Walgen van voedsel

"Ik was maar een schim van was ik echt was.”

Als Marijke 1 3 jaar is, ontstaan er problemen met eten. "Ik begon met eten te worstelen, in de hoop een klein beetje af te vallen. Uiteindelijk werd het een nachtmerrie waar ik bijna niet meer mee kon ophouden. Ik begon me meer en meer af te zonderen van de buitenwereld en zat thuis - het grootste deel van de dag - op m'n kamer. Ik voelde me nutteloos, minderwaardig en cijferde mezelf steeds weg. Ik wou ook niemand horen of zien, ik werd het liefst van al met rust gelaten. Vaak reageerde ik agressief en zelfs aan de kleinste dingen ergerde ik me. Mijn omgeving vond het steeds moeilijker om met me om te gaan en zelf merkte ik ook wel dat ik veel minder kon verdragen van anderen. Alles in het leven begon me zwaar te vallen - te zwaar - en ik probeerde ervan weg te vluchten door niet meer te eten."

In Nederland lijden ongeveer 5600 mensen lijden aan anorexia. Ongeveer de helft van hen is onder behandeling. Ook Marijke moet worden behandeld voor haar eetstoornis. "De situatie werd onhoudbaar. Ik moest voor opname naar een kliniek. Ik weet nog hoe aangevallen ik me voelde. Tegelijk wist ik ook dat die anorexia me veel te hard in z'n macht had om los te laten. Ik verzette me en kwam er - haast onveranderd - weer buiten. Deze zomer ben ik opnieuw opgenomen geweest."

Intense angst

Een "zware strijd, " zo omschrijft de 17-jarige het gevecht, "waarbij je veel gevoelens die je lang verdrongen hebt, weer moet leren toelaten. Emoties, zoals angst, schrik en onzekerheid, overvallen je, maar daar moet je juist mee leren omgaan. Het is niet alleen voor mij een moeilijke periode geweest. Ook voor mijn ouders, mijn,

vrienden en omgeving. Ik was namelijk lang maar een 'schim' van wat ik echt was. Ik was niet meer de 'echte' Marijke.

Lijnen - extreem lijnen - anorexia. Slachtoffer van de eetstoornis zijn vooral vrouwen. Slechts tien procent van de mensen met deze eetstoornis is man. Anorexia houdt in dat de mensen die hieraan lijden weigeren het lichaamsgewicht: op een voor de leeftijd en lengte normaal niveau of daarboven te houden. Sterker nog: de slachtoffers weigeren niet alleen voldoende te eten, maar hebben een intense angst voor gewichtstoename of dik worden, zelfs als zij al ondergewicht hebben.

Volgens sommige wetenschappers ontstaat de aandoening in de puberteit door de tegenstelling tussen lichamelijke volwassenheid en geestelijke onvolwassenheid. Die tegenstelling kan leiden tot een innerlijk conflict en ernstige identiteitscrisis. Maar wat de reden ook is: door het slechte eten kan het lichaam zo verwaarloosd worden dat er een levensbedreigende situatie ontstaat.

Marijke is niet de enige die moest worden opgenomen in het ziekenhuis. "Ik moest in bed blijven. De dokter verbood me op te staan, behalve als ik naar het toilet moest. Al te vaak mocht ik daar niet heen. Na een maaltijd moest ik tenminste een uur wachten. Ik kreeg geen mogelijkheid om te braken. Smoesjes hielpen niet. Er was altijd iemand aanwezig als ik at. Ik werd constant in de gaten gehouden. Niemand weet hoe moeilijk het is om iets waar je van walgt door te slikken. Het zwelt in je mond, het lijkt je keel dicht te knijpen. Maar het moet er door! In de ogen van anderen waren mijn maaltijden erg klein. Maar ik moest het rustig opbouwen, stukje bij beetje. Als ik een normale portie zou eten, zou het verkeerd gaan."

Gevecht

Anorexia - of voluit: anorexia nervosa - roept vaak heftige en tegenstrijdige gevoelens op bij familieleden, vrienden en hulpverleners. Terwijl de slachtoffers graadmager zijn in de ogen van de familie en vrienden en medisch gezien een gevaarlijk ondergewicht hebben, zien zij zichzelf als te dik. Voor veel artsen staat vast dat, zoals bij verslaving vaak ook het geval is, niet de goed bedoelde adviezen en behandeling helpen. Van belang is dat de patiënte zélf gemotiveerd raakt.

Anorexia is een ziekte. Dat staat vast. Tegelijk blijft de bijbelse opdracht gelden dat "ik mijn naaste noch met gedachten, noch met woorden of enig gebaar, veel minder met de daad, door mijzelven of door anderen ontere, hate, kwetse of dode; maar dat ik alle wraakgierigheid aflegge; ook mijzelven niet kwetse of moedwilliglijk in enig gevaar begeve; waarom ook de overheid het zwaard draagt om den doodslag te weren." Sterker nog: e Bijbel legt zelfs de plicht op goed voor her lichaam re zorgen. Het lichaam wordt in 1 Korinthe 6 zelfs een tempel van de Heilige Geest genoemd. God schiep de mens met ziel en lichaam naar Zijn beeld. Door de zonde is dat beeld verwoest, maar dat neemt de positieve waardering van het lichaam niet weg. Ook het lichaam is van en voor de Heere. Weet gij niet dat uw lichamen leden van Christus zijn? 1 Korinthe 6:15). Uiteraard geldt dit de ware gelovigen, maar het geeft wel aan hoe het lichaam mag worden gewaarderd. Zelfs met eten en drinken is de zaak van de Heere gemoeid! Hetzij dat gijlieden eet, hetzij dat gijlieden drinkt, doet het al ter ere Gods.

De meeste slachtoffers krijgen een deeltijdbehandeling, waarbij de patiënte de mogelijkheid heeft ervaringen en inzichten uit de therapie uit te proberen. Maar, zoals in het voorbeeld van Marijke, als de lichamelijke of psychische toestand erg slecht is, kan een opname noodzakelijk is. In Nederland zijn een aantal van deze behandelcentra voor eetstoornissen.

Modellen

Schrijnend is dat juist in een land waar zoveel welvaart is, zo'n welvaartsziekte voorkomt. Voor de oorzaken van anorexia wordt daarom de laatste jaren ook gewezen naar de mode-industrie. De magere modellen die in reclamecampagnes worden gebruikt zouden voor veel meisjes een nooit te bereiken ideaalbeeld zijn. De patiënten voelen zich dik en willen net zo slank zijn als de modepoppetjes die in Milaan, New Vork, Londen en Parijs over de catwalk wandelen. Niet voor niets heeft de Italiaanse regering onlangs een 'ethische mode-code' afgesproken. Modellen moeten daar voortaan aantonen dat ze een goede gezondheid hebben.

Of dat tot resultaten zal leiden, is nu nog de vraag. Voor Marijke en veel andere slachtoffers van anorexia komen die maatregelen in ieder geval te laat. Meer dan vier jaar na het begin van de problemen is Marijke nog steeds "niet helemaal" genezen. Maar ik probeer niet meer achteruit te gaan. Iedere dag opnieuw moet ik mezelf overwinnen om te eten. Om confrontaties aan te gaan. Iedere dag is als het ware een gevecht voor me. Maar ik heb er geleerd mee om te gaan."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen