Fundamentele prediking (2)

GEESTELIJK LEVEN

Niet verzwijgen

Er zijn mensen die van de predestinatie zeggen dat zij waar is. Dat doen ze dan omdat ze de Heilige Geest niet durven tegen te spreken, maar ze zouden deze leer liever verzwijgen en begraven.

Wij mogen deze leer echter volgens Calvijn niet verzwijgen. De profeten en apostelen hebben dat ook niet gedaan. Bovendien heeft ook de Zoon van God over de predestinatie gesproken, o.a. in Johannes 6 en 10. , , Als de Heere Jezus Christus ons wil verzekeren van onze zaligheid, leidt Hij ons naar deze eeuwige verkiezing", zegt Calvijn.

Wie de predestinatie wil verzwijgen, wil volgens hem in feite God het zwijgen opleggen en uitwissen wat God ons in Zijn Woord daarover heeft geopenbaard. Alles wat in de Bijbel staat is nuttig. In het Evangelie staat niets overbodigs. De hele Schrift is nuttig om ons op te bouwen in het geloof en de vreze Gods.

Calvijn acht het van zeer groot belang dat over de predestinatie wordt gepreekt. Er zijn naar zijn mening twee redenen waarom het , , meer dan noodzakelijk" is dat deze leer in de prediking naar voren wordt gebracht. In de eerste plaats verdient God het dat Hij vanwege Zijn verkiezend handelen wordt geprezen. Ten tweede gaat het er bij het spreken over de verkiezing om, dat wij zeker zullen zijn van onze zaligheid zodat wij God vrijmoedig onze Vader kunnen noemen.

Het loven van God en de heilszekerheid vormen voor Calvijn de hoofdsom van alles wat God ons onderwijst door de Heilige Schrift. Wie dan ook deze kernwaarheden mist, bezit geen geloof.

Juist als de verkiezing ons voor ogen wordt gesteld, gaan wij de genade eerst goed kennen. Gods goedheid blijkt uit het feit dat Hij mensen verkiest die dat absoluut niet verdiend hebben. De verkiezing is een bewijs van Gods goedheid. Vanwege de lof op Gods goedheid mag de verkiezing niet verzwegen worden, want de glorie van God schittert volgens de reformator slechts dan als wij erkennen dat God naar Zijn welbehagen Zijn goedheid en liefde ontvouwt.

Een dubbele genade

Calvijn spreekt in deze preek en ook elders van een dubbele genade. Enerzijds is het genade dat God mensen verwekt om ons het Evangehe te prediken. God stuurt Zijn dienaren om door hun mond mensen tot Zich te roepen. Zij stellen de hoop der zaligheid aan de gemeente voor. Dit voorstellen van de genade is echter niet voldoende. Het is ook nodig dat God Zich aan ons openbaart door Zijn Geest. Dit laatste is ook genade.

Calvijn zegt dat God tot onze oren spreekt door de mond van een mens. Als Hij verder ook nog door Zijn Geest tot onze harten spreekt, eerst dan geloven we wat ons wordt verkondigd. Alleen door de werking van de Heilige Geest kan er geloof zijn.

We kunnen dus stellen dat in Calvijns visie er een duidelijk verband is tussen verkiezing en prediking. In de eerste plaats komt de prediking tot een deel van de mensen. Het is al genade om de prediking te mogen horen. Voldoende is het echter niet, want nodig is ook dat het hart wordt geopend om het gepredikte Woord gelovig aan te kunnen nemen.

Het verband tussen verkiezing en prediking is van dien aard dat de verkiezing door middel van prediking van het Woord wordt uitgewerkt. God zorgt ervoor dat aan de uitverkorenen het Woord wordt verkondigd en dat zij het Woord geloven.

Voor Calvijn is het zo, dat zij die tot het geloof in het Woord komen degenen zijn die door God waren voorverordineerd tot de zaligheid. Alleen de uitverkorenen zullen geloven. De gelovigen zijn de uitverkorenen.

De glorie van God

Steeds weer benadrukt Calvijn, dat aan de eer van God verbonden is dat God mensen alleen op grond van Zijn pure barmhartigheid en goedheid verkiest.

Wie de mens op de één of andere manier enige verdienste of deugd toeschrijft doet afbreuk aan de eer van God. Wie beweert dat God verkiest op grond van menselijke verdienste, tast niet alleen Gods eer aan maar dingt ook af op de soevereiniteit, de barmhartigheid, de goedheid, de genade en de hef de van God.

Bij Calvijn is de verkiezing van oorsprong en in uitwerking ervan voluit theocentrisch, dat wil zeggen dat God verkiest èn dat God uitsluitend op grond van Zichzelf verkiest. Zo schenkt God uit loutere goedheid en barmhartigheid het geloof aan hen die Hij heeft uitverkoren. Het is onbestaanbaar dat mensen zouden kunnen geloven zonder dat God hen heeft uitverkoren en het geloof schenkt.

Trouwens, door het geloof belijden we Gods goedheid en soevereine genade. Het is dus volgens Calvijn eigen aan het geloof de uitverkiezing geheel als Gods werk te erkennen en Hem daarvoor te prijzen.

Verkiezing en geloof

Calvijn noemt het geloof de belangrijkste gave van God aan de uitverkorenen. Door het geloof ontvangen we de Heilige Geest. Door het geloof zijn we geduldig in tegenspoeden. Door het geloof zijn we gehoor-zaam aan God. Door het geloof zijn we geheiligd tot Zijn dienst.

Calvijn ziet het geloof als een vrucht van de uitverkiezing. Hij zegt: , , Wij zien dan dat het geloof afhangt van de verkiezing van God." Dat moet volgens Calvijn gezegd worden. Juist als er over het geloof gesproken wordt, mag de verkiezing niet verzwegen worden.

Calvijn noemt hen, die niet willen dat er over de verkiezing wordt gesproken, doodsvijanden van de genade van God! Wie de verkiezing op welke manier dan ook wil verduisteren, wil volgens de reformator de hele religie verwoesten.

Voor Calvijn is de verkiezing wezenlijk voor de hele godsdienst. Wie de predestinatie in diskrediet brengt, dient niet God maar de mens.

(Wordt vervolgd)

Stavenisse

T. van Bruggen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen