Verdraaid-nog-aan-toe, of...

Karla Hofman

Pfffff, met een luid gesis schuiven de deuren van de bus open. Een stel kletsende jongens en meisjes komt duwend naar binnen. Wanneer de tas van een van de jongens klem komt te zitten in het gedrang, schrik ik op. Een knetterende vloek schalt door de bus. Daarna volgt een scheldtirade van een van zijn vrienden. Ik zie verschillende mensen verbaasd hun hoofd boven de bank uitsteken. Dat zijn toch die jongeren van die 'rokkenschool'?

Hoewel er vroeger ook wel eens een onvertogen woord viel, lijkt taalverruwing steeds vaker voor te komen. We gebruiken steeds makkelijker grove woorden en uitdrukkingen. Daar zijn verschillende verklaringen voor. In de eerste plaats verandert de taal. Wij spreken nu anders Nederlands dan vroeger. Bij die taalverandering hoort ook dat woorden een andere lading krijgen, een andere sociale betekenis. Een woord als 'wijf' was in de zeventiende eeuw normaal - vergelijkbaar met het Engelse 'wife' - , terwijl we het nu een plat woord vinden. Meestal gaat het andersom, een woord dat vroeger ordinair was, accepteren we nu. Zoals het woord 'hoer' dat lang als heel plat gold, maar nu kun je in krant lezen over 'heroïnehoertjes'. Normen veranderen in de loop van de tijd, dus ook de taalnormen.

Vormen

Taaiverruwing komt in drie verschillende vormen voor. Allereerst is er de

groep lelijke woorden of schuttingtaai. Je beschadigt er in principe geen mensen mee, maar het staat niet netjes. Het snel ingeburgerde woordje 'shit' is daar een voorbeeld van. Je doet er een ander niet direct pijn mee, maar tijdens een sollicitatiegesprek kun je het toch maar beter achterwege laten. Overigens: in Engelstalige landen heeft het woord een heel andere, grovere betekenis.

De tweede groep bestaat uit scheldwoorden, beledigingen en verwensingen. Hiermee beschadig je mensen wel. Als je je oor te luisteren legt, schrik je van het gemak waarmee jongeren grove uitdrukkingen gebruiken. Woorden als 'mongool' of 'homo' worden heel gemakkelijk als scheldwoord gebruikt. Als laatste groep kan het vloeken genoemd worden. Je beledigt hierdoor God en je doet je medemensen pijn.

Vloeken

Vloeken is voor ons de bekendste vorm van taaiverruwing, hoewel de andere soorten net zo erg zijn. De bijbel spreekt hier scherp over. In de wetten van het Oude Testament, die je vindt in Leviticus, zegt de Heere zelfs dat de vloeker buiten het kamp gestenigd moet worden. De Heere spreekt hier uitdrukkelijk over het gebruiken van 'de NAAM'. En wie den Naam des Heeren gelasterd zal hebben, zal zekerlijk gedood worden.

In het Nieuwe Testament spreekt de apostel Paulus over het verkeerd gebruik van de taal. Hij vergelijkt de tong met het roer van een schip. Dat kleine roer stuurt een heel schip, zo stuurt de tong eigenlijk het hele lichaam.

Vaak is frustratie, pijn of woede de voedingsbodem voor een vloek. Toch is het beter om op zulke momenten de kalmte te bewaren. Door te vloeken gaat het echt niet beter. Trouwens, er zijn genoeg andere woorden om je emoties te uiten.

Roddelen

Een andere manier van verkeerd taalgebruik is roddelen. We praten allemaal wel eens stiekem over een ander. Maar overzien we ook de gevolgen? Het volgende voorbeeld geeft aan welke enorme gevolgen roddelen kan hebben. Een boer die allerlei roddelpraat over iedereen vertelde, kreeg spijt en vroeg aan de rabbi hoe hij boete kon doen. "Verzamel een zak vol kippenveren, ga daarmee het hele dorp door en leg op ieder erf bij elke deur een veer." De boer deed wat hem was opgedragen en vroeg aan de rabbi of hij daarmee genoeg had gedaan. "Nee, nog niet, " zei de rabbi, "nu moet je een zak nemen, langs al die huizen gaan en elke veer die je er hebt neergelegd weer oppakken en verzamelen." "Maar dat is toch een opgave, " protesteerde de boer. veren zijn al lang door de wind " Toen antwoordde de rabbi: nu ook met jouw roddelpraatjes, ze zo gemakkelijk uit, maar hoehet ook probeert, terughalen kun je ze niet.”

Pesten

Pesten is ook een vorm van verkeerd taalgebruik. Je gebruikt je tong dan als een zwaard of een mes, waarmee je op een ander insteekt. Aan de buitenkant zie je de gevolgen niet, maar de verwondingen in degene die gepest wordt, kunnen erg diep zijn. Er zijn zelfs jongeren, die als gevolg van pesten zelfmoord hebben gepleegd!

Scheppingsgave

Waarom spreekt de Bijbel zo scherp over het verkeerd gebruiken van de taal? De taal is een van de mooiste scheppingsgaven die we van de Heere gekregen hebben. Door de taal kunnen we communiceren. En wat vooral het belangrijkste is; door de taal kunnen we God groot maken. Maar we kunnen God ook op de vreselijkste manier afwijzen en vervloeken door de taal. Juist met onze taal moeten we laten zien wie we zijn; navolgers van Christus of navolgers van de satan. Anderen moeten ook aan ons taalgebruik zien wie we dienen.

Slechte taal hoort thuis in het rijtje slechte gewoonten. Als je jezelf christen noemt, hoor je je daarnaar te gedragen. De Heere Jezus zegt dat verkeerde woorden leiden tot innerlijke milieuvervuiling (Mattheüs 15:11). En dat moet voorkomen worden!

M.A. Vergunst-van Toor

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen