Hoogleeraarsvacature Prof. Obbink

25 Mei j.1. heeft Prof. Obbink met een openbaar college afscheid genomen als hoogleeraar wegens het bereiken van den 70-jarigen leeftijd. Zijn onderwerp was: De achtergrond van den Bijbel.
Wij willen hier geen verslag geven van dit laatste college. Wij kunnen volstaan met de opmerking, dat het niet alleen voor de huidige generatie van studenten bekende kost was, maar zelfs voor sommigen, die 25 jaar geleden deze college's bezochten.
Zoo is Prof. Obbink, bekend vertegenwoordiger der Eethische richting — en wel van den linkervleugel — afgetreden als hoogleeraar. Dat hij verre van orthodox was, bleek ook nog bij dit laatste college. Overigens was het niet moeilijk — afgezien van de richting — daarop critiek te oefenen. Waardeering voor de Schrift als Gods Woord heeft Prof. Obbink zeker aan de studenten niet veel bijgebracht; waardeering dan in den zin die de Schrift voor zichzelf opeischt en door de confessie wordt vertolkt als geloofsbezit van Gods levende gemeente.
Onze gedachten gingen terug naar den 14en October 1931, toen Prof. Visscher in een kloeke rede, schoon naar vorm en inhoud en van wetenschappelijk gehalte, zijn professoraat neerlegde aan de Universiteit te Utrecht.
Hij kruiste den degen met Dr. Cornelissen, een Roomsch theoloog, en behandelde thetisch: Van de leer der praedestinatie bij Calvijn.
Nog verder gingen onze gedachten terug.
Wij hoorden op dat afscheidscollege ook gewagen van de benoeming van Prof. Obbink tot hoogleeraar in Utrecht. Hoe was dat ook weer? Was het, omdat de behoefte werd gevoeld naar een afzonderlijken leerstoel voor het vak: algemeene godsdienstgeschiedenis met het oog op de geweldige uitgebreidheid der stof hierin ondergebracht?
Zooals bekend, onderwees Prof. Visscher óók dat vak met eere aan de Utrechtsche Universiteit. Toen zijn boek verscheen in twee deelen over de religie der primitieven, schreef Prof. Obbink, destijds in Amsterdam, dat dit werk hem vele uren van aangenaam studiegenot had verschaft en dat de doctrinaire evolutionisten dc tanden erop konden stuk bijten.
Inderdaad was het een werk, dat systematisch opgebouwd, consequent-principieel de uitgebreide stof behandelde. De godsdiensthistoricus toch moet het feitenmateriaal, dat hij zich voorgelegd ziet, niet alleen ordenen, maar ook vergelijken en waardeeren naar een zekere norm.
Wanneer deze waardeering geschiedt naar ethische beginselen, zal deze uit den aard der zaak het karakter dier beginselen dragen: de zig-zag-lijn van ja en neen.
Niemand zal ontkennen, dat een afzonderlijke leerstoel voor dit vak gewenscht is, maar wel is het onjuist te beweren, dat destijds daaraan de benoeming van Prof. Obbink was te danken. Het zat zoo! Prof. Noordtzij was benoemd in de plaats van wijlen Valeton en dat zat den Ethischen zeer dwars. En wat is toen gebeurd? Ter compensatie werd Obbink benoemd en zou dan het vak algemeene godsdienstgeschiedenis doceeren. Hij gaf echter ook een uur: godsdienst van Israël en bekwaam man als hij is, onderwees hij Assyrisch en Egyptisch.
Zijn belangstelling ging uit naar den achtergrond van het Oude Testament. In dat opzicht bleef hij meer Oud-testamenticus dan godsdiensthistoricus. Dit is trouwens ook duidelijk uit alles wat hij heeft gepubliceerd.
In D e W a a r h e i d s v r i e n d schreef Ds. Timmer een stukje over deze vacature-Obbink en gaf zijn inzichten ten beste over de eischen aan den godsdiensthistoricus te stellen. Hieronder volgt het:
Het vak, wat de nieuwe functionaris zal doceeren, is verre van het gemakkelijkste. Kennis van Assyrisch, Arabisch, spijkerschrift, enz. is noodig om de inscripties, die worden aangetroffen bij de opgravingen, te kunnen ontcijferen. Het moet dus wel een taalgeleerde bij uitnemendheid zijn, die in staat zal kunnen wezen om al wat in de toekomst aan het daglicht komt, te kunnen ontcijferen.
Werkelijk, wie zich nu belachelijk wil maken en ons allen wil compromitteeren als Herv. Geref. groep, moet zóó schrijven. Verward worden de eischen aan den Oud-testamenticus te stellen met die aan den godsdiensthistoricus. En zelfs vele Oud-testamentici, die zeer bekwaam zijn en ook enkele Oostersche talen beheerschen, kunnen toch volstrekt niet meedoen aan de ontcijfering van hetgeen de opgravingen aan het licht brengen. Wie de transcripties lezen kan is nog niet in staat te ontcijferen wat speciaal het werk is van philologen van professie. En dan nog wel in staat om al hetgeen de toekomst aan het daglicht zal brengen, te ontcijferen. De godsdiensthistoricus zal zeker verstand van talen moeten hebben, maar het is dwaas te beweren, dat hij de talen zou moeten kennen van de godsdiensten, die hij bestudeert. Dat was voor ieder volstrekt onmogelijk.
Over het zonderlinge, dat spijkerschrift tot een aparte taal wordt verheven, zwijg ik nu maar. Zulk geschrijf maakt ons belachelijk. Want het is toch zóó, dat men erop uit is de groep aan te wrijven wat de enkele personen schrijven en dan nog wel in het officieele orgaan van den Gereformeerden Bond.
Er zou over dat artikeltje nog veel meer te zeggen zijn, doch genoeg.
Het is ons niet te doen om den schrijver te blameeren, doch om onze groep te rehabiliteeren en tot nadenken te bewegen, zoodat dergelijk ondoordacht geschrijf wordt voorkomen. Dat is ons aller belang.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen