Preken door gelijkenissen

De prediking van Christus en de gelijkenissen die Hij heeft verteld, horen dicht bij elkaar. Dat is goed te zien in Matthéüs 13, dat helemaal gevuld is met gelijkenissen.
De Heere Jezus is uit het huis gegaan en zit bij de zee. Het is de zee van Galilea, vlakbij Kapernaüm.
Daar heeft Hij het Evangelie van het Koninkrijk Gods verkondigd, zegt Lukas 8:1. Inmiddels zijn er zoveel mensen gekomen, dat Christus in een schip heeft plaatsgenomen om vanaf het water te spreken. Wat zal dát geklonken hebben in de heuvels van Galilea!
‘En Hij sprak tot hen in gelijkenissen’, zegt Matthéüs 13:3. In die gelijkenissen is te horen wat Christus heeft gepreekt.

Gods Koninkrijk verborgen
De eerste vraag is waarom Hij in gelijkenissen sprak. Die vraag hebben de discipelen ook gesteld (13:10). Als antwoord citeert Christus een tekst uit Jesaja 6:9. Lees het maar in Matthéüs 13:13-15. Blijkbaar gebruikt Hij de vorm van gelijkenissen niet om het begrijpelijker te maken, maar juist om de verborgenheden van het Koninkrijk Gods verborgen te houden! Dat had het volk aan zichzelf te danken. Door hun ongeloof verdienen ze het dat Hij in beelden spreekt die niet zomaar te begrijpen zijn. Dat is gelukkig niet het enige. Vers 16 zegt: Doch uw ogen zijn zalig, omdat zij zien, en uw oren, omdat zij horen. Het is de discipelen gegeven ‘de verborgenheden van het Koninkrijk der hemelen te weten’ in tegenstelling tot anderen die het niet gegeven is. Daaruit spreekt Gods welbehagen, zegt kanttekening 6 bij vers 11. Jij mag je bij het horen of lezen van gelijkenissen dus ook afvragen of jouw hart de verborgenheden kent óf dat je hart toegesloten blijft voor de weg hoe een arme zondaar zalig wordt.

Gelijkenis als beeld
De uitleg van een gelijkenis is niet altijd gemakkelijk. Dat komt omdat in een gelijkenis een beeld wordt gebruikt, vaak uit de tijd van Christus en ook nog eens in het Israël van die dagen. Dit beeld moet natuurlijk eerst goed duidelijk zijn. Vervolgens moet je je afvragen wat dit beeld nu betekent. Vaak zijn niet alle details uit de gelijkenis zomaar (geestelijk) over te zetten. Je moet daarvoor als het ware in de gelijkenis gaan staan en om je heen kijken. Het onderwerp van de gelijkenis is daarbij belangrijk. Soms wordt dit aangegeven, soms moet je het zoeken.
In Matthéüs 13 gaat het over de prediking. Dat blijkt al direct bij de eerste gelijkenis: de zaaier. Het gaat om het horen van het Woord des Koninkrijks (vers 19). Zo is de boze op die akker van de prediking bezig om onkruid te zaaien, maar de tarwe zal tóch worden binnengedragen. Gods kinderen worden toegebracht én thuisgebracht! Zo breidt de akker van de prediking zich uit als het mosterdzaad en doet het zijn werk in je hart als zuurdesem in het deeg. Zo komt Christus bij de tweelinggelijkenis van de schat, in de akker verborgen, en de éne parel van grote waarde. Daarmee krijgt de prediking van de Heere Jezus in gelijkenissen een persoonlijke spits.

De schat en de parel
Wederom is het Koninkrijk der hemelen gelijk een schat, in de akker verborgen (!) (Matth. 13: 44). We gaan naar de akker. Op die akker is een mens bezig. Plotseling wordt een schat in de akker verborgen gevonden. Deze schat verbergt hij ook direct weer. Vervolgens verkoopt hij alles en koopt… niet de schat, maar de akker waarin de schat verborgen ligt. In de daarop volgende gelijkenis gaat het over een koopman die na het zoeken van mooie parels, de éne parel van grote waarde vindt. Hij koopt dan niet de oester, maar de parel zelf. In beide gelijkenissen gaat het over vinden, verkopen en kopen.
Opvallend zijn ook de verschillen. De mens in de gelijkenis van de schat in de akker verkoopt alles (tegenwoordige tijd) en koopt de akker (tegenwoordige tijd). In deze gelijkenissen is het woordje ‘verborgen’ belangrijk. De koopman in de volgende gelijkenis, de ene parel gevonden hebbende, verkocht (verleden tijd) en kocht (verleden tijd) deze. Als je zo in deze gelijkenissen staat, zie je de ene mens bezig om alles te verkopen en de akker te kopen. In de volgende gelijkenis zie je de koopman na zoeken tot rust komen: hij had alles verkocht en heeft de parel, die niet meer verborgen was en werd, gekocht.

Die ene Parel
Zo volgt de betekenis eenvoudig uit het geheel van Matthéüs 13 en het gaan staan in de gelijkenis! Een mens op de akker van de prediking hoort plotseling dat er iets van ontzaglijke waarde in de prediking verborgen ligt. Die akker van de prediking krijgt daarmee zoveel waarde dat hij er alles voor over heeft. Alles van de wereld verbleekt! Heeft de prediking voor jou ook die waarde gekregen? Ben je wel eens in die nood gebracht dat je een Ander nodig hebt gekregen… Een Ander, Die zo verborgen is (zie ook vers 11). Daar valt de nadruk op in de eerste van de twee gelijkenissen. Dat heeft tot gevolg dat je zoekende wordt gemaakt, zoals die koopman… Totdat je die éne Parel van grote waarde gevonden hebt. Want met die parel bedoelt Christus Zichzelf! En als je Hem hebt gezien, zijn alle pareltjes die je al had waardeloos geworden en wil je die ene Parel eerlijk verkrijgen. Alle nadruk valt op de grote waarde van die ene Parel! Waar Christus, zoals er maar Eén is, verkregen wordt, komt het zoeken en vinden tot rust. Een andere Zaligmaker is er immers niet!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen