Een oprechte Israëliet

Na een reeks van ontmoetingen met de Heere Jezus, volgt nu de laatste: Nathanaël. Hij komt niet uit Bethsaïda, maar uit Kana (Joh.21:2). Bethsaïda ligt aan het Meer van Galilea. Een eindje verderop ligt Kana, het dorpje waar de Heere Jezus voor het eerst een teken verrichtte, door water in wijn te veranderen. Nathanaël, die in de andere evangeliën Bartholomeüs wordt genoemd (zie kader), is geen visser, zoals de andere discipelen van het eerste uur.

Jezus uit Nazareth
De ontmoeting tussen Jezus en Nathanaël vormt het hoogtepunt in de reeks van ontmoetingen, die begint met Andreas en Johannes. Filippus vertelde aan Nathanaël dat hij de langverwachte Messias gevonden had, waarover Mozes en de Profeten gesproken hebben, de Zoon van Jozef uit Nazareth. Uit alles blijkt dat Nathanaël ook uitzag naar de grote Davidszoon. Maar die laatste toevoeging - namelijk Jezus, de Zoon van Jozef, van Nazareth - zorgt ervoor dat Nathanaël moedeloos en sceptisch reageert. Hij zag de blijdschap bij zijn vriend, maar Nathanaël staart hem vol ongeloof aan: “Filippus, dit kan niet! Kan uit Nazareth iets goeds zijn?” Nathanaël bedoelt: “De Messias zal niet uit een nietszeggend dorpje uit het verachtelijke Galilea komen. Nee, Hij zal uit Bethlehem, de stad van David, komen! Filippus, dat weet jij toch ook wel?”

Ontmoeting
“Kom maar kijken.” Filippus laat zich niet verleiden om een theologische discussie te beginnen, maar nodigt Nathanaël uit. Gelukkig maar! Je kunt alles over het geloof weten, als het in jouw leven niet komt tot de ontmoeting met de Heere Jezus, de Zaligmaker van zondaren, lig je onhoudbaar verloren! Wat een genade is het als de Heere mensen op jouw weg plaatst, die je door Christus’ liefde tot Hem brengen. Door Filippus komt het tot een ontmoeting met Jezus.

Woordspeling
Jezus ziet Nathanaël komen en zegt: Zie, waarlijk een Israëliet, in welke geen bedrog is. Dat is nogal wat! Als mensen dat over je zeggen, is dat mooi. Maar hier zegt Gods Zoon dat. Wat positief, wat mooi, dat Nathanaël een eerlijke man is en dat Jezus hem prijst, denk je misschien. Toch is er meer over te zeggen. Jezus gebruikt een woordspeling. Jezus ziet in Nathanaël geen leugenachtige Jakob, maar een oprechte Israël! Jezus gebruikt hier een getuigenis dat ook oudtestamentisch gebruikt werd, om een ware gelovige te omschrijven, zoals je in Psalm 32 leest: Welgelukzalig is de mens (…) in wiens geest geen bedrog is (Ps.32:2). Zijn eerste reactie, die afwijzend was, kwam dan ook niet voort uit onverschilligheid, maar uit betrokkenheid. Eerst was Nathanaël verbaasd over Filippus' mededeling. Nu is hij opnieuw verbaasd en vraagt: “Waar kent U mij van? Nathanaël herkent zich blijkbaar in de omschrijving van Jezus! Hoe is dat bij jou? Hoe ziet de Heere jou? Hij weet hoe je leeft. Wat je vragen zijn, wat je zoekt. Maar kent Hij je ook, omdat je Hem zoekt in de nood van je leven? De Heere kende Nathanaël. Dat was een wonder voor hem. Als jij de Heere Jezus mag leren kennen, ervaar je dat ook: U kent mij (Ps.139:1).

Belijdenis
“Voordat Filippus jou riep, zag Ik je zitten onder de vijgenboom”. Als Nathanaël dat hoort is er helemaal niets meer over van zijn eerste sceptische houding. Als eerste van de discipelen doet hij de belijdenis die past bij een ware Israëliet, die door Gods eigen werk, echt een kind van God is: Rabbi, Gij zijt de Zoon van God, Gij zijt de Koning Israëls. Wat een belijdenis. Toen Petrus, later ook beleed dat Jezus de Christus was, zei Jezus: Zalig zijt gij, Simon, Bar-Jona! want vlees en bloed heeft u dat niet geopenbaard, maar Mijn Vader, Die in de hemelen is (Matth.16:17). Jezus heeft hier de leiding en trekt Nathanaël tot Zich. Zo mag hij Jezus ook als Zijn Heiland kennen. Nathanaël gelooft, maar het is Gods eigen werk.

En verder…
Nathanaël kom je verder niet meer tegen in het Evangelie. Een keer nog wordt zijn naam genoemd, als Jezus na Zijn opstanding Zichzelf aan de discipelen openbaart aan de oever van de Zee van Tiberias. Dan is hij er ook bij. Hij is geen visser, maar hij is samen met zijn vrienden op het meer. Opnieuw openbaarde Jezus Zich. Niets lees je verder van hem. Dat hoeft ook niet. Het gaat niet om Nathanaël. Het gaat om de Heere Jezus. Want in alles laat de schrijver, Johannes, zien dat Jezus hier de leiding heeft. Niet Nathanaël kwam tot Jezus. Het was Jezus Die hem vond, onder de vijgenboom.

De Jakobsladder
In de ontmoeting met Nathanaël gebruikt Jezus de geschiedenis van Jakob bij Bethel (vers 52). Door het geloof zullen Nathanaël en de andere discipelen zien Wie Jezus is. Hij is de Jakobsladder. Hij is de Zoon van God die vanuit de hemel afdaalt naar de aarde. Dat was ook in Bethel het beeld. De ladder werd vanuit de hemel op de aarde gesteld. Van mensen naar God is er geen weg, maar God heeft Zijn Zoon gegeven, als de enige Weg tot behoud van verloren mensen. Nathanaël en de anderen krijgen de belofte dat zij getuigen zullen zijn van het heilswerk van Jezus.

Vijgenboom
Nathanaël zat onder de vijgenboom. Daar zag Jezus hem. Als Jezus dat vertelt, is het voor Nathanaël duidelijk dat Jezus de Zoon van God is. Het is onmogelijk dat iemand hem daar gezien kan hebben, dan God alleen. Een vijgenboom heeft een dicht bladerdek en de takken hangen tot de grond Het is dus eigenlijk een soort hutje. Het was de plek om te mediteren, of om in de koelte te rusten. Voor Nathanaël was het een groot wonder dat de Heere Jezus hem kende, juist op deze stille plaats onder de vijgenboom.

Bartholomeüs
Johannes is de enige die de naam Nathanaël noemt. In de lijsten van de discipelen in Mattheüs, Markus, Lukas en Handelingen wordt Filippus samen met Bartholomeüs genoemd. Daarom denken uitleggers dat het om Nathanaël gaat. Bartholomeüs betekent: zoon van Tholomeüs. Er zijn uitleggers, waaronder Augustinus, die stellen dat Nathanaël en Bartholomeüs niet dezelfde persoon is. Nathanaël, de vriend van Filippus zou niet tot de twaalf behoren, maar uit het Johannesevangelie blijkt dat hij wel bij de Twaalf hoorde. Hij werd vroeg tot Jezus gebracht; na Andreas, Johannes, Petrus en Filippus. En aan het einde van het Evangelie blijkt Nathanaël aanwezig te zijn als de discipelen op het Meer van Galilea vissen en Jezus Zich aan hen openbaart (Joh.21:2).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen