Teekenen der tijden

Variatie is de aantrekkelijkheid der historie!
De zee des tijds is gestadig anders gekleurd. Nu eens is zij effen, dan weer fel bewogen. Zij toont het beeld van rust en vrede of wordt ook weder het tooneel van onstuimigheid. Het kan zijn, dat een zachte wind over hare wateren strijkt met slechts een lichte rimpeling, of dat de orkaan van revolutie en aangrijpende gebeurtenissen hare baren opzweept.
Niet altijd varen de volken vredig over tijdzee heen. Meest staat het sein op onveilig. En nooit is men een oogenblik veilig voor onverwachte veranderingen. Stilte en storm beheerschen beurtelings deze onbetrouwbare Wateren, die eb en vloed doen afwisselen.
Zoo zingt deze zee der tijden haar eeuwig lied, in gestadig anderen toon.
Het Europeesche tijdbeeld was de laatste weken weder wat meer gegevarieerd. Na Duitschland's Oostenrijksche avontuur scheen de polsslag wat kalmer te gaan kloppen. De koorts daalde. Men moest even op verhaal komen. En ja. men had zoodoende zelfs den Ujd een moment tc wijden aan meer poëtische zaken. Zelfs het meest poëtische des menschelijken levens trad een wijle In het middelpunt der Europeesche belangstelling, d.i. het huwelijk. In plaats van den oorlogsfakkel, die bijna in Midden- Europa werd ontstoken, ging de huwelijksfakkel branden. De bladen toonden een Bruid en Bruidegom. De romantiek verdrong althans heel even de politiek en geen krijgsmuziek doch de bruidsmarsch liet haar zoete tonen van verre vernemen. Nadat Oostenrijk huwde met Duitschland, na de vereeniging tusschen Engeland en Italië, het verbond tusschen den koning van Albanië en de Hongaarsche gravin Apponyi.
Albanië. Land van romantiek!
Want het is het meest onbeschaafde land van Europa. Het is hier, dat men schoone oude steden en burchten vindt. Hier ruischt van ouds het lied der liefde in de scherpste en meest woeste klanken. Hier werd het zwaard steeds het scherpst ook gewet. De vensters der huizen in dit land worden nog steeds gevormd door de... schietgaten in de muren zorgvuldig aangebracht; hier bloeit de Vendetta in bloed en onuitroeibaar. Albanië, land der oorlogen en geruchten van oorlogen.
Verder dan de tijd der Richteren is men ook in Albanië nog niet gekomen. Het weerlicht daar gedurig en de gevaarlijke ,,vrijheid" heerscht ginds het meest wispelturig en despotisch. Zwaar had Albanië van ouds te lijden onder de tyrannie der onbarmhartige Turken, terwijl ook het bloedige uitvechten der onderlinge veeten het land teisterde. Bovendien leverde het land niet voldoende op om zijn bewoners te voeden. Tegen die Turken streed weleer zeer moedig Skanderbeg, de „Athleet van Christus" bijgenaamd en hij was vooral de hoofdpersoon in de heldenliederen der Albaneezen.
Nieuwe tijden braken aan, zelfs voor Albanië. Men gevoelde toch iets van de noodzakelijkheid der eenheid. Een koning wenschte men gelijk de andere volken er een hadden. Maar wie zou het(leven) wagen om de Albaneesche kroon te dragen? De Prins van Wied wilde dit ondernemen. Hij zou trachten het Albaansch huishouden van Jan Steen te hervormen. Wel waarschuwde hem ernstig Wilhelm II, doch het mocht niet baten. Wat doet een nietig sterveling al niet voor troon en kroon. De Prins trok naar zijn nieuwe land en volk en het vuur werd aanstonds geopend. Zelfs de Hollandsche militairen •— van wie men wel eens zei: wat hebben zij daar te maken — konden voor den Prins de Albaneesche troon niet redden.
De débacle volgde. Albanië kreeg geen vreemden koning. Maar den ingeborene Zogoe is het beter gelukt, althans tot heden. Thans zal hij regeeren met de koningin. Ieder huwelijk, zegt de wereld, is een avontuur, een sprong in het nachtelijk duister. Als dit waar is, dan is dit Albaansche huwelijk zeker een sprong in het onzekere. Maar laat de pessimist niet altijd over huwelijkszaken oordeelen, want dan trouwt er nooit meer iemand en zeker niet één gravin meer met den vorst van Albanië, tronend aan de schoone kusten der blauwende wateren der Adriatische zee — beeld van het huwelijk.
Romantisch is Albanië. Maar Andorra niet'minder. Het deed ook van zich spreken den laatsten tijd. Het is de kleine republiek in de Pyreneën, schoon gelegen op de bergen, roemend in onafhankelijkheid en dapperheid. In de wandeling wordt Andorra de republiek der roovers genoemd. Deze populaire naam wordt alleen maar aangehaald als curiositeit. Men zou Andorra kunnen betitelen als .het Spaansche ,,Oss", doch dan in het groot en in de hoogte. Dieven en roovers zijn er natuurlijk meer dan men denkt of weet. Als eens alle meer of minder deftige lieden van dat gilde konden herkend en opgezonden worden, zouden de Pyreneën te klein bevonden worden deze te bergen in de bergen. Andorra ontbreekt ten slotte nooit en nergens.
Romantische plekjes vindt men dus overal. Palestina werd in het Noorden des lands afgezet met prikkeldraad! Ook deze daad spreekt van oorlog en strijd. Nog steeds woeat in het bedreigde land de guerilla voort. Wat dat betreft komt het goed bij Spanje en Albanië. Steeds blijkt Palestina oorlogsterrein te zijn, de buit voor Arabier en Jood. Het beloofde land is niet het belovende land. Elke duim gronds wordt daar bestreden door de beide partijen. Een vergelijk is niet mogelijk. Sinds David rondtrok met zijne vrijbuiters is in Kanaan wat dat betreft nog niet veel veranderd. De Engelschen, die eerst dachten: hoe kom ik an je, peinzen nu: hoe kom ik van je. Palestina — het Ierland van het Oosten!
Romantiek! Hitler wendde den steven naar Rome. Geheel een pleiziertochtje is deze tocht zeker niet. Vele Duitsche keizers togen derwaarts. Schijnbaar verkregen zij eer en succes. Maar later kwam de terugslag. Italië was steeds voor Duitschland een teleurstelling. De verhoudingen zijn veranderd. Naar Canossa wil de Leider niet. De Paus laat niet veel van zich hooren ten opzichte van het leiderlijke bezoek. Daar te Rome zal de Führer bewonderen het huis, waar Goethe woonde en peinsde bij diens verblijf te Rome. Misschien denkt hij ook nog even aan Luther. In alles zullen Duce en Führer het zeker niet eens zijn. Maar de schoone bloeimaand kan veel goed maken en de spil is geen ijdel spel of spul, doch wil dat elk verschil worde weggedoezeld.
Tsjecho-Slowakije bakt nog steeds krentebroodjes voor Italië en Duitschland. Karlsbad was een koud bad. Henlein, geïnspireerd door Berlijn, spreekt als een tweede Führer. Praag poogt te sussen. De Achilleshiel van Europa is zeer gevoelig. En alle Europeesche deskundigen pogen deze delicate plek te ontzien. De belangstelling is zeer groot.
Holland heeft ook heel wat last gehad met Praag. Dat bleek enkele jaren geleden. De strijd woedde zelfs tusschen hooggeleerde heeren. Ge weet hoe Comenius hier leerde en leefde. Zijn gebeente rust in Naarden. Maar bij de opgraving kwam oneenigheid of dit wel het echte gebeente was. Heet woedde de kamp. Men knaagde zich „de tanden stomp aan 't heilige gebeent' " (naar den bekenden dichtregel). Ten slotte werd vastgesteld, dat dit het geraamte van den geleerde bleek en bleef. Een borstbeeld werd bij Naarden opgericht. Maar dit is slechts strijd over een doode. De Sudeten-Duitschers echter zijn springlevend en gezond.
De oefening te Utrecht in verband met luchtbeschermingsoefeningen is tamelijk vlot verloopen. Het verdonkeremanen der stad was een zware proef voor enkele vreedzame bewoners. Bij het doorkruisen der donkere stad zag ik nog vele lichtsporen. De burgerwacht verzekerde mij, dat niet allen willig waren, al voldeden de meesten aan de eischen. Er zijn altijd nog menschen, die niet willen gelooven in een overval. Althans, zij willen er zich geen enkele moeite voor getroosten. Het beste zou zeker zijn, zoo noodig, de stad van licht te versteken.
Geheimzinnige duisternis, die een oogenblik deed denken aan den Bartholomeüsnacht, toen de Roomsche kerk den aanval blies op de Hugenoten en de gemerkteekende moordenaren Parijs doorsnelden om hun slachtoffers te zoeken.
Wat de spelling betreft, zou men, in tegenstelling met zulk een oefening, meer licht wenschen. Rome had zijn dictator, doch ook zijn cunctator: zijn twijfelaar, talmer. Welnu, Europa heeft hier en daar zijn dictator. Holland heeft zijn Cunctator! En wij roepen met Cicero v.m. uit: Quo usque tandem abutere patientia nostra, o maxime Cunctator!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen