De Franse Geloofsbelijdenis

GELOOFSLEER

Belijdenis van het geloof, met onderlinge overeenstemming gedaan door de Fransen, die wensen te leven overeenkomstig de zuiverheid van het evangelie van onze Heere Jezus Christus. A.D. 1559.

Art. 35: ij belijden er slechts twee, gemeenschappelijk aan heel de kerk, waarvan de eerste, de doop, ons gegeven is als getuigenis van onze aanneming, omdat we daardoor zijn ingeënt in het lichaam van Christus om te worden gewassen en gereinigd door Zijn bloed en daarna vernieuwd tot heiligheid des levens door Zijn Heilige Geest. Wij houden er ook aan vast, hoewel we slechts eenmaal gedoopt zijn, dat het nut dat ons daarin betekend wordt zich uitstrekt over leven en sterven, zodat we een blijvend teken hebben dat Jezus Christus altijd onze rechtvaardiging en heiliging is. Welnu, hoewel hij een sacrament van geloof en boetvaardigheid is, desniettemin, omdat God in Zijn kerk de kleine kinderen met hun vaders ontvangt, zeggen wij dat op het gezag van Jezus Christus de door de gelovigen verwekte kleine kinderen gedoopt moeten worden. Hand. 22 : 16; Rom. 6 : 3; Tit. 3 : 5, 6; Ef 5; Rom. 4 : 6; Matth. 3 : 11, 12; Mare. 1 en 16 : 16; Luc. 3; Hand. 19; Matth. 19 : 14; 1 Cor 7 ; 14.

Twee sacramenten

Art. 35 belijdt dat er niet meer dan twee sacramenten zijn. Zij zijn gemeenschappelijk aan heel de kerk. De Reformatie betekende ook op dit punt dus een diepe breuk met Rome, die maar liefst zeven sacramenten kent. De Reformatie heeft zich echter terecht beperkt tot de beide sacramenten van doop en avondmaal.

Alleen deze twee zijn immers door Christus zelf ingesteld. Ook wat het aantal sacramenten aangaat kan alleen de Schrift het eerste en laatste woord hebben. Met beide sacramenten kan Gods kerk op aarde ook ruimschoots toe. Aan de ingang van haar leven staat de doop en voor het onderhoud van haar leven is er onderweg gedurig leeftocht in de vorm van het avondmaal.

De dubbele zegen van de doop

Na zich te hebben uitgesproken over het aantal sacramenten stelt art. 35 vervolgens de doop aan de orde. Deze is ons gegeven 'als getuigenis van onze aanneming, omdat we daardoor zijn ingeënt in het lichaam van Christus om te worden gewassen en gereinigd door Zijn bloed en daarna vernieuwd tot heiligheid des levens door Zijn Heilige Geest'. In kort bestek wordt hier heel veel gezegd. In de doop ligt inderdaad een geweldige rijkdom. Hij is immers, zo zegt art. 35, het getuigenis of bewijs van onze aanneming. Wie gedoopt is, is in het lichaam van Christus ingelijfd en dus lidmaat geworden van Zijn kerk. Door de doop komt het tot een 'waterscheiding' met hen die buiten de kerk zijn.

De doop ziet op twee heel bijzondere zegeningen. Allereerst wil hij leiden naar de afwassing en reiniging door het bloed van Christus. Bij deze zegen moeten we denken aan de onvoorwaardelijke verge- ving van zonden en schuld. Zij beiielst dus de volle vrijspraak of rechtvaardigverklaring door God. Deze zegen staat aan de ingang naar het nieuwe leven en verliest nimmer haar kracht. Zijn wonderlijke vrijspraak om Christus' wil berouwt God niet en is volkomen. Door haar komt de weg vrij voor de tweede zegen, de vernieuwing van het leven door de Heilige Geest. Christus verwierf namelijk door de Zijnen ook de Heilige Geest. Gods Geest draagt zorg voor de heiliging van het leven. Al gaande maakt hij de gelovigen meer en meer aan Christus gelijkvormig. Op aarde is de heiligmaking echter niet volkomen. Elk kind van God blijft tot z'n dood toe namelijk met zonden bevlekt en daarom ook op de dagelijkse vergeving aangewezen.

