Catechisatie is voor iedereen

U doceert uit het vragenboekje van ds. Hellenbroek. Is dat een bewuste keuze?
“Ik heb nooit behoefte gehad aan iets anders. De methode van Hellenbroek is compact en vertrouwd. Ik geloof ook niet dat allerlei werkvormen de stof dichterbij het hart van onze jongeren brengen.”

Hoe is het niveau van de gemiddelde catechisant?
“Jongeren leren op school bijna geen feiten meer. Tegenwoordig draait het onderwijs om vaardigheden en veel minder op kennis. Dat is funest voor de geloofsleer. Dan heb ik het nog niet eens over het feit dat er steeds minder gelezen wordt, ook in onze gezindte. Daarom geef ik op catechisatie en een enkele keer zondags tijdens de preek bewust wel eens wat literatuurtips, zoals het ABC des geloofs van Alexander Comrie.”

Hoe probeert u jongeren te bereiken tijdens catechisatie?
“Een eerste vereiste is eenvoudig formuleren. Eenvoudig onderwijs hoeft voor intelligente jongelui niet afstotend te zijn, want eenvoud sluit diepgang niet uit. De Heere Jezus zegt in Mattheüs 11: Ik dank U, Vader, Heere des hemels en der aarde, dat Gij deze dingen voor de wijzen en verstandigen verborgen hebt, en hebt dezelve de kinderkens geopenbaard (vers 25). Zo laat God in Zijn Woord zien dat geestelijke kennis niet een bepaald intelligentieniveau vereist. God is vrij, hij kan eenvoudige mensen veel meer geestelijke kennis geven dan geleerden. Ik hoorde eens van een grootvader die aanwezig was bij de uitreiking van de bul van zijn kleinzoon. Toen de professor in de theologie zijn toespraak geëindigd had, vroeg de opa: Wat kent u er zelf van? Waarop de theoloog hem niet-begrijpend aankeek. Ik ken catechiseermeesters, die geen enkele opleiding genoten hebben, maar wel zeer gewaardeerd worden door jongelui.”

Hoe legt u de stof uit?
“Ik probeer zoveel mogelijk aan de hand van voorbeelden zaken uit te leggen. Vroeger gaf ik les in het basisonderwijs, dat komt me bij het geven van catechisatie vaak goed van pas. Regelmatig maak ik gebruik van het bord. Daar schrijf ik kernwoorden en moeilijke begrippen op en leg ze dan één voor één uit. Juist voor jongeren die moeite hebben met leren, biedt deze aanpak structuur.”

Vormen moeilijke begrippen geen obstakel voor jongeren?
“Bewust wil ik begrippen als ‘rechtvaardigmaking’ en ‘heiligmaking’ blijven gebruiken. Dit soort kernwoorden zijn namelijk niet te vervangen. Ze keren of in de preek en anders wel in de formulieren van het Heilig Avondmaal en de Doop en de belijdenisgeschriften steeds opnieuw terug.”

Een catechisatiegroep is heel divers. Hoe houdt u rekening met de verschillen?
“Er zijn jongeren die veel moeite hebben het leren van de vragen. Zij hoeven, in overleg met hun ouders, minder vragen te leren dan de rest van de groep. Sommige jongeren voelen zich onzeker. Daarom heb ik gekozen voor schriftelijke overhoring. Dan hoeven zij zich niet druk te maken over hoe ze overkomen in de groep. Er zijn ook jongeren die heel goed kunnen leren. Zij mogen zich, als ze dat willen, aansluiten bij een hogere leeftijdscategorie. Voor de studerende jeugd wordt een aparte avond belegd, omdat zij met heel eigen vragen rondlopen, gezien de omgeving waarin ze verkeren.”

Komen jongeren tijdens catechisatie wel eens met geestelijke vragen over de brug?
“Als het over geestelijke zaken gaat, bemerk ik nogal eens schroom. Ik denk dat dat deels te maken heeft met de Veluwse volksaard. Bovendien, jongeren zullen daar in een groep niet snel mee te koop lopen. Onlangs is via de plaatselijke kerkbode mijn e-mailadres bekend geworden. Ik merk dat jongeren daar positief gebruik van maken.”

Wat zou u jongeren mee willen geven aan het begin van het catechisatieseizoen?
“Waardeer dat je van de Heere de gelegenheid krijgt om – naast het gewone onderwijs op school – dit kerkelijk onderwijs te mogen volgen. Het is eenvoudig en toch zo diepgaand. Zie het niet als een last, maar als een groot voorrecht. Bedenk dat de zorg voor je ziel van groter waarde is dan de zorg voor je verstand. De kerk heeft van de Heere de taak gekregen om daar zorg voor te dragen. Wijlen ds. G.J. van de Noort zei eens in zijn preek: ‘Als je twee zielen had, zou ik zeggen, waag er één aan, maar je hebt er maar één!’ Dat vraagt om uiterste voorzichtigheid. Ik hoop dat er onder jullie veel als Timotheüs zijn, waarvan Paulus schrijft: En dat gij van kinds af de heilige Schriften geweten hebt, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof, hetwelk in Christus Jezus is (2 Timotheüs 3: 15).”

---
“Ik vind het ook fijn”
Lisanne Vlastuin (14) uit Dalfsen krijgt catechisatie uit een vragenboekje over de Heidelberger, geschreven door ds. A. Hoogerland. Ze heeft nog geen mening over deze uitgave, omdat ze tot vorig jaar de vragen uit het boekje van ds. Hellenbroek leerde. De vwo-scholiere volgt de catechisatielessen in de naburige gemeente van Zwolle. Ze is tevreden over de openheid tijdens de lessen. “Je kunt altijd je vragen stellen. Bovendien scheelt het dat onze groep klein is.” De meeste gestelde vragen vanuit de groep hebben met de actualiteit te maken. Catechisatie volgen is voor haar geen opgave. “Eigenlijk ga je erheen omdat het hoort, maar ik vind het ook fijn.”

“Weten waar je ja op gaat zeggen”
Fernando Wilbrink (16) uit Apeldoorn leert al jarenlang de vragen uit het boekje van ds. Hellenbroek. Erg makkelijk vindt hij de methode niet. “Er staan veel moeilijke woorden in, maar gelukkig kan onze ouderling goed uitleggen. Hij maakt veel gebruik van voorbeelden, zodat je de les goed kunt volgen.” De vmbo-leerling waardeert de catechisatielessen in Apeldoorn. “De ouderling stelt de groep veel vragen. Dat daagt je uit om actief mee te doen. Veel vragen van andere catechisanten komen er trouwens niet.” Fernando hecht aan catechisatie. “Over een paar jaar wil ik belijdenis doen. Dan moet je wel weten waar je ‘ja’ op gaat zeggen.”

“Af en toe een verplichting”
Pieter Breedveld (16) uit Nieuw-Lekkerland volgt catechisatie in Alblasserdam. Daar wordt gebruik gemaakt van het boekje Onze geloofsleer van J. Vreugdenhil. Over het algemeen is de havist aardig tevreden over het niveau van de catechisatielessen. Elke les worden de vragen die geleerd moeten worden, overhoord. Vervolgens leidt een ouderling de stof van de volgende week in. Volgens Pieter worden in zijn groep best veel vragen gesteld. “Zowel geestelijke als actuele.” Hoewel hij absoluut geen hekel heeft aan catechisatie, gaat hij er af en toe met tegenzin naar toe. “Als ik op de Guido een lange dag heb gehad, voelt catechisatie wel eens als een verplichting.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen