KLEINE KRONIEK

Een jaar ging weer voorbij

Het jaar onzes Heeren 1985 is voorbij gegaan en bijgezet in de historie der eeuwen. Het was een jaar met opzienbare gebeurtenissen in de wereld. Zuid-Afrika kwam beangstigend vaak in het nieuws. Maar overal in de wereld nam het gebruik van geweld toe. Grote natuurrampen waren de ontzettende aardbeving in Amerika en de vernietigende vulkaanuitbarsting in Colombia. Duizenden mensen kwamen om en raakten dakloos.

Vele vliegtuigrampen schokten luchtvaartdeskundigen. Hoe kan bij een toename van perfectie in techniek toch nog zulke rampen plaatsvinden en dan op zo grote schaal.

Ook in de kerk was 1985 een jaar dat allerlei gebeurtenissen te zien gaf. We denken aan het Pausbezoek. De deining die 't Samen op Weg-proces te zien gaf in vooral de Hervormde Kerk. Daarnaast blijft het bemoedigend dat de piediking van het Evangelie nog altijd voortgaat. Nog altijd bereikt het Woord harten van jongeren èn ouderen. God zet Zijn werk voort, dwars door alles heen.

Uit een jaaroverzicht

Al enkele jaren namen we in de laatste kroniek een fragment over het zo verzorgde jaaroverzicht dat door N. Scheps werd verzorgd in het blad 'Kerknieuws'. Het is wel de laatste keer, daar de relatie tussen Scheps en Kerknieuws dit jaar wordt beëindigd. Scheps schijnt met een eigen uitgave voort te gaan. Maar Kerknieuws krijgt drie andere redacteuren, naar een bericht luidt van de uitgeverij Vijlbrief.

Hier volgt nu wat Schepse schrijft in zijn jaaroverzicht van de Hervormde Kerk. althans een belangrijk deel ervan:

„Traditiegetrouw vergaderde de hervormde synode ook het afgelopen jaar weer drie maal, nl. in maart, juni en november. In maart nam de synode na een breedvoerige discussie het besluit om met een officiële afvaardiging aanwezig te zijn bij de ontmoeting van paus Johannes Paulus II met de 'leiders' van de nict-katholieke kerken op 13 mei te Utrecht. Na de benoeming van mgr. Ter Schure tot bisschop van Den Bosch waren er in de Hervormde Kerk nogal wat stemmen opgegaan om de uitnodiging niet te aanvaarden als 'solidariteit met de rooms-katholieken die onder het beleid van Rome lijden'. Een voorstel van dr. K. Blei uit Haarlem om niet aanwezig te zijn bij de ontmoeting met de paus werd echter met 33 tegen 20 stemmen door de synode verworpen.

Als nieuwe voorzitter van de synode werd in maart gekozen ds. H. Huting uit Rotterdam. In 1982 was hij lid geworden van de synode, terwijl hij een jaar daarna in het breed moderamen kwam. Over zijn positie in de Hervormde Kerk merkte hij na zijn verkiezing op: 'Ik sta in het midden, net als Roos'.

In haar junivergadering besloot de synode een rapport over ambt en avondmaalsmijding als herderlijk schrijven aan de kerken toe te zenden. De voornaamste conclusie uit dat rapport was dat ambtsdragers die de avondmaalsviering mijden, het geloofsleven van de gemeenteleden blokkeren. Avondmaalsmijding door ambtsdragers komt met name in sommige orthodoxe gemeenten voor. De problematiek rond ambt en sacrament kwam op een geheel andere wijze aan de orde in de novemberzitting. De inzet van het rapport, dat m.b.t. deze zaak op tafel lag, was de vraag of in gemeen'ten die langdurig vacant zijn, ook anderen dan dienaren des Woords de bevoegdheid tot de sacramentsbediening zouden kunnen ontvangen. Na een langdurige discussie besloot de synode de definitieve behandeling van het rapport uit te stellen. Zij was van mening dat het onderwerp breder bestudeerd diende te worden. Het rapport zal bovendien ingebracht worden in het overleg met de Gereformeerde Kerken.

In haar novemberzitting sprak de synode verder uit dat hervormde predikanten voortaan met toestemming van hun kerkeraad politieke functies mogen bekleden. Een verbod op staatsrechterlijke functies van predikanten, zoals dat tot dan toe in de kerkorde een plaats had, werd met bijna algemene stemmen vóór geschrapt.

Met name van orthodoxe zijde in de synode was bezwaar aangetekend tegen de voorgestelde nieuwe regeling. Diaken A. D. de Ronde bijv. merkte op dat een predikant ervoor gekozen heeft om voorganger en herder van de gemeente te zijn en dat dit een hogere keuze is dan die voor de politiek.

In maart sprak de generale commissie voor de

behandeling van de bezwaren en geschillen uit dat het aanvankelijk vernietigde besluit van de hervormde synode over contacten met de Zuid-Afrikaanse bevrijdingsbeweging ANC niet in strijd is met de kerkorde. De geschillencommissie vernietigde in september 1983 het synodebesluit van 19 november 1983. Dit besluit zou gelezen kunnen worden als een erkenning dat het gebruik van geweld door het ANC geoorloofd is. De synode aanvaardde daarop op 17 maart 1984 een nieuw besluit waarin de zinsnede was toegevoegd: 'zonder dat de Generale Synode daarmee het gebruik van geweld en tegengeweld legitimeert'.

Deze nieuwe versie van het besluit was voor de geschillencommissie aanleiding haar aanvankelijke nietigverklaring in te trekken.

Sedert 1 februari van het afgelopen jaar zijn de Haagse kantoren van de Nederlandse Hervormde Kerk verhuisd van de oude panden aan de Haagse Javastraat, Carnegeilaan, Laan Copus van Cattenburch en het Nassauplein naar een nieuw gebouw in Leidschendam. Met de bouw van dit nieuwe kantoor was ongeveer 6, 5 miljoen gulden gemoeid. Het nieuwe gebouw heeft vier kantoorlagen waarin het personeel, bestaande uit ongeveer 90 medewerkers is ondergebracht.

Uit de in maart gepubliceerde statistiek over het jaar 1983 van de Hervormde Kerk bleek dat het ledental nog steeds zakt. Sinds een jaar of 10 is dat het geval met gemiddeld 1, 5% per jaar. In 1976 waren er nog 3.015.000 hervormden, eind 1983 was dit aantal gedaald tot 2.710.000.

Het Samen-op-weg-proces kwam het afgelopen jaar onder toenemende kritiek te staan van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk.

De Bond vraagt zich met zorg af of het Samen op weg-gebeuren tussen deze kerk en de Gereformeerde Kerken niet eerder modieus dan geestelijk van karakter is. Acht leden van de Bond schreven dat in een onder verantwoordelijkheid van deze organisatie uitgegeven brochure. Bezinning en Appèl, die werd toegestuurd aan de kerkeraden binnen beide kerkgenootschappen.

Dat gebeurde in april. Een maand later op de jaarvergadering van de Bond in mei, liet secretaris ir. J. v. d. Graaf zich in dezelfde zin uit. Hij vroeg zich af of er tussen beide kerken inderdaad sprake is van confessionele herkenning. 'We zullen elkaar als het gaat om trouw aan Schrift en Belijdenis eerlijk voor Gods aangezicht hebben te toetsen'. De in het proces van Samen-op-weg van gereformeerde zijde ingebrachte 'dynamische binding aan de belijdenis' deed ir. v. d. Graaf vrezen dat de belijdenis als spreekregel voor de kerk in verkondiging en dienst nog meer zou vervagen en dat dit juist door het samengaan van beide kerken mogelijk zou worden.

Het ontbreken van confessionele herkenning was vervolgens in juli voor elf predikanten, behorend tot de Gereformeerde Bond, reden om in een open brief naar voren te brengen dat in dit stadium en in deze vorm het Samen-op-Weg-gaan onacceptabel was. De predikanten noemden Samen-op-Weg onherkenbaar, duister, onduidelijk, vaag, a-historisch, onschriftuurlijk en ongereformeerd. Samen-op-weg kwam op de ondertekenaars over als een lawine. Zij spraken van drammerigheid en te weinig tijd voor serieuze overwegingen.

Overigens besloten de generale synoden van beide kerken in april reeds aan de kerkeraden, classes en provinciale kerk-vergaderingen, resp. particuliere synoden de vraag voor te leggen of zij konden instemmen met de voortgang van het op gang gekomen proces van de hereniging van beide kerken. Tot 1 januari 1986 kregen de 'mindere' vergaderingen de tijd om te reageren. In 'De Waarheidsvriend', het orgaan van de Geref. Bond, reageerden ir. J. v. d. Graaf en dr. S. Meijers in september met de stelling dat de classicale vergaderingen de binnengekomen consideraties van de gemeenten naar hun diepste overtuiging meer zouden hebben te wegen dan te tellen.

De schrijvers zeiden bezorgd te zijn dat een proces dat in principe kerkverenigend zou moeten zijn, in de praktijk gemeentescheurend en dus kerkscheurend zou gaan worden. Zij signaleerden dat zich reeds spanningen gingen voordoen in die gemeenten waar hervormde en gereformeerde wijkgemeenten federatief Samen^-op-weg gingen, terwijl andere wijkgemeenten zich niet in dat nieuwe patroon wensten in te voegen."

Tot zover uit het verslag in 'Kerknieuws'. We zullen het correcte verzorgde kerknieuwswerk van Scheps in het blad 'Kerknieuws' wel missen. Maar wie weet wat er nog voor in de plaats komt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen