Hoogbegaafd: meer dan alleermaar slim

Veel mensen denken dat als je hoogbegaafd bent, dat je dan heel erg slim bent. Veel slimmer dan de rest. Maar dat klopt niet. Hoogbegaafdheid is niet hetzelfde als slim zijn. Als je hoogbegaafd bent, denk je op een heel andere manier dan anderen. Je denkt veel verder door. Op school geeft dat vaak problemen. Dingen die geen verband met elkaar hebben, zoals rijtjes woorden, vind je moeilijk om te leren. Het 'domme' leerwerk ligt je meestal niet zo. Werkstukken maken vind je juist heel erg leuk. Dan kun je zelf de dingen uitdenken. Als je hoogbegaafd bent, ben je dus heel slim, maar daarnaast ook heel creatief in bepaalde dingen. En op school is dat lastig. Er komt wel steeds meer aandacht voor, maar eigenlijk pas je als je hoogbegaafd bent niet binnen het gewone onderwijs.

Zolang je op school zit, is het niet leuk om hoogbegaafd te zijn, vinden veel hoogbegaafde jongeren zelf. Het kan lastig zijn om mee te gaan in het tempo van de klas. Sommigen vervelen zich heel erg, ze zijn continu de rest van de klas ver vooruit. En anderen hebben weer een ander probleem: op school moet je vaak dingen uit je hoofd leren. En daar ben je dus niet altijd goed in als je hoogbegaafd bent. Meestal niet. Dat vind je vreselijk, waardoor je slechte cijfers haalt. Ook andere dingen kunnen er de oorzaak van zijn dat je cijfers niet goed zijn. Het kan dus gebeuren dat iemand die hoogbegaafd is, toch op een veel lager niveau terechtkomt in de school. Je begaafdheid komt dan niet goed uit de verf, of het wordt niet opgemerkt. Dat is jammer, want daardoor kom je niet goed tot je recht, of raak je gefrustreerd.

Is het nou leuk om te zijn? hoogbegaafd

Peter, zelf hoogbegaafd en inmiddels 19 jaar oud: "Nou, zolang je op school zit niet. Als je van school af bent wel. Dan kom je een beetje op je plek." Hij was soms heel jaloers op zijn zus die op het vmbo zat. Zij was gewoon en kon normaal meedoen in de klas. Doordat hij slecht in talen was, heeft hij de tweede klas van het vwo een keer overgedaan. Toen hij eenmaal in vwo-4 was beland, ging het beter en deed hij twee klassen binnen één schooljaar.

GolFlengte

Als je hoogbegaafd bent, zit je op een heel andere golflengte dan je leeftijdsgenoten. Daarom lukt het niet altijd om goed met je leeftijdsgenoten om te gaan. Je vindt ze

kinderachtig en oppervlakkig, kunt niet goed met ze praten. Vaak gaat een hoogbegaafd kind daarom graag met ouderen om. En dat is lastig. Als je op school zit in een klas helemaal. Dan heb je toch met je eigen leeftijdsgenoten te maken. Buiten de school kun je gemakkelijker kiezen met wie je omgaat, en waar je je mee bezig houdt.

Soms moet je daarom kiezen: óf je bent een eenling in de klas, doordat de anderen je apart vinden, óf je past je aan aan de rest, maar dan loop je het gevaar dat je jezelf tekort doet. Het hangt helemaal van jezelf af welke keuze je maakt. Dat is voor iedereen weer anders. Het kan een oplossing zijn om een klas over te slaan, maar dat gaat niet altijd goed. Het probleem is dat je dan al heel jong klaar bent met de middelbare school en op je zestiende de universiteit binnenstappen is ook niet alles. En het is de vraag of je het emotioneel bij kunt houden. Wat voor de één een oplossing is, is het voor een ander juist weer niet. Niet één hoogbegaafde is hetzelfde, ledereen is uniek, dus ook een hoogbegaafde jongere.

Wanneer ben je hoogbegaafd?

Als je bij een groep jongeren een intelligentietest afneemt, dan is 2 tot 3 procent daarvan hoogbegaafd. Dat zijn dus de jongeren die er als het meest intelligent uit komen: twee of drie leerlingen van de honderd. In een gewone vwo-klas schommelt het IQ van leerlingen tussen de 11 5 en 1 30. Je bent hoogbegaafd als je een IQ hebt van boven de 130.

Als je hoogbegaafd bent, is er vaak één gebied waar je heel erg goed in bent. Bij de één is dat techniek, bij een ander taal, en bij weer iemand anders is het muziek bijvoorbeeld. Daar blink je in uit.

Gouden randje

Het is niet fijn als mensen je op een speciale manier gaan behandelen. Zo van: 'O ja, dat is die superslimme jongen. Die weet zoveel.' Het is het fijnste als mensen zo gewoon mogelijk met je omgaan. Als ze je het gevoel geven dat je er ook mag zijn. De mensen in je omgeving vinden het namelijk vaak wat vreemd als je hoogbegaafd bent. Er zijn mensen die het heerlijk zouden vinden. Je bent heel knap, je gaat heel snel. Maar als je het zelf bent, is het écht niet altijd leuk. Als je er zelf mee te maken hebt, ben je soms ten einde raad. Het is eigenlijk een handicap met een gouden randje. Het is dus vaak heel lastig, maar er zitten óók mooie kanten aan. Dat moet je niet vergeten. Je hebt heel veel mogelijkheden gekregen, die je als je op de goede plek zit, heel goed kunt gebruiken.

Er wordt weieens gezegd dat iemand die hoogbegaafd is veel talenten gekregen heeft van de Heere, meer dan anderen. Maar dat is wat kort door de bocht. Talenten is alles wat je krijgt. Bijvoorbeeld dat je in een fijn gezin op mag groeien, dat je met de Bijbel wordt grootgebracht, of dat je heel sociaal bent ten opzichte van anderen, ledereen heef., op een ander gebied iets speciaals gekregen. En daarom moet iederéén zijn taler: en zo goed mogelijk gebruiken.

Met dank aan Ellen van Dorp

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen