Kom, ga met ons... (1) (Over de eredienst)

K E R K E L I J K LEVEN

Inleiding

I n de jaren zestig heeft dr. A. A. van Ru- Ier een boek geschreven onder de titel , , Waarom zou ik naar de kerk gaan? ". Op deze vraag geeft hij eenentwintig verschillende antwoorden. Het boek is ontstaan in een periode waarin de schrijver om gezondheidsredenen niet in staat was zelf het Woord te bedienen. Lange tijd heeft hij de kerkdiensten bijgewoond als kerkganger en niet als voorganger. Dat is voor hem een ontdekking geweest. Misschien zelfs een openbaring. Gedurende deze periode heeft hij leren zien hoe belangrijk de eredienst is. In de samenkomst van de gemeente valt veel te beleven. In het genoemde boek doet Van Ruler verslag van zijn bevindingen. Nu gaat het me niet om zijn antwoorden, hoewel ze nog altijd de moeite waard zijn om er kennis van te nemen. Ik noem dit boek om aan te geven dat er in de eredienst blijkbaar veel gebeurt. In een drietal artikelen willen we stilstaan bij het vele dat God ons in de wekelijkse eredienst biedt en geeft. In de hoop dat we (meer) bewust en met (meer) verwachting de kerkgang maken.

Bewust beleefd?

Soms krijg je de indruk dat nogal wat gemeenteleden de kerkdienst zo weinig bewust beleven. De kerkgang hoort bij het patroon van de zondag maar beseffen we wat er gebeurt? Is er oog voor de verschillende onderdelen van de eredienst? Of is de aandacht vrijwel uitsluitend gericht op de prediking? Voor velen staat of valt de kerkdienst met de preek. Als de verkondiging ons raakt is het een goede dienst. Maar als de prediking aan ons voorbijgaat ervaren we het al gauw als een dienst zonder zegen. Is dat terecht? Er vindt in een eredienst meer plaats dan alleen woordverkondiging. Dat zouden we ons meer bewust moeten zijn, opdat we ons bij de héle dienst betrokken weten. Iemand heeft eens gezegd dat de kerkdienst meer is dan een preek met wat muzikale omlijsting. Het gaat om een ontmoeting tussen de Heere en Zijn gemeente waarbij alle onderdelen van belang zijn. Niet alleen tijdens de woordbediening maar ook op andere momenten wil God ons zegenen met Zijn genade. Daar willen we ons in deze artikelen op bezinnen. Opdat we de eredienst van a tot z met ons hart leren meebeleven. Dan zal Gods Naam verheerlijkt worden. En dan zullen wij met vreugde in het huis des Heeren gaan. Niet alleen om te luisteren naar de Woordverkondiging, hoe centraal dit onderdeel ook is. Maar ook om Zijn Naam aan te roepen, om geloofsbelijdenis af te leggen, om onze gaven te geven, om de Heere te eren in ons zingen, om de gemeenschap met Christus en elkaar te beleven - om slechts enkele dingen te noemen. Laten we niet vergeten dat de eredienst het hart van het gemeenteleven is. Wat is het belangrijk om bewust de kerkgang te maken, op een betrokken wijze. Ik denk met name aan onze jongeren. Zij nemen haarscherp waar of hun ouders en ouderen in het algemeen de eredienst van harte meemaken of niet. Het maakt een heel verschil of wij een dienst uitzitten of meebeleven. Wat kun je ernaar verlangen dat tijdens de erediensten de levende God wordt ontmoet. En dat juist onze jongeren gaan zien dat er in de kerk iets te beleven valt, namelijk het wonder van Gods opzoekende liefde. Een wonder dat door de hele dienst heen aanwezig is.

Eredienst - een breed begrip

Voor alle duidelijkheid een opmerking vooraf over de aanduiding eredienst. Hieronder verstaan wij doorgaans de zondagse kerkdienst. Dat is terecht. Als wij de eredienst maar niet beperken tot die enkele uren op de zondag. Ons hele leven wil een eredienst zijn. Een bestaan waarin de drieenige God wordt gediend en geëerd. Met andere woorden: het gaat om een eredienst zeven dagen per week. Er is ook zoiets als eredienst in de week, eredienst in huis en gezin, eredienst op het werk en op school, eredienst tijdens verjaardagen en visites. In Romeinen 12 : 1 bidt Paulus dat de gelovigen hun lichamen stellen tot een levende, heihge en Gode welbehagelijke offerande. Samenvattend noemt hij zo'n leven hun redelijke godsdienst. Het is ook mogelijk om dit laatste woord te vertalen met eredienst. Het is duidelijk dat Paulus hier het totale leven op het oog heeft. Leerzaam en wellicht ook ontdekkend onderwijs. Staat ons leven in het teken van de eredienst aan God? Nu, tot déze eredienst wil de zondag­ se eredienst m de kerk ons toerusten. 's Zondags is de Heilige Geest bezig om de accu van ons leven op te laden met de genade van Christus, opdat de eredienst vanuit de zondag in de week wordt voortgezet. Zo wordt voorkomen dat de eredienst op zichzelf staat en een geïsoleerde plaats inneemt. De eredienst wil geïntegreerd worden in ons gewone leven van elke dag. Voor de volledigheid wijs ik erop dat we bij de aanduiding eredienst ook nog kunnen denken aan de huiseredienst. Het gebed en de omgang met het Woord thuis, rond de maaltijd, aan het begin en aan het einde van de dag, en zo mogelijk het samen zingen. Dit laatste stip ik alleen maar aan.

Wie dient wie?

Nog een belangrijke opmerking vooraf. In eredienst zit het woord dienst. We zouden de vraag kunnen stellen: wie dient wie? Met het oog op de samenkomst van de gemeente denken we meestal aan ónze dienst aan de Heere. Wij komen naar de kerk om Hem te eren. We gaan niet in de eerste plaats voor onszelf. De eer van Zijn Naam is in het geding. Wij dienen Hem. Maar dit is slechts één kant van de eredienst. Wie nagaat hoe de Schrift spreekt over dienst en dienen ontdekt dat er sprake is van tweerichtingsverkeer. Voorop staat dat de Heere Zijn gemeente dient. Met de dienst van de verzoening, met het offer van Christus, met de werking van de Heilige Geest. En pas in tweede instantie wordt Hij door de Zijnen gediend. Hopelijk voelt u aan dat het hier om een uiterst belangrijk bijbels gegeven gaat. Een beslissend gegeven ook. De titel van deze artikelen wordt gevormd door een regel uit Psalm 122: , , Kom, ga met ons, en doe als wij...". Maar daarbij gaat het niet primair om óns handelen maar om het Zijne! We komen dus niet in de eerste plaats naar de kerk om zelf de Heere te dienen, maar om ons te laten (!) dienen door Christus. Onze (ere)dienst aan Hem kan alleen antwoord zijn op Zijn (kruisver)dienst(e) aan ons. Dat is een hele les. Met name voor mensen die via hun eredienst willen bouwen aan n stuk eigengerechtigheid. Maar eigengerechtigheid is in Gods oog per definitie ongerechtigheid waarvoor vergeving nodig is. Tegelijk is het zo bevrijdend dat de Heere om te beginnen dient. Dat vi'il zeggen dat Hij Zelf alles meebrengt wat nodig is om een eredienst tot eredienst te maken. In onszelf zijn we arm. Hoe zouden wij God de eer geven die Hem toekomt, wij die van nature onze eigen eer zoeken? Gelukkig zorgt Hij daar Zelf voor. Daarom: als het goed is staat in elke kerkdienst het kruis, het dienstwerk van Christus centraal. Dat is het hart. Wie dit hart uit de eredienst wegsnijdt haalt het Leven eruit. Onze eredienst steunt op Zijn dienst! Denkt u daar nog eens over na als u weer naar de kerk gaat: wie dient wie?

Een bijbels gegeven

De eredienst is een bijbels gegeven. God brengt Zijn volk samen om Hem te eren en door Hem onderwezen te worden. In het Oude Testament de tempeldienst rond het altaar. In de psalmen vinden we terug dat er veel en ook uitbundig gezongen is. Door de tempelkoren, door het volk, vaak in beurtzang. Van heinde en ver kwamen de gelovige Israëlieten naar Jeruzalem om de grote feesten te vieren. We proeven in de psalmen een vurig verlangen naar het huis des Heeren (o.a. Ps. 42, 84, 122). Later, na de ballingschap zijn er door het hele land synagogen gebouwd waar de Schriften werden gelezen. Men kwam niet alleen in Jeruzalem samen, hoewel de tempel tot aan de komst van Christus zijn centrale plaats behield. We lezen van Jezus Zelf dat Hij op de sabbat naar (niet: uit) Zijn gewoonte naar de synagoge ging (Lukas 4 : 16). Als Hij de wekelijkse samenkomst al nodig had, hoeveel temeer dan wij! Bij de synagogegang heeft de nieuwtestamentische gemeente zich na Pinksteren aangesloten. Zij het dan dat de opstanding van Christus zo centraal is komen te staan, dat de christenen op de eerste dag van de week samenkwamen. In Handehngen komen we de eerste samenkomsten al tegen. , , En zij waren volhardende in de leer van de apostelen, en in de gemeenschap..." (2 : 42). Ook in de brieven is er sprake van. Bekend is de oproep uit Hebreen 10 : 25 om de onderhngen bijeenkomst niet na te laten. We mogen concluderen dat het om een bijbelse lijn gaat: de Heere brengt de Zijnen samen. Wie tot Hem getrokken wordt, wordt ook gevoegd bij de gemeente. We hebben de samenkomst nodig. Daardoor wordt het geloofsleven gebouwd. Zien we naar de zondagen uit? Gelukkig wie instemt met Psalm 84: , , Hoe branden mijn genegenheên, om 's Heeren voorhof in te treên!" Want juist daar is , , God Die leeft, en aan mijn ziel het leven geeft".

A.

J.C.S.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen