De belijdenis van Westminster

"Wat is het hoofddoel van de mens? "

Veel theologen kwamen van 1643-1649 met grote tussenpozen bijeen om allerlei kerkelijke zaken te bespreken: een nadere reformatie van de kerk ten aanzien van: liturgie, tucht en kerkregering. Tegelijkertijd ook trachtten zij om een nauwere band te scheppen met de kerken in Schotland en op het vaste land van Europa. Deze vergadering is een beetje te vergelijken met de Nationale Synode te Dordrecht (1618-1619). Het Britse Lagerhuis (vergelijkbaar met de Tweede Kamer) vroeg echter om toevoeging van alle Schriftbewijzen. Die zijn er gekomen en dat geeft een vertrouwd beeld aan deze belijdenis. Zowel het Lagerhuis als het Hogerhuis nam deze belijdenis aan. In Schotland had men enige reserve met hoofdstuk 31 paragraaf 2. Zij wilden dit artikel alleen laten gelden, waar nog geen goed georganiseerde kerk was. De Westminster Confessie kreeg in Engeland echter niet de betekenis van een staatskerkelijk belijdenis, want in het jaar 1648 liet Cromwell (met zijn independenten) alle Presbyterianen uit het parlement verwijderen. Verschillende groeperingen, zoals Congregationalisten, Regular Baptisten en ook de kerken in Ierland hebben de Confessie aanvaard, zij het soms met enkele wijzigingen of aanvullingen. Naast de Confessie van Westminster is er ook een Grote en Kleine Catechismus opgesteld. De Westminster Confessie is in vele talen overgezet. Dat varieert van het Latijn, tot het Arabisch, Portugees en Nieuw Grieks. En óok in het Nederlands.

Om een indruk te geven, hoe zo'n artikel er uit ziet:

Artikel 10: De krachtdadige roeping

Het behaagt God allen die Hij heeft voorbeschikt voor het leven, en die alleen, op de tijd die Hij heeft vastgesteld en goedgevonden, krachtdadig te roepen (Romeinen 8:30; 11:7; Efeze 1:10 en 11; ), door Zijn Woord en Geest (2 Thessalonicenzen 2:1 3 en 14; 2 Korinthe 3:3 en 6), uit de staat van zonde en dood waarin zij van nature verkeren, tot genade en zaligheid door Jezus Christus (Romeinen 8:2; Efeze 2:1 - 5; 2 Timotheüs 1:9 en 10). Hij verlicht hun verstand om de dingen Gods geestelijk en tot hun heil te verstaan (Handelingen 26:18; 1 Korinthe 2:10 en 12; Efeze 1:1 7 en 18). Hij neemt het hart van steen bij hen weg en geeft hun een hart van vlees (Ezechiël 36:27). Hij vernieuwt hun wil en richt die door Zijn almachtige kracht op wat goed is (Ezechiël 11:19; Filippenzen 2:13; Deuteronomium 30:6; Ezechiël 36:26). En trekt hen krachtdadig tot Jezus Christus (Efeze 1:19; Johannes 6:44 en 45). Maar dan zo dat zij toch geheel en al vrijwillig komen, doordat ze door Zijn genade gewillig gemaakt zijn (Hooglied 1:4; Psalm 110:3; Johannes 6:37; Romeinen 6:16-18).

De invloed vanuit Nederland is ook merkbaar en de invloed van de theologie is aan te tonen, want je ziet duidelijke overeenkomsten met de Dordtse Leerregels. Wat bij ons in deze vijf Artikelen tegen de Remonstranten is neergelegd, heeft men in Engeland met beide handen aangegrepen. Ook daar hadden de Remonstranten hun volgelingen. Jammer is het dat het uiteindelijke doel niet is bereikt: presbyteriaanse confessie en dezelfde catechismussen in heel het Verenigd Koninkrijk.

In vraag en antwoord

Om de Westminster confessie op een eenvoudige wijze te leren zijn de Grote en Kleine catechismus opgesteld in vraag en antwoord. Een verduidelijking van de belijdenis dus. De Westminster Catechismus stelt vragen, die al honderden jaren op een antwoord wachten. Vele filosofen hebben het hoofd gebogen over het hoofddoel van de mens. Vragen als: Wie ben ik? Wie is God? Deze catechismus brengt dit bijzonder mooi en volledig onder woorden.

De Grote Catechismus telt 194 vragen en antwoorden en zet in met de vraag: "Wat is het voornaamste doel van het leven van de mens? " Het antwoord: "Het voornaamste en hoogste doel van het leven van de mens is de verheerlijking van God') en het zich in Hem ten volle en eeuwig verheugen 2 )."

voudiger en gemakkelijker te leren. Hier treffen we 107 vragen en antwoorden aan. Een voorbeeld: vraag en antwoord 86: "Wat is geloof in Jezus Christus? Antwoord: "Geloof in Jezus Christus is een zaligmakende genadegave 1 ), waardoor we Hem, zoals Hij ons in het evangelie wordt geboden, ontvangen en op Hem alleen voor onze zaligheid rusten' 1 )."