Geen herdoop

De Reformatie had direct al te maken met de beweging van de anabaptisten of wederdopers. Zij meenden ondermeer dat de geldigheid van de doop afhankelijk is van de waardigheid van degene die de doop voltrekt. De Donatisten uit de tijd van de vroege kerk hadden dit ook al geleerd en zo voor veel onrust in de kerk gezorgd. Evenals Augustinus tegenover de Donatisten koos de Reformatie krachtig stelling tegenover de wederdopers. In art. 35 wordt beleden: 'wij houden er ook aan vast, hoewel we slechts eenmaal gedoopt zijn, dat het nut dat ons daarin betekend wordt zich uitstrekt over leven en sterven, zodat we een blijvend teken hebben dat Jezus Christus altijd onze rechtvaardiging en heiliging is.' De doop is een blijvend teken. Je hoeft daarom maar één keer gedoopt te worden. Het doopwater blijft op je tot je laatste snik. De waardigheid van de doop hangt daarbij beslist niet af van degene die doopt, maar alleen van Christus Die de doop instelde. Natuurlijk wil de Franse Geloofsbelijdenis in art. 35 niet beweren dat de doop op zich je tot kind van God maakt. Wel brengt de doop je in de gemeenschap met de kerk van Christus, een kerk die in haar aardse gestalte bestaat uit mensen die wel en niet zijn wedergeboren.

Art. 35 richt zich ook tegen Rome. Rome voegt aan de doop immers het vormsel toe, om de gedoopte toe te rusten in de strijd, en vooral het sacrament van de boete, een soort van tweede reddingsplank na de schipbreuk. Daarmee doet Rome schromelijk tekort aan de waarde en het nut van de doop. Gods kerk heeft niet het vormsel of de boete als extra sacramenten bij de doop nodig. Zij moet niet wijzer willen zijn dan Christus zelf, maar moet genoeg hebben aan wat Hij aan sacramenten nodig acht.

De kinderdoop gehandhaafd

De wederdopers meenden ten onrechte dat de kerk alleen uit louter wedergeborenen kan bestaan en dat daarom alleen ware gelovigen zich mogen laten dopen. Zij zagen de doop nadrukkelijk als bezegeling van de waarachtigheid van het persoonlijke geloof. De Reformatie daarentegen zag de doop als het door God gegeven zegel op de waarachtigheid van het Wóórd. En dat maakt natuurlijk een groot verschil. Het eerste leidt tot onzekerheid, het tweede geeft vastigheid. Gezien de doopvisie van de wederdopers is het natuurlijk niet verwonderlijk dat zij de doop van kleine kinderen als onwettig beschouwden. Van een zuigeling kun je toch niet zeggen dat hij een gelovige is? Wie als kind was gedoopt, was niet echt gedoopt en moest opnieuw gedoopt worden.

Terecht heeft de Reformatie zich ook tegen deze opvatting van de wederdopers verzet. Natuurlijk, je kunt pas je doop echt verstaan als je tot geloof bent gekomen. Dan leer je om boetvaardig te leven en te strijden tegen de onheiligheid in je leven. Maar nimmer heeft de Heere de kleine kinderen buitengesloten. Ze horen er juist voluit bij. Er moet een vloeiende, doorgaande lijn worden getrokken van de oude naar de nieuwe bedeling. Zoals de kinderen krachtens Gods genadeverbond in het Oude Testament volop kinderen van dat verbond waren - en daarom op Gods bevel in de besnijdenis het teken en zegel van het verbond ontvingen - zo is dat m het Nieuwe - met z'n nog veel rijkere bedeling van hetzelfde genadeverbond - niet minder het geval. Mooi belijdt art. 35 daarom: 'hoewel hij een sacrament van geloof en boetvaardigheid is, desniettemin, omdat God in Zijn kerk de kleine kinderen met hun vaders ontvangt, zeggen wij dat op het gezag van Jezus Christus de door de gelovigen verwekte kleine kinderen gedoopt moeten worden.' Wie de kleine kinderen van de gelovigen van de doop buitensluit, verscheurt de eenheid van Oud en Nieuw Testament en doet aan Gods genadeverbond schrome­ lijk tekort.

P. Vermeer, Wilsum (D)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen