Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit de Pers

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Dr. Wijnmalen levert in de Hoop een korte inleiding op een artikelenreeks over de Zending, die te zaakrijk is, om ze onzen lezers geheel te onthouden.

We nemen er al aanstonds den aanhef uit De Groots i> Bewijs van den waren godsdienst" uit over:

»Daer toe alleene dient, opdat gy hebben soud De wisselbanken ryk van 't Afrikaensche goud, De huysen vol yvoirs, de spykers overgoten. Hier van Ternaetschen oegst, daer van Bandaessche (noten:

Neen, neen, wat hooger is 't daer gy om denken moet, 't Is om een meerder saek, 'tis om een grooter goedt, Dat God geboden heeft dat voor u soude wyken, In 't ploegen van de zee des gantsche wereltsryken. Opdat gy brengen soud diep in 't versengde land. Een aengenamer vier van Goddelyken brand, Opdat al waer men siet des hemels twaleff lichten, Gy 't licht door twaleff boon ontsteeken soud gaen (stichten;

Opdat gy voeren soud tot aen het winterhuys En aen de Zuyder asch 't Jerusalemsche kruys".

Ziehier in de tweede plaats een practische manier om den lezer een indruk van de grootheid van onze Oost te geven.

Reeds op de schoolbanken hebben wij allen kunnen leeren, hoe ontzaglijk uitgestrekt de eilandengroep in den Indischen Archipel is, waarover Nederland zijn schepter zwaait. Een heldere voorstelling kunnen wij ons daarvan gemakkelijk vormen, wanneer wij slechts eenige globale cijfers voor den geest roepen.

Stellen - wij de oppervlakte vau Nederland op onge h veer 600 vierkante mijlen, dan is Java en Madoera bt (2410) •vier maal, Sumatra (8000) derüenxa!iA Borneo (13, 242) twee en twintig maal, Celebes (2560) ruim nes maal grooter dan ons vaderland. En voeg hierbij nu nog de andere grootere en kleinere eilanden, Ceram (225), Halmaheira (240), Timor (500), enz. dan komen wij tot de slotsom, dat Nederland zijne heerschappij uitstrekt over 50 maal zijn eigen grondgebied. De oppervlakte toch van ons tegenwoordig koloniaal rijk, Java en de overige bezittingen, - wordt gegist op omstreeks 30320 v. g. m., en om de beteekenis van dit cijfer te bepalen, plaatse men daarnaast het areaal van enkele Staten in Europa : Oostenrijk-Hongarije II 30c V. g. m., Duitschland 9900 Frankrijk 9600, Spanje 9200, Gioot Brittannië 5700, Italië 5400.

Denkt hierbij voorts aan het bevolkingscijfer van Insulinde. Naar luid der opgaven in den Regeeringsalmanak voor dit jaar wordt het totaal der Inlandsche bevolking op Java en Madoera in 1886 geschat op ruim 21 millioen zielen; het getal Chineezen bedraagt meer dan 225000; dat der Arabieren en andere vreemde Oosterlingen ruirn 15000 Wat de Buitenbezittingen betreft, de inlandsche bevolking wordt opgegeven meer dan zes millioen te bedragen; het aantal Chineezen wordt geschat op ruim 170000; dat der Arabieren en andere vreemde Oosterlingen op ruim 28000 En wik ge weten, hoeveel Hadji's er zich in geheel Indië be vinden, het jongste Koloniaal Verslag noemt u het cijfer van 51104 voor Java en 23419 voor de Buitenbezittingen.

Dan volgt hiertegenover een raming van het bijster klein aantal Christenen in dit onmetelijk gebied.

In zijn bekend werk over «Onze Indische Financiën" leverde de oud minister van Koloniën, De Waal, ons ook eene statistiek van het getal. Christenen onder de mlandsche bevolking op Java. Hierbij hebben wij niet te onderzoeken, of zij 't in werkelijkheid óf slechts in naam zijn. Dat onderzoekt men ook niet bij opgaven van het getal Christenen in Europa. Evenmin hebben wij om te zien naar hen, die in 't verborgene Christen zijn Het staatkundige kenmerk is, openlijk zich Chris ten te noemen, openlijk Mahomed te verwerpen. Eene optelling in dien zin over 1853, als eerste proeve indertijd uit gedrukte en ongedrukte bescheiden ge daan, gaf 2000 zielen, - waaronder 600 kinderen. Maar in 1854 waren er 300 meer: één Zendeling doopte toen 270 en 139 kinderen. Volgens de verslagen telde men in 1859 ruim 3000, klom het cijfer nu in een tiental jaren slechts tot ruim 4000, maar steeg het daarna in vier jaren, ultimo 1874, tot.620Q Raadpleegt men nu het jongste Koloniaal Verslag voor 1888, dan blijkt daaruit dat bij het einde van 1886 alzoo twaalf jaren later, het aantal inlanders en vreemde Oosterlingen, die den Christelijken godsdienst belijden, op Java bedroeg 11 229, terwijl voor onze Buitenbezittingen het cijfer van 225.375 werd opgegeven. Zondert men van die Buitenbezittingen uit een deel van Sumatra's Westkust, de Minahassa, Amboina, Timor en onderhoorigheden, dan kan men voor het overig deel rekenen op een cijfer van ruim een paar duizend. Die vier streken echter maken op die armoede aan Chrisienbevolkmg een gelukkige uitzondering. Immer het straks genoemd Koloniaal Verslag telt voor Tapanoeli (Sumatra's Westkust) ruim 12.413 voor de Minahassa 118.128, voor Amboina 57.360 en voor Timor 34 344 Christenen.

En eindelijk biedt hij ons een statistiek van het aantal Zendinggenootschappen.

Een tweetal te Rotterdam: nevens de Nederlandsche Zendingvereeniging, nu voor dertig jaar opgericht en op West-Java, in de Soenda-landen, arbeidend, werkt er nog steeds het straks honderdjarig Nederlandsche Zendelinggenootschap, met zijn iii scholen in de Minahassa. en de kweekschool voor mlandsche onderwijzers, zijn zendingsterrein voorts vindend op Java, Savoe en Soemba waar het 5 zendelingen, (16 inlandsche helpers en 14 scholen onderhoudt. Naar het jaar der oprichting kunnen voorts genoemd: De Zendingvereeniging te Ermelo (1846), in verband met de Neukircher-Mission in Duitschland met een klein deel van Midden Java als zendingsveld; de Doopsge zinde Zendingvereeniging (1847); het Java Comité (1856); de Nederlandsch Gereformeerde Zendingver vereeniging (1859); het Utrechtsche Genootschap (1859^; de zendingt'der Christelijke Gereformeerde Kerk (1869); het Nederlandsch Comité ter bevordering der belangen van het Rijnsche Zendinggenootschap te Amsterdam (1869); het Evangelisch Luthersch Genootschap voor in-en uitwendige Zending, te Amsterdam zelfstandige Zending sedert 1882: — waaraan nog kan toegevoegd worden de Gossnersche Zendingvereeniging, wier zendelingen als hulppredikers worden bezoldigd. In Indië zelf zijn werkzaam: Het Genootschap voor inen uitwendige Zending te Batavia, dat in verbinding staat met het Java Comité en met het Centraal Co mité voor het Seminarie nabij Batavia; het Zendelinggenootschap te Soerabaja dat van 1875 dagteekent ; het Nederlandsch-Oost Indisch Zendeling en Bijbelge nootschap terwijl, eindelijk, de vroeger bestaande Onafhankelijke Zending van Mr. F. L. Anthing thans overgegaan is bij de Nederlandsche Zendingvereeniging te Rotterdam.

Met belangstelling zien we nog andere soortgelijke statistieken te gemoet. Ze geven een zoo duidelijken indruk.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 december 1888

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers

Bekijk de hele uitgave van zondag 9 december 1888

De Heraut | 4 Pagina's