Westminster en Heidelberger

Het meest in het ooglopende verschil met onze Heidelbergse Catechismus is, dat de Westminster geen Lutherse invloeden kent. Zonder de twee reformatoren tegen elkaar uit te spelen weten we dat het levensdevies van Calvijn was: Hoe komt God aan Zijn eer? Terwijl Luther meer de nadruk legde op: Hoe krijg ik een genadig God? Bij de opzet van onze Heidelberger is deze Lutherse invloed duidelijk te merken. Dat is al zo bij de eerste vraag:

Wat is uw enige troost beide in het leven en in het sterven? In de Westminster catechismus (klein en groot) lezen we als eerste vraag: 'Wat is het hoofddoel van de mens? ' God te verheerlijken en zich in Hem te verblijden. Deze theologische onderbouwing komen we in heel de catechismus tegen. De volle nadruk valt op het eenzijdig werk van God: zalig worden gaat van Hem uit en verloren gaan is honderd procent eigen schuld. De volle verantwoordelijkheid wordt bij de mens gelegd.

In vraag en antwoord 63 (Grote) wordt dit helder verwoord. Vraag: "Wat zijn de bijzondere voorrechten van de zichtbare kerk? " Antwoord: "De zichtbare kerk bezit het voorrecht dat ze onder Gods bijzondere zorg en regering staat. Ze wordt in alle eeuwen beschermd en onderhouden ondanks de tegenstand van alle vijanden. Ze geniet de gemeenschap der heiligen, de gewone middelen der zaligheid. En ze biedt de genade door Christus aan al haar leden in de bediening van het evangelie, betuigende dat wie in Hem gelooft, zalig zal worden, zonder iemand uit sluiten die tot Hem komt."

We treffen hier een belijdenisgeschrift aan voor jong en oud, voor alle rangen en standen. De vragen en antwoorden zijn helder en eenvoudig omschreven. Ook in onze gemeenten wordt het belang van deze belijdenis onderkend. In de opbouw van deze twee catechismussen staat God centraal en verder wordt dit naar de mens uitgewerkt. In de Heidelbergse Catechismus staat meer de mens in zijn worstelen met God centraal. Dus meer vanuit de mens gezien.

Het pastorale in de Heidelberger Catechismus mogen we niet veronachtzamen. Zie vraag 1 en het antwoord: "Wat is uw enige troost? " "Dat ik met lichaam en ziel, beide in leven en sterven, niet mijns maar mijn getrouwen Zaligmaker Jezus Christus eigen ben..." Zonder de Westminster tegen de Heidelberger te willen uitspelen, is het wel van belang de verschillen te laten zien.

Ik wil een opmerking van iemand, die zowel goed thuis is in de Westminster confessie en catechismus ais in de Heidelbergse catechismus jullie niet onthouden: "Wanneer ik theologisch (exegetisch, uitlegkundig) bevindelijk de Bijbel bestudeer met de Westminster, dan blijft slechts aanbidding over om zo tot Christus te mogen gaan. Wanneer het 's avonds wat later is en ik bevindelijk Gods Woord onderzoek of Christus mijn persoonlijke Zaligmaker is, zonder iets van mij in aanmerking te nemen, dan is de Heidelberger mij dierbaarder, want daarin vind ik die worsteling sterker terug."

Deze uitspraak laat zien dat we onderscheiden met deze geschriften om moeten gaan. Ik eindig met vraag en antwoord 49 van de Grote Westminster Catechismus. Vraag: "Hoe heeft Christus Zich in Zijn sterven vernederd? " En het antwoord: "Christus vernederde Zich in Zijn sterven doordat Hij, verraden door Judas, verlaten door Zijn discipelen, veracht en verworpen door de wereld, veroordeeld door Pilatus en gefolterd door Zijn vervolgers, ook in pijnlijke aanraking gekomen met de verschrikkingen van de dood en de machten van de duisternis, de zware last van Gods toorn voelde en droeg, Zijn leven als een offer voor de zonde heeft afgelegd, door de pijnlijke, schandelijke en vervloekte dood aan het kruis te verduren."

B.5. van Groningen

¹) Romeinen 11:36;

²) Psalm 73:24-28; 1 Korinthe 10:31; Johannes 17:21-23.

¹) Hebreeën 10:39

²) Johannes 1:12; Jesaja 26:3, 4; Filippenzen 3:9: alaten 2:16.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen