Buitenland.

Ettgeland. Gladstone over scheiding van Kerk en Staat.

De heer Gladstone heeft zijne volgelingen in het staatkundige voornamelijk gevonden onder de leden van vrije kerken, en dit niettegenstaande deze staatsman een hoogkerkelijk man is. Evenwel de partij, die door Gladstone aangevoerd wordt, kwam van lieverlede tot de overtuiging, dat de toepassing van het ware liberale beginsel: »de vrije kerk" niet achterwege mocht blijven. In Ierland werd dan ook de Staatskerk reeds afgeschaft, in Schotland en Wales wordt meer en meer de eisch vernomen, dat het privilege der Staatskerk wegvalle, al is deze in Wales Episcopaalsch en in Schotland meer Presbyteriaansch. Hoe heeft Gladstone zich tegenover dit streven van zijne partij gedragen ? Zijne sympathieën zijn ongetwijfeld bij de hoogkerkelijken; zgne schoonzoons zijn predikanten bij de Episcopale kerk en zelf deed g hg wel dienst als voorlezer in de landelijke g gemeente tot de Episcopale kerk behoorende, w waar hij zich nu en dan gaat verpoozen. Toen z in de maand Mei over de motie van den heer g Dillwijn in het Parlement gedebatteerd en ge­ o stemd werd (in welke motie de wenschelijk-k heid werd uitgesproken, dat de Staatskerk in k Wales zou worden opgeheven) — was de heer Gladstone afwezig. Dit werd hem door som­ h mige voorstanders van de vrijmaking der Kerk m zeer misduid; doch later heeft hij van zijne v handelwijze rekenschap gegeven en gezegd, dat hij eerst een ondubbelzinnig getuigenis wilde hebben, waar men heen wilde, zonder er zelf invloed op te hebben uitgeoefend, en ook dat hij dezelfde gedragslijn had willen volgen, als hij gedaan had ten opzichte van Schot­ v land. In tweea onderscheidene zittingen van d het Parlement was reeds de «disestablishment" g van Schotland behandeld, vóórdat hij eenig g deel aan het debat genomen had.

Het lijdt daarom geen twijfel, dat de heer Gladstone én voor de afschaffing van de Staatskerk in Wales én van die in Schotland stemmen zal.

Ook gaf de groote Engelsche staatsman te kennen, dat hij wel dacht, dat men in Engeland geneigd was, gelijk in Schotland en Wales, om de Kerk van den Staat te scheiden; ook al kwam er in Engeland eene beweging om de Staatskerk te doen verdwijnen, hij was niet vani voornemen, daaraan mede te doen. Het blijkt duidelijk uit Gladstone's woorden, dat hij voorziet, dat het daartoe in Engeland toch komen zal. »Indien het ooit geschiedt, dat Kerk en Staat in Engeland gescheiden worden, dan zal er, meen ik, een groote godsdienstige gemeente zijn, die tevoren geleerd zal hebben, af te zien van een slaafsch leunen op den tijdelijken en wereldlijken arm; die zal erkennen, dat de steun van den Staat eene Kerk niet tot eene Kerk maakt, en welke ongetwijfeld ruime middelen hebben zal, als de Geest niet ontbreekt, ter voorziening of ter aanvuUmg van de leegte ontstaan door het onttrekken van onderstand uit nationale eigendommen, die de Kerk nu ontvangt." In dezer voege liet de leider der liberale partij zich te St. Austell hooren.

Wel moet het beginsel machtig zijn, dat ten slotte een man als Gladstone, zij het dan ook aarzelend het hoofd deed buigen.

Onze lezers zien hieruit, dat ook Gladstone de Engelsche Staatskerk als ten doode opgeschreven acht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen