Onze levenshouding in een welvaartsmaatschappij

KLEINE KRONIEK

T^ e jaarlijkse Biddag voor gewas en ar- 1 ^ beid ligt weer achter ons. In de gehouden preken zal zeker ook de vinger zijn gelegd bij onze levenshouding in een welvaartsmaatschappij. We borduren in deze Kroniek nog even voort op deze thematiek. Het maartnummer van Ambtelijk contact (maandblad ten dienste van ouderlingen en diakenen van de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland) is een themanummer, gewijd aan de vraag: , , Verandert het geestelijk klimaat in onze samenleving? " Drs. B. Lanting schrijft over, , Materialisme als mentaliteit".

„Het gaat goed in Nederland. Het consumentenvertrouwen is nog nooit zo groot geweest als in de afgelopen maanden. De werkloosheid is het laagste sinds 1963. De koersen van de Nederlandse aandelen zijn het afgelopen jaar met gemiddeld 40% gestegen. Bedrijven gaan steeds meer samenwerken of nemen andere bedrijven over. Het ondernemersvertrouwen in de groei van de industriële productie is nog nooit zo hoog geweest als in de afgelopen maanden. Ons poldermodel, een model van lage inflatie en stabiele salarissen, sterke groei van banen, schohng en verhoging van de bedrijfswinsten en een forse toename van de export is bekend over de grenzen. Grote landen zoals Frankrijk, Spanje en Duitsland roemen ons landje als voorbeeld van duurzame groei, stabiliteit en vooruitgang. Het is een tijd van uitbundige welvaart, van genieten van dingen die zich aandienen. Het is ook een tijd waarin alles verandert. Wat vandaag in is en als belangrijk wordt ervaren is morgen uit en afgeschreven. Trends worden overschaduwd door andere trends en er zijn zelfs trendwatchers die bedrijven adviseren, welke modeverschijnselen er over enige tijd gangbaar worden, zodat er tijdig op de vraag kan worden ingespeeld. Niet alleen de ouderen en middengroepen zijn economisch van belang in onze 24-uurs economie, maar ook de jeugd wordt volop gezien als doelgroep om de economische groei te stimuleren. Zij zijn de groepen die nu, maar vooral straks, volop geld hebben te besteden. In Amerika wordt de jeugd volop bestookt met folders en ander reclamemateriaal om hun spaargeld, al is het nog zo weinig, te beleggen in herkenbare Amerikaanse bedrijven om te delen in de winst en in de toenemende welvaart. De jeugd wordt zo gestimuleerd om de belegger van morgen te worden. In Nederland zal zoiets de komende jaren ook plaatsvinden. De huidige economische groei lijkt te mooi om waar te zijn. Toch zullen velen van u de afgelopen jaren in de portemonnee gemerkt hebben dat het economisch goed gaat. Mocht u geen groter huis gekocht hebben of de hypotheek hebben verhoogd, dan zult u misschien wel een nieuwe auto hebben aangeschaft. Is dat niet van toepassing, dan zult u wel gemerkt hebben aan de vakantie of aan het eten en drinken dat alles royaler was dan voorheen. Wat dat betreft heeft de welvaart aan bijna ieders deur geklopt en de meesten van ons hebben die deur gretig geopend. Helaas is er ook een grote groep mensen die niet heeft gedeeld in de welvaart. Die met verbittering en jaloersheid toekijken hoe anderen hun toename van welvaart uitbundig laten zien of in de krant lezen hoe mensen met veel genoegen hun koers- en optiewinsten verzilveren. Hoe topmanagers binnen een bedrijf, waar honderden mensen werken, met miljoenen naar huis gaan vanwege de riante optieregelingen. Regehngen die ten doel hadden om mensen te binden aan een bedrijf, maar uiteindelijk tweespalt binnen dat bedrijf veroorzaken.

Nu hoeft het verschijnsel van toenemende welvaart en rijkdom niet afgekeurd te worden. Ook in de bijbel zijn er voorbeelden genoeg van mensen die in rijkdom en welvaart uitzonderlijk toenamen. Uitdrukkelijk wordt daarbij meerdere malen aangegeven dat het uit Gods hand is.

Heden ten dage wordt bij de toenemende welvaart steeds meer een vraagteken gezet bij Gods voorzienigheid. Er ontbreekt zelfs vaak een vraagteken. Als we de economen mogen geloven, dan is het economisch model van de westerse wereld de aanjager van de welvaart. Leiding van boven wordt dan gezien als iets voor de (naïeve) gelovigen.

Een ander aspect dat gepaard gaat met de economische groei is de individuahsering. De mens leeft steeds meer voor zichzelf. Hij geniet van de programma's op de TV en al zappend zoekt hij datgene voor zich uit wat bij hem past. Goed en kwaad, zang- en kerkdiensten, geweld en sex, het rolt onze huiskamers binnen. Jong en oud worden geconfronteerd met een steeds meer afkalvend (christelijk) waarden- en normenpatroon.

In de bijbel wordt op vele plaatsen gewaarschuwd tegen rijkdom; samengevat in een waarschuwing tegen mammon. (Matth. 6 : 24; Luk. 16 : 13). Paulus schreef in zijn brief aan Timótheüs dat er een groot gevaar zit in rijkdom. Zo geeft hij aan dat degenen die rijk willen zijn in verzoekingen vallen, in een strik van vele dwaze en schadelijke begeerten, die de mens doen verzinken in verderf en ondergang. Hij noemt zelfs geld­ zucht de wortel van al het kwaad (1 Tim. 6 : 2b—21)."

Het is een herkenbaar plaatje. Geen nieuws voor ons misschien, maar het blijft van belang in de spiegel te kijken. Zijn wij ook al meegezogen in de draaikolk van het materialisme, of weten we nog wat rentmeesterschap in de praktijk inhoudt? Een gelovige dient in dankbaarheid en dienstbaarheid om te gaan met zijn bezit. Moet daarover ook tijdens het huisbezoek gesproken worden?

, , In huisbezoeken wordt er niet zo vaak over geld gesproken, laat staan over iemands levenshouding en instelhng t.a.v. geld en goed. In Nederland verdient het nog steeds waardering wanneer het de mens voor de wind gaat, en veel ambtsdragers hebben grote schroom, en ik vind dat niet onbegrijpelijk, om met een gemeentehd een discussie aan te gaan over de manier waarop hij zijn geld besteedt. En ook al wordt er volgens de kerkelijke normen betaald, Gods Woord is overduidelijk hoe het hart moet zijn. Markus 12 : 41 e.v. geeft daar een mooi voorbeeld van: De rijken hebben gegeven van hun overvloed. De weduwe gaf alles wat ze bezat.

De vraag dringt zich op of het noodzakelijk is met een gemeentehd tijdens een huisbezoek te spreken over de financiën en de hoogte van de giften. Ik ben daar geen voorstander van. Beter is het om aandacht te schenken aan de nood in deze wereld zowel geestelijk als financieel, afgezet tegen de zegeningen die we zelf mogen ontvangen en de verantwoordelijkheid die daaruit voortvloeit. Indien men de verwachting heeft van een geopende hemel en een Heere die terug komt en zondaren aanspreekt over datgene wat ze voor Hem hebben gedaan en daarvoor oordeelt, dan kan een dergelijke toekomstverwachting niet los gezien worden van een zich overgeven aan de wil van God en aan Zijn genade. En Zijn Woord is daar heel duidelijk over. Zo'n overgave be- tekent uiteindelijk dat er een keuze gemaakt moet worden: voor God of voor de mammon. Als de keuze voor God gemaakt wordt, dan is geld en bezit geen doel meer in het leven, maar middel om te leven. Een middel dat in ootmoed en dankbaarheid aanvaard mag worden."

Mijns inziens wordt zo ook met het oog op huisbezoek een goede handreiking geboden.

V.

J.H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen