Moeite en lijden in het leven

De conclusie
Salomo heeft intensief gezocht naar de zin van het leven. Prediker is het resultaat van zijn onderzoek. Wij zijn dat niet gewend, maar in de Hebreeuwse schrijf cultuur begin je met de conclusie en dan komen in de rest van het boek ondersteunende argumenten. Dus zijn conclusie, ‘IJdelheid der ijdelheden, het is al ijdelheid’ (Prediker 1:2) opent dit boek. Salomo is geen pessimist, zoals velen menen die dit boek lezen, maar hij is gewoon heel reëel. In al die jaren heeft deze wijste man in de wereld heel wat gehoord en gezien. In 2 Kron. 9:23 staat: ’En alle koningen der aarde zochten Salomo’s aangezicht, om zijn wijsheid te horen.’ Nadat hij over al deze gesprekken en rechtszaken heeft nagedacht, kan ik goed begrijpen dat hij zegt, ‘Ik ben gewaargeworden dat ook dit een kwelling van de geest is, want in veel wijsheid is veel verdriet, en die wetenschap vermeerdert, die vermeerdert smart.’ (Pred. 1:17-18)

Ik denk wel eens ‘Bah, de krant staat alleen maar vol met terreur, mishandeling, moorden, oneerlijke mensen en onrecht. Ik ga het niet meer lezen want het maakt me alleen maar verdrietig en soms heel boos om het te lezen.’ Herken je dat? Dan zal je nu ook Salomo beter begrijpen.

Het experiment
Salomo is geen theoreticus. Hij heeft echt alles geprobeerd om het leven onder onze zon voldoening te geven. Hij heeft als het ware van elk glas gedronken maar telkens weer bemerkte hij dat hij nog dorstig of misschien wel nog dorstiger was. Salomo is uniek in zijn omstandigheden. Hij heeft onbeperkte macht, is populair, heeft eindeloos veel goud, allerlei contacten met andere machtige mensen in de wereld en bovenal, veel hersenen. Alles heeft hij gecombineerd om te proberen bevrediging van zijn hart te vinden in de dingen van dit leven. Het is hem niet gelukt. Alles was als de stoom dat van je kopje koffie opstijgt of als een zoete gumball die na een paar minuten al de smaak verliest.

De methode
In hoofdstuk twee beschrijft hij hoe hij in zijn leven ook werkelijk alles geprobeerd heeft. In vers 1 begint hij; ‘Ik zeide in mijn hart: Nu welaan, ik zal u beproeven door vreugde, derhalve zie het goede aan.’ Dus, ‘Kom, ik ga alles wat vreugdevol lijkt eens proberen.’ Hij heeft zich ook echt niets onthouden, ‘en al wat mijne ogen begeerden, dat onttrok ik ze niet, ik wederhield mijn hart niet van enige blijdschap...” (Pred. 2:10) Salomo heeft het geluk in zeven aspecten gezocht: plezier (vs. 2), alcohol (vs. 3), materialisme (4-8a), allerlei vermaken (vs. 8b), seksueel plezier(vs. 8c), grote prestaties (9-11) en wijsheid (12-17). Alles liep op niets uit. Hij bleef teleurgesteld zitten. Al zijn zoeken naar doel, vervulling, vreugde bracht hem niets anders dan rusteloosheid, leegheid, verwarring en pijn. Alles onder deze zon is hem ijdelheid gebleken.

De ‘wellustigheden van mensenkinderen, snarenspel’ kan volgens de Kanttekenaren ook beteken uitgelezen zeer schone vrouwen, in den krijg gevangen. 1 Koningen 11:3 geeft daar wat meer invulling aan en dat is dus best een mogelijkheid.

De les
Het boek Prediker is niet voor niets geschreven. Salomo’s wijsheid door ervaring beproefd en teleurstelling verrijkt, moet ons er voor bewaren om juist daar ons geluk te zoeken waar we het nooit zullen vinden. Waarom zouden we dat experiment moeten herhalen? De enige garantie die je hebt, is dat je het zelfde zal uitvinden als hij.
Omhels Salomo’s conclusie de Heere te vrezen en Zijn geboden te houden in plaats van het plezier van allerlei feestjes met lachen, keiharde muziek, alcohol, oneerbaar gedrag tussen mannen en vrouwen. Aan het eind van een lange en lawaaierige avond en nacht heft Salomo maar één woord: onzinnig. (Pred 2:2). Hetzelfde moet hij concluderen nadat hij halve steden bouwde met prachtige gebouwen, tuinen met irrigatie, dieren en vrouwen van over de hele wereld. Alles is een kwelling van zijn hart. Het kan zijn hart niet vervullen.

Het geheim
Hoe komt het toch dat zelfs de mooie dingen die God schiep als goed, niet bevredigen? Eten en drinken, werk, liefde, huwelijk, prachtige natuur, bouwen en ontwikkelen van nieuwe dingen zijn op zich niet zondig. Vergelijk het goede in het leven met een ketting. Elke schakel in die ketting staat voor iets moois en goeds dat de Heere schiep voor ons mensen. Na de val in het Paradijs echter, is elke schakel gebroken en dat maakt de ketting waardeloos.
In elke schakel van de ketting van het leven wordt God gemist. Alleen als Hij in ons leeft en als wij door Zijn genade in Christus Jezus met Hem zijn herenigd, wordt ook elke schakel in de ketting in zekere zin hersteld.
De Heere Jezus sprak over dit geheim in deze woorden, ‘Ik ben gekomen opdat zij het leven hebben en overvloed hebben.’ (Joh. 10:10) Het leven onder de zon is ijdelheid; het leven onder de Zoon is blijheid en volheid.

Ik zeide in mijn hart: Nu welaan, ik zal u beproeven door vreugde, derhalve zie het goede aan; maar zie, ook dat was ijdelheid
PREDIKER 2:1

Thema’s in deze serie
#01 Inleiding op Prediker
#02 Moeite en lijden in het leven
#03 Je dagelijks werk
#04 Geduld met God
#05 Genieten van de dingen die God geeft
#06 Wijsheid en dwaasheid
#07 De jeugd is de beste tijd

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen