft iets onnatuurlijks als twee mensen die van elkaar houden elkaar steeds beter leren kennen, maar lichamelijk en seksueel vreemd voor elkaar dienen te blijven. Naast het proces van seksuele rijping is er ook zoiets als een relationele rijping. Daarmee bedoel ik dat er een groei is in intimiteiten vertrouwelijkheid. Daarbij hoort het verlangen 'tot een vlees te worden'. Hieraan toe zijn omdat je al jaren met elkaar omgaat, maar toch nog jaren moeten wachten, kan de spanning hoog opdrijven."

Die spanning staat niet los van de moderne leefwereld, die erg op seks is ingesteld. "Als je niet beter wist, zou je gaan denken dat seks erbij hoort, zeker als je een relatie hebt. Als alles seks is, wat de klok slaat, krijg je de stellige indruk dat seks het één en het al is. Dat je toch wel erg achter loopt, wanneer je als jongere geen seksuele ervaring hebt. Jongeren moeten horen, in de kerk, op de vereniging en in het gezin, dat dit misvattingen zijn."

Dat gaat niet alleen op voor jongeren die 'moeten trouwen'. Gemiddeld ligt de leeftijd waarop jongeren voor het eerst geslachtsgemeenschap hebben, in de buurt van de vijftien jaar. "Let wel: dit is een gemiddelde. Er zijn groepen jongeren bij wie deze leeftijd eerder bij de achttien of de twintig ligt. We mogen hopen dat jongeren uit de gereformeerde gezindte daartoe behoren. Het is een voorrecht als voor jou in dit opzicht mag gelden: Jij geheel anders. Wij mogen, nee, moeten, ons distantiëren van de waan van de wereld, die ons voorspiegelt dat het uiterst normaal is dat jongeren al op jonge leeftijd seksueel contact te hebben."

Heilige orde

Eerst trouwen, dan gemeenschap, is een Bijbelse lijn, stelt ook ds. Mulder: Er zijn meerdere bijbelse gegevens te noemen. Al in Genesis 2:24 lezen we: aarom zal de man zijn vader en moeder verlaten en zijn vrouw aankleven en zij zullen tot één vlees zijn. Dit woord wordt in Efeze 5:31 door de apostel Paulus aangehaald. Hij schrijft daar over het huwelijk. De volgorde is duidelijk: et ouderlijk huis verlaten, als man je vrouw wettig tot je nemen en vervolgens is er het tot één vlees worden. We zien dat ook duidelijk in de geschiedenis van Jozef en Maria, de moeder van de Heere Jezus.

Hoewel ze ondertrouwd waren, was Maria maagd. Daarna komt het moment van de huwelijkssluiting: Jozef nam haar tot zich, in zijn huis. En daarna bekende hij haar. Daar ligt in deze geschiedenis nog enige tijd tussen, door de bijzondere omstandigheden. Maar de heilige orde is duidelijk. Er zijn ook andere schriftgegevens te noemen. Jakob wil graag Rachel tot zijn vrouw hebben. Maar we merken duidelijk dat hij de goede orde der dingen in acht neemt, zelfs nadat zijn schoonvader hem bedrogen heeft. Eerst is er de huwelijkssluiting en daarna het als man en vrouw samenleven, ook in geslachtelijke zin.

Dezelfde grondgedachte komen we tegen in 2 Samuël 13. Amnon, een zoon van David, is verliefd op zijn halfzus Thamar. Hij doet een gelegenheid ontstaan dat hij alleen met haar samen is en wil gemeenschap met haar. Dan reageert zij met te zeggen: Alzo doet men niet in Israël. Ze wijst haar halfbroer op de ordelijke weg. Spreek nu toch tot de koning, want hij zal mij van u niet onthouden. Zij wil dat Amnon met haar vader spreekt en gewoon het huwelijk burgerlijk tot stand doet komen. Daarna mogen zij gemeenschap hebben. Helaas doet Amnon dit niet en verkracht hij haar met alle verschrikkelijke ellende die daarna volgt." Nogal wat jongeren vragen zich af waarom een stel dat tóch weet dat zij gaan trouwen, nog langer zouden moeten wachten. Volgens de Dordtse predikant is het "beslist onbijbels om te redeneren dat het wel zou mogen in verkeringstijd, omdat 'je toch van elkaar houdt'. De Bijbel koppelt de geslachtsgemeenschap aan het huwelijk. Die lijn vinden wij ook als grondpatroon in de officiële huwelijkswetten die voor Israël golden en die onder andere te vinden zijn in Leviticus 18 en Deuteronomium 22. Een man mag er, volgens die Schriftplaatsen, van uitgaan dat wanneer hij met een jonge vrouw trouwt, zij maagd is. En wanneer een man zich aan een vrouw vergrijpt, dan moet hij terstond met haar trouwen."

Wagenaar sluit zich bij die mening aan. " Het mag niet omdat God de seksuele éénwording koppelt aan de levensverbintenis van man en vrouw. Die verbintenis bestaat niet alleen uit van elkaar houden. Van elkaar houden, zegt niet alles. Een huwelijk dat alleen op liefde en niet ook op trouw gebaseerd is, is niet stabiel. Liefde en trouw beloof en verzegel je op je trouwdag."

Als een jongen en een meisje toch te ver zijn gegaan en er wordt een kindje verwacht, is schuldbelijdenis op z'n plaats. Soms is kritiek te horen op de praktijk dat schuldbelijdenis alleen wordt afgelegd voor overtreding van het zevende gebod. Toch is dat niet het enige gebod waarvoor openbare

schuldbelijdenis kan worden afgelegd, stelt ds. Mulder." Het is niet zo dat er alleen schuldbelijdenis nodig is rondom het zevende gebod. De tucht van alle geboden gaat iedere zondag over het leven van ons allemaal. Het komt ook voor dat iemand schuldbelijdenis doet vanwege zonde tegen het vijfde, het zesde, het achtste gebod. Het moet echter wel zo zijn dat er een duidelijke, bewijsbare reden is op grond waarvan iemand vermaand wordt en tot schuldbelijdenis komt. En dan lopen bepaalde zaken meer in het oog dan andere. Overigens: al hebben de ouders vooruit gegrepen op het huwelijk, tóch is ook zo'n kindje een gave van de Heere."

Geroezemoes

Openbare schuldbelijdenis moet naar bijbelse norm worden gedaan, overzonden die openbaar zijn of naar hun aard openbaar zullen worden. "Overtucht kunnen we onder andere lezen in Matthëus 18:15-18. Ook schrijft Paulus: estraf die zondigen in tegenwoordigheid van allen, opdat ook de anderen vreze mogen hebben (1 Timotheüs 5:20). Waar zonden zijn, mogen we elkaar wijzen op Spreuken 28:13 Die zijn overtredingen bekent en laat, zal barmhartigheid verkrijgen." De mededeling dat een jongen en een meisje schuldbelijdenis hebben afgelegd voor de kerkenraad voor overtreding van het zevende gebod, roept meestal wat geroezemoes op. Maar, waarschuwt ds. P. Mulder, "steeds moet worden bedacht: ie zonder zonde is, werpe de eerste steen. De Heere Jezus noemt zelfs schuldig aan het zevende gebod degene die een vrouw aanziet om haar te begeren. Die heeft namelijk reeds in zijn hart overspel met haar gedaan en is voor God dus reeds schuldig (Mattheüs 5:28)." Dat neemt niet weg dat als een meisje in verwachting is, het stel "in beginsel" moet trouwen, zegt ds. Mulder. "Dat leert Gods Woord. Het is echter denkbaar dat er toch zwaarwegende redenen zijn waarom een huwelijk niet verantwoord is. Bijvoorbeeld wanneer de jongen de islamitisch godsdienst is toe-gedaan en wil dat het te verwachten kind in die godsdienst opgevoed zal worden. Dan is het aangaan van een huwelijk niet mogelijk."

'Moeten trouwen' is een uitzondering. Geslachtsgemeenschap voor het huwelijk komt niet altijd openbaar. En belangrijker: lang niet ieder stel gaat te ver. Maar voor iedereen geldt "de noodzaak voorzichtig en eerlijk te leven." Ds. Mulder: "Dan wordt veel verdriet en veel zorg voorkomen. En dan mag de zegen van de Heere gevraagd en ingewacht worden in de weg van het houden van Zijn inzettingen."

In dat kader is het maken van goede afspraken heel belangrijk, benadrukt seksuoloog Wagenaar: "Ik hoor regelmatig dat het twee jonge mensen gelukt is goede afspraken te maken over hoe ver zij met de intimiteit willen gaan en welke grens zij daarbij willen aanhouden. Het is belangrijk hierover samen biddend tot overeenstemming te komen. Dit geeft je houvast geven op die momenten dat de verleiding groot wordt, en je geneigd bent je door niets of niemand te laten tegenhouden. Op zo'n moment kan het meisje sterker zijn dan de jongen, of andersom, en de ander herinneren aan de afspraak die zij gemaakt hebben."

Brug te ver

Ds. Mulder: "In verkeringstijd is het heel belangrijk eerlijk en open met elkaar te praten. Het is rijk en waardenvol om op een open, eerlijke en samen-bindende wijze om te gaan met elkaar. Ook over je gevoelens en de grenzen die je in acht moet nemen. Samen moet je je sterk maken voor de bijbelse normen. Daarom is een bekende stelling dat de grens gelegd moet worden dat je niet komt tot het elkaar ontkleden. Over deze dingen en over je gevoelens praten is enorm belangrijk. Eveneens is het heel belangrijk over de dingen van Gods Woord te spreken en samen te bidden. Dan is het ook goed de gevoelens en het soms moeilijk zijn van het in acht nemen van de grenzen eerlijk in het gebed aan de Heere voor te leggen. Je moetje geweten zuiver houden en de zegen van de Heere oprecht kunnen begeren."

Wagenaar: "Geslachtsgemeenschap, dus de volledige eenwording van man en vrouw, is een brug te ver. Elkaar seksueel tot een hoogtepunt brengen gaat minder ver. Toch is dit ook ^ een vorm van eenheid die •t gemakkelijk leidt tot vervaging van grenzen, doordat het verlangen naar geslachtsgemeenschap heel groot kan worden. Het is beter elkaar niet in deze verleiding te brengen. Dat geldt ook voor andere intieme handelingen die ertoe kunnen leiden dat alle remmen los raken, zoals elkaar ontkleden. Jezelf rein bewaren is een opgave die je samen biddend voor Gods aangezicht mag nastreven, in het besef dat niet je wilskracht, maar de vreze des Heeren bewaart voor het kwade."

Arie en Judith heten in werkelijkheid anders.

Bij de Jeugdbond is het boekje Over liefde moet je praten te koop voor € 3, - . Bijdragen van J.H. Mauritz, A. Teerds-Gertenbach en P.M. Wagenaar.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